Podobnie jak to wynikało z rozwiązań obowiązujących w latach ubiegłych, tak również obecnie sprawowanie nadzoru pedagogicznego w swojej istocie sprowadza się do podejmowania działań zakładających poprawę efektywności systemu oświaty poprzez ukierunkowanie wszelkich czynności z nim związanych na działania mające na celu ocenę jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej placówek w dążeniu do uzyskania pożądanej jakości.
W zmienionej ustawie Prawo oświatowe kwestie istoty nadzoru pedagogicznego uregulowane są w art. 55, który stanowi, że teraz nadzór pedagogiczny polega na:
POLECAMY
- obserwowaniu, analizowaniu i ocenianiu1 przebiegu procesów kształcenia i wychowania oraz efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej placówek,
- ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej placówek,
- udzielaniu pomocy placówkom, a także nauczycielom, w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
- inspirowaniu nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji podopiecznych.
Z kolei wskazano, że w sposób szczególny nadzorowi pedagogicznemu podlega:
- posiadanie przez nauczycieli wymaganych kwalifikacji do prowadzenia przydzielonych im zajęć2,
- realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania3,
- przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania dzieci4,
- przestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego i obowiązku nauki,
- przestrzeganie statutu placówki,
- przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia oraz upowszechnianie wiedzy o tych prawach,
- zapewnienie dzieciom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.
Podstawa sprawowania nadzoru pedagogicznego
Zmienione w 2021 r. rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego zmniejszyło formalnie ilość możliwych form sprawowania nadzoru pedagogicznego przez dyrektora placówki. Obecnie zgodnie z prawem nadzór pedagogiczny jest realizowany poprzez wykonywanie zadań i czynności określonych w art. 55 ustawy Prawo oświatowe, w trybie działań planowych i doraźnych. Natomiast jako podstawowe formy sprawowania nadzoru pedagogicznego wskazano: kontrolę i wspomaganie. W obecnym układzie prawnym przez wspomaganie należy rozumieć wszelkie działania organu sprawującego nadzór pedagogiczny mające na celu inspirowanie i intensyfikowanie w placówce procesów służących poprawie i doskonaleniu ich pracy, ukierunkowanych na rozwój wychowanków. Bardzo wyraźnie w nowych przepisach zostało zaznaczone, że organ sprawujący nadzór pedagogiczny wspomaga placówki w szczególności poprzez:
- przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie organu analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z kontroli (planowych i doraźnych),
- organizowanie konferencji i narad dla dyrektorów placówek,
- przekazywanie informacji o istotnych zagadnieniach dotyczących systemu oświaty i zmianach w przepisach prawa dotyczących funkcjonowania placówek oświatowych.
Z kolei przez kontrolę należy teraz rozumieć działania organu sprawującego nadzór pedagogiczny prowadzone w placówce w celu oceny stanu przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej placówki.
Przestały funkcjonować popularne kiedyś tzw. przykłady dobrych praktyk, a zamiast nich wskazano w sposób szczególny na konferencje i narady dyrektorów ora...