W dalszym ciągu ulegają zmianie podstawy prawne funkcjonowania systemu oświatowego w Polsce (i to w różnych jego obszarach funkcjonowania). Mając na względzie liczbę dokonywanych zmian oraz ich wagę merytoryczną, należy precyzyjnie ustalić metodologię wdrażania poszczególnych regulacji prawnych – niekiedy bardzo obszernych i wielowątkowych (dokonujących poważnych zmian również w innych przepisach). Taką formułę metodologiczną dotyczącą właśnie wprowadzania zmian systemowych zawiera ostania nowelizacja ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, która wprowadza nowy rodzaj placówki, jakim są branżowe centra umiejętności.
Dział: Temat numeru
Wszelkie zmiany dokonywane w pragmatyce zawodowej budzą zrozumiałe zainteresowanie (a nawet zaniepokojenie) tak nauczycieli, jak i dyrektorów szkół i placówek oświatowych. A takie zmiany właśnie zachodzą i należy je bardzo dokładnie przeanalizować, aby nie popełnić błędów.
Zdecydowanie wcześniej, niż to miało miejsce w latach poprzednich, Minister Edukacji i Nauki pismem z dnia 16 czerwca 2023 r. oficjalnie ogłosił obowiązujące w roku szkolnym 2023/2024 kierunki realizacji polityki oświatowej państwa. Pismo tego formatu nie posiada charakteru obowiązującego aktu prawnego, jednak zawiera ono istotne wytyczne stanowiące podstawę do planowania dydaktycznego, opracowywania planów nadzoru pedagogicznego, planów pracy oraz innych działań nauczycieli, a zwłaszcza dyrektorów szkół i placówek w ramach sprawowanej funkcji kierowniczej.
Wraz ze zbliżającym się terminem zakończenia zajęć dydaktycznych dyrektorzy wszystkich szkół i placówek powinni już teraz myśleć o przygotowaniu do podsumowania realizacji nadzoru pedagogicznego w mijającym roku szkolnym, tak aby czas ten maksymalnie wykorzystać, a proces sprawozdawczy był przemyślany i przebiegał bez niespodzianek.
Docenienie w pracy ma ogromne znaczenie w procesie motywowania każdego pracownika. Optymalne motywowanie polega na właściwym wykorzystywaniu (stosowaniu) dostępnych motywatorów.
Zagadnienie pomocy psychologiczno-pedagogicznej zostało uznane przez Ministra Edukacji i Nauki za jedno z najważniejszych w ostatnim czasie. Wpływ na to miały niewątpliwie zjawiska społeczne, które pojawiły się w efekcie sytuacji pandemicznej wywołanej wirusem COVID-19 i wojną w Ukrainie. Dokonane istotne zmiany prawne w obszarze oświaty miały wpływ na realizację zadań oświatowych w różnych obszarach. Należy się zatem zastanowić nad tym, jak wprowadzane zmiany wpływają między innymi na zasady pracy z uczniem o szczególnych potrzebach edukacyjnych.
Podobnie jak praca nauczyciela, również praca dyrektora szkoły podlega okresowej ocenie, jest to związane z ich pragmatyką zawodową. Ostatnie zmiany przepisów obowiązujące od 1 września 2022 r. mają więc wpływ nie tylko na nauczyciela,
ale i osobę zajmującą stanowisko kierownicze w placówce.
W aktualnej sytuacji formalnoprawnej polskiej oświaty niezwykle ważnym zadaniem, nałożonym na dyrektora jako obowiązek wynikający ze sprawowania funkcji kierowniczej w szkole lub placówce oraz z racji sprawowania nadzoru pedagogicznego w nowej formule, ale niestety niedocenianym i dosyć lakonicznie opisywanym w dostępnej literaturze, jest kontrola.
Wszyscy doskonale zdają sobie sprawę z tego, że uzyskiwanie kolejnych stopni awansu zawodowego przez nauczycieli to dla każdego z nich sytuacja ważna i wyjątkowo stresująca. Związane jest to z faktem, iż „wartość” określonego stopnia awansu zawodowego praktycznie dla każdego nauczyciela należy rozważać w trzech równoważnych płaszczyznach.
Ocena pracy nauczyciela jest szczególnym rodzajem opisu jego pracy w ściśle określonym czasie (doprecyzowanym okresie funkcjonowania zawodowego), na określonym stanowisku i w określonej placówce. Zatem ocena jakości pracy każdego z zatrudnionych pracowników jest podstawowym zadaniem związanym z pragmatyką pełnienia funkcji kierowniczej i dotyczy każdej osoby na stanowisku kierowniczym, w tym zwłaszcza dyrektora szkoły lub placówki.
Obiektywne oceny pracowników stanowią niezwykle istotny element zarządzania zasobami ludzkimi w każdej organizacji, zwłaszcza takiej, jaką jest szkoła publiczna. Jest to istotne, gdyż wraz ze świadczeniem pracy, pojawia się jednocześnie zagadnienie oceny tej pracy, zwłaszcza w kontekście jej efektywności i adekwatności.
Już od dawna podnoszone były zarzuty w stosunku do obecnego systemu awansu zawodowego – że jest on nadmiernie zbiurokratyzowany i przestał spełniać swoje podstawowe cele, że został on wręcz strywializowany. Niemałą winę za ten stan rzeczy ponoszą pracownicy nadzoru pedagogicznego biorący udział w pracach komisji awansowych, którzy niejednokrotnie bardzo liberalnie podchodzili do spełniania wymagań kwalifikacyjnych przez nauczycieli.