Szkoła publiczna to nie tylko miejsce edukacji dzieci i młodzieży, ale również ważna instytucja lokalnej wspólnoty. Jej zadaniem jest nie tylko nauczanie, ale też wychowanie, budowanie relacji społecznych i współpraca z rodzicami, organizacjami społecznymi, instytucjami kultury i samorządem. Jednak wielu rodziców i członków społeczności lokalnej nie do końca rozumie, jak funkcjonuje szkoła publiczna, jakie ma ograniczenia, zadania i możliwości. Jak dyrektor szkoły może temu zaradzić?
Dział: W praktyce
Zapewnienie realnej opieki w czasie przerw międzylekcyjnych to obowiązek szkoły, którego realizacja bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo uczniów i odpowiedzialność prawną dyrektora oraz nauczycieli. Poniżej przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z organizacją i odpowiedzialnością prawną związaną z dyżurami nauczycielskimi.
Eksperyment pedagogiczny i innowacja pedagogiczna to dwa różne sposoby wprowadzania zmian w szkole – oba wymagają odpowiedniego przygotowania, ale różnią się zakresem, celem i formalnością procedur. W drugiej części artykułu szczegółowo omawiamy konkretne kroki, jakie należy podjąć przy planowaniu i wdrażaniu zarówno eksperymentu, jak i innowacji pedagogicznej.
Jeszcze w maju 2025 roku opublikowano podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2025/2026. Ze względu na szczególną rolę tego dokumentu, stanowiącego istotne narzędzie koordynowania działań w zakresie polityki oświatowej państwa w danym roku szkolnym, wszystkie jednostki systemu oświaty powinny zapoznać się z jego treścią i uwzględnić zawarte w nim wytyczne podczas planowania pracy na kolejny rok szkolny.
Niebawem w jednostkach oświatowych zacznie się czas tzw. ruchu kadrowego, podczas którego podejmowane będą decyzje dotyczące m.in. ewentualnych redukcji etatów wśród pracowników pedagogicznych. Zwolnienie pracownika stanowi ostateczność, jednak w wielu przypadkach istnieje możliwość skorzystania z innych rozwiązań prawnych pozwalających na zachowanie zatrudnienia, choćby w ograniczonym zakresie.
Ocenianie to jedno z wielu pojęć, z jakimi kojarzy nam się szkoła. Jest ono w szkole niezbędne, by mierzyć postępy. Ale po co to robimy? O tym niestety często zapominamy, przez co niejednokrotnie ocenianie nie daje nam tyle dobrego, ile by mogło.
Nie sposób precyzyjnie wskazać lub przesądzić, co ostatecznie ukształtowało postrzeganie cyberprzestrzeni przez ogół Polaków. Podobnie daremną próbą jest wskazanie, kto do rzeczonego ogółu przynależy, a kto wymyka się jego ramom. Bezdyskusyjne natomiast jest to, że niekończący się ciąg cyfr zero i jeden (czyli bitów) na czarnym lub zielonym tle, zainspirowany filmem Matrix, odpowiada w znacznej mierze wyobrażeniom milionów mieszkańców kraju nad Wisłą o cyfrowym świecie. Zresztą nie tylko ich.
Rodzina i edukacja to dwa najważniejsze obszary z punktu widzenia rozwoju człowieka. To w rodzinie dziecko nabywa podstawowe umiejętności społeczne, uczy się funkcjonowania w relacjach z innymi ludźmi, poznaje swoje prawa i obowiązki. Stąd powszechnie za najważniejszą rolę rodziny uznawane jest przekazywanie dzieciom wartości, norm i zwyczajów postępowania. W tak rozumianym modelu rodziny to właśnie rodzice stają się pierwszymi nauczycielami dziecka, a ta edukacja jest istotnym elementem życia rodzinnego.
Organizacja sesji fotograficznej w szkole wymaga uwzględnienia przepisów prawnych, zwłaszcza tych dotyczących ochrony danych osobowych i prawa do ochrony wizerunku. Na podstawie doniesień medialnych oraz własnego doświadczenia dostrzegam bardzo dużo niejasności w przepisach określających, jak taka sesja powinna być przeprowadzona i przez kogo. Poniżej przedstawię kroki, które pomogą zorganizować sesję fotograficzną w szkole zgodnie z obowiązującymi regulacjami.
Właśnie rozpoczęliśmy kalendarzowy Nowy Rok 2025. Tym samym przekroczyliśmy półmetek bieżącego roku szkolnego. Jest to doskonała okazja, aby dokonać stosownych analiz, na podstawie których skorygujemy i zaplanujemy niezbędne działania w drugim półroczu. Rok szkolny w oświacie wyznacza rytm pracy szkoły i to on kreuje zadania dla kadry zarządzającej w oświacie. Należy starannie przemyśleć, które obszary funkcjonowania szkoły należy podsumować, na które aspekty szczególnie powinien zwrócić uwagę dyrektor (ale i sami nauczyciele również), jakie wnioski i wynikające z nich rekomendacje należy sformułować, aby zoptymalizować proces dydaktyczny i wychowawczo-opiekuńczy szkoły w dalszej części bieżącego roku szkolnego.
Poczucie własnej sprawczości uczniów i uczennic w szkolnej społeczności to kluczowa kompetencja wspierająca ich rozwój, edukację i wychowanie. Ważne, aby nauczyciele, wychowawcy oraz szkolni specjaliści nie podcinali dzieciom i młodzieży skrzydeł, tylko dali im dostęp do bezpiecznej i przyjaznej przestrzeni, w której swoje skrzydła rozwiną. Wielu z nich zastanawia się, w jaki sposób zwiększać sprawczość uczniów i uczennic w szkole oraz poszukuje optymalnych rozwiązań w tym zakresie1.
Lekcja otwarta to zajęcia mające na celu dzielenie się wiedzą i doświadczeniami z innymi nauczycielami oraz poddawanie swojej pracy ewaluacji w celu dalszego doskonalenia zawodowego. Jest to forma, która pozwala osobie prowadzącej tego typu zajęcia poznać zdanie innych osób, również nauczycieli, na temat jej pracy. Jest to również okazja do dyskusji o wybranych metodach, narzędziach, pomocach, postawie nauczyciela itp. To sytuacja wyjątkowa, ponieważ obserwatorami są osoby znające się na nauczaniu. Zapewne ze względu na to, że lekcja otwarta pozwala doskonalić siebie i doskonalić innych, jest ściśle wpisana w obowiązujący awans zawodowy nauczycieli.