Rada pedagogiczna jest ustawowym1 organem szkoły lub placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki. Przypomnienie tego, jaka jest podstawa prawna funkcjonowania tak istotnego organu szkoły oraz jakie są jej podstawowe kompetencje, jest niezwykle ważne w kontekście zmian zachodzących w prawie oświatowym
Rada pedagogiczna jest organem obligatoryjnym w szkole i jest powoływana do funkcjonowania zawsze wtedy, gdy w szkole zatrudnianych jest minimum trzech nauczycieli. Jej skład osobowy stanowią odpowiednio:
POLECAMY
- dyrektor szkoły lub placówki2,
- wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole lub placówce,
- pracownicy innych zakładów pracy pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu lub prowadzący pracę wychowawczą z młodocianymi pracownikami w placówkach zbiorowego zakwaterowania, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza stanowi podstawowe zajecie.
Dyrektor szkoły lub placówki jest również, z mocy ustawy3, przewodniczącym rady pedagogicznej. A to oznacza, że to on zwołuje każdorazowo jej zebrania i dlatego to on przygotowuje i prowadzi zebrania rady pedagogicznej, a zarazem jest odpowiedzialny za zawiadomienie wszystkich jej członków o terminie i porządku zebrania zgodnie z regulaminem rady4. Z tego też względu jako prowadzący zebranie odpowiada również za jego sprawny przebieg, kontroluje obecność wszystkich członków oraz prawomocność posiedzenia każdego zebrania. W przeciwnym wypadku decyzje podejmowane przez radę nie miałyby charakteru obowiązującego. Ponadto dyrektor jako osoba sprawująca w szkole lub placówce nadzór pedagogiczny, a ten ma charakter ewidentnie partycypacyjny, przedstawia radzie (nie rzadziej niż dwa razy w ciągu roku szkolnego) ogólne wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informację o działalności szkoły5.
Co do zasady zebrania rady są zwoływane:
- przed rozpoczęciem roku szkolnego,
- w każdym semestrze (półroczu, okresie) w związku z klasyfikacją i promowaniem uczniów,
- po zakończeniu rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych,
- w miarę bieżących potrzeb (np. szkolenia wewnętrzne),
- na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny,
- z inicjatywy dyrektora, rady szkoły, organu prowadzącego,
- z inicjatywy co najmniej 1/3 członków rady.
Uczestnictwo w zebraniach rady jest dla jej członków obowiązkowe, gdyż stanowi realizację obowiązków statutowych szkoły lub placówki6. Z tego też względu jedynie dyrektor może członka rady pedagogicznej zwolnić z uczestnictwa w konkretnym zebraniu – oczywiście na wniosek samego zainteresowanego. Należy z całym naciskiem zaznaczyć, że usprawiedliwieniem nieobecności nauczyciela na zebraniu rady nie może być np. wyjazd na wczasy czy do rodziny. Powinien to być obiektywnie ważny powód, który przekona dyrektora o zasadności potencjalnego zwolnienia nauczyciela z udziału w takim zebraniu. Należy podkreślić, że samo złożenie do dyrektora uzasadnionego wniosku o zwolnienie z udziału w zebraniu rady nie stanowi automatycznie podstawy do opuszczenia zebrania. Dopiero jednoznaczna pozytywna decyzja dyrektora pozwala na niestawiennictwo. Oczywiście, z mocy prawa pracy wystarczającym usprawiedliwieniem jest stosowne zwolnienie lekarskie. Ale w sytuacji gdy nauczyciel, prawidłowo zawiadomiony, nie stawi się na zebranie rady bez stosownej zgody dyrektora, to takie zachowanie stanowić będzie rażące naruszenie obowiązków służbowych i powinno stanowić podstawę do wyciągnięcia w stosunku do niego określonych konsekwencji7.
Należy zwrócić uwagę również na fakt, że poza ustawowymi członkami rady pedagogicznej w jej zebraniach mogą również brać udział, ale tylko z głosem doradczym, osoby zapraszane przez jej przewodniczącego
Uczestnictwo w zebraniach rady jest dla jej członków obowiązkowe, gdyż stanowi realizację obowiązków statutowych szkoły lub placówki . Jedynie dyrektor może członka rady pedagogicznej zwolnić z uczestnictwa w konkretnym zebraniu – oczywiście na wniosek samego zainteresowanego.
za zgodą lub na wniosek rady pedagogicznej, w tym m.in. przedstawiciele stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły lub placówki.
Podstawowe kompetencje rady pedagogicznej należy podzielić na trzy podstawowe grupy, które można określić w następujący sposób:
- kompetencje stanowiące (często określane mianem decyzyjnych),
- kompetencje opiniodawcze,
- inne (pozostałe) kompetencje (nazywane również uzupełniającymi).
Do pierwszej (najistotniejszej) grupy kompetencji zalicza się następujące uprawnienia:
- zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówki po zaopiniowaniu przez radę szkoły8,
- podejmowanie uchwał w sprawie wyników kwalifikacji i promocji uczniów,
- podejmowanie uchwał w sprawie innowacji i eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły9,
- ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły,
- podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia ucznia z listy uczniów,
- ustalanie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad szkołą lub placówką przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w celu doskonalenia pracy szkoły lub placówki.
Z kolei do drugiej grupy kompetencji rady pedagogicznej zalicza się takie uprawnienia opiniodawcze, jak:
- opiniowanie organizacji pracy szkoły lub placówki, w tym tygodniowego rozkładu zajęć edukacyjnych, oraz organizacji
- kwalifikacyjnych kursów zawodowych, jeżeli szkoła takie kursy prowadzi,
- opiniowanie projektu planu finansowego szkoły lub placówki,
- opiniowanie wniosków dyrektora o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i innych wyróżnień
- opiniowanie propozycji dyrektora w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych
- i opiekuńczych,
- opiniowanie powierzenia stanowiska wicedyrektora szkoły lub jego odwołania,
- opiniowanie powierzenia innego stanowiska kierowniczego w szkole lub jego odwołania,
- opiniowanie powierzenia stanowiska dyrektora szkoły, jeżeli jest ono powierzane w trybie poza konkursem,
- opiniowanie programu nauczania zgłoszonego przez nauczycieli do dopuszczenia do użytku w szkole lub placówce.
Natomiast do ostatniej grupy kompetencji rady pedagogicznej na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawa zalicza się takie uprawnienia, jak:
- przygotowanie projektu statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawianie do uchwalenia radzie szkoły10;
- możliwość wystąpienia z wnioskiem o odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora lub innego stanowiska kierowniczego w szkole lub placówce;
- ustalanie w porozumieniu z radą rodziców programu wychowawczo-profilaktycznego11;
- przyjmowanie od dyrektora informacji o działalności szkoły lub placówki oraz o wnioskach wynikających ze sprawowanego przez niego nadzoru pedagogicznego;
- przyjmowanie wniosków we wszystkich sprawach wynikających z kompetencji rady;
- wybieranie swoich delegatów do rady szkoły12 i swoich przedstawicieli do udziału w pracach komisji konkursowej w konkursie na stanowisko dyrektora szkoły;
- przyjmowanie zasad oceniania wewnątrzszkolnego;
Poza ustawowymi członkami rady pedagogicznej w jej zebraniach mogą również brać udział, ale tylko z głosem doradczym, osoby zapraszane przez jej przewodniczącego za zgodą lub na wniosek rady pedagogicznej, w tym m.in. przedstawiciele stowarzyszeń i innych organizacji, w szczególności organizacji harcerskich.
- wykonywanie zadań rady szkoły w sytuacji, gdy taki organ w szkole nie został utworzony;
- ustalanie regulaminu swojej działalności;
- zatwierdzanie protokołu z poprzedniego posiedzenia; zasady protokołowania powinny zostać doprecyzowane w regula...
Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem