Trwają prace nad projektem dotyczącym zmian w prawie oświatowym, którego celem byłoby m.in. istotne wzmocnienie roli kuratorów oświaty kosztem dyrektorów oraz organów prowadzących. Oprócz tego projekt zakłada wprowadzenie szeregu innych istotnych zmian. Projekt ten jest obecnie na etapie opiniowania, co oznacza, że jego wersja, która trafi ostatecznie do sejmu, może odbiegać w swej treści od przedstawionej poniżej wersji.
Autor: Marcin Majchrzak
Prawnik, specjalizuje się w prawie oświatowym.
W celu zwiększenia światopoglądowej neutralności placówek oświatowych przepisy przewidują pewne ograniczenia w zakresie prowadzenia w nich działalności politycznej. Czy jednak oznacza to, że uczniowie i nauczyciele w żaden sposób nie mogą manifestować w szkole swoich poglądów ani o nich rozmawiać?
Główną regulacją prawną dotyczącą stosunku pracy nauczycieli jest oczywiście Karta Nauczyciela. Jednak w sprawach, które nie zostały w niej uregulowane, zastosowanie znajdują ogólne regulacje prawa pracy określone w Kodeksie pracy. Chodzi m.in. o przepisy dotyczące ochrony wynagrodzenia pracownika i przypadków, kiedy możliwe jest dokonywanie z niego potrąceń.
Problematyka czasu pracy nauczycieli powoduje w praktyce wiele wątpliwości. Wynika to z faktu, że w przeważającej mierze zastosowanie znajdą tu, w miejsce ogólnych przepisów prawa pracy, szczególne regulacje przeznaczone wyłącznie dla nauczycieli. Co więcej, czas pracy nauczycieli, z wyjątkiem pensum, nie podlega ewidencjonowaniu.
Jednym z obowiązków nałożonych na szkołę oraz jej pracowników jest konieczność zapewnienia bezpieczeństwa będącym pod jej opieką uczniom. Z reguły jego wypełnienie nie stanowi żadnego problemu i zagwarantowanie uczniom bezpiecznych warunków nauki jest
czymś naturalnym. Niekiedy może jednak dojść do sytuacji nadzwyczajnych, które mogą stanowić realne zagrożenie dla zdrowia,
a nawet życia uczniów oraz nauczycieli. Jaka powinna być rola szkoły oraz jej pracowników w takich sytuacjach?
Przepisy prawne dotyczące postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli ulegały zmianom w ostatnich latach. Wystarczy wspomnieć dużą nowelizację przepisów z maja 2016 r. czy zmiany z września 2019 r., które zostały zainicjowane przez Rzecznika Praw Dziecka. Nie wszystkie z wprowadzonych wówczas rozwiązań spotkały się z aprobatą środowiska oświatowego, w efekcie czego resort edukacji przygotował kolejne zmiany, które miałyby usprawnić sposób prowadzenia postępowania dyscyplinarnego.
kontrola organów prowadzących jednostki powinna przede wszystkim dotyczyć spraw finansowych i administracyjnych. zdarza się jednak, że organy prowadzące próbują wkraczać w kompetencje innych podmiotów, w tym zwłaszcza organów sprawujących nadzór pedagogiczny. W jakim zakresie i w jakim trybie organy prowadzące mogą przeprowadzać kontrole w jednostkach oświatowych?
W związku z trwającą obecnie epidemią koronawirusa wywołującego chorobę COVID-19 jednostki systemu oświaty działają w zmienionym trybie. Podstawą ich funkcjonowania są nowe przepisy wydane w ostatnich dniach.
Jednym z postępowań kontrolnych, jakim może być poddany pracodawca, w tym szkoła, jest postępowanie kontrolne ze strony Państwowej Inspekcji Pracy, mające na celu ustalenie, czy przestrzegane są przepisy prawa pracy.
Szkoły publiczne, przy zachowaniu kilku zasad, mają możliwość oddawania w najem powierzchni szkolnych. Jest to jeden ze sposobów na pozyskanie dodatkowych środków finansowych, które mogą zostać następnie przeznaczone na cele statutowe danej jednostki.
Zasadą jest, że stosunek pracy z nauczycielem – z wyjątkiem przewidzianym dla nauczycieli stażystów – nawiązywany jest na czas nieokreślony. W pewnych przypadkach przepisy pozwalają jednak na zawarcie umowy o pracę na czas określony nawet z nauczycielami mianowanymi i dyplomowanymi.
Zakres ze strony inspekcji sanitarnej może być bardzo szeroki, poczynając od sprawdzenia wagi uczniowskich tornistrów, przez ergonomię urządzeń używanych przez uczniów, a na jakości spożywanych posiłków kończąc. W jaki sposób przebiega kontrola i na co powinni zwracać uwagę pracownicy?