Analizując powyższą tabelę, należy wziąć pod uwagę to, że od każdej reguły są wyjątki, dlatego przypisywanie wymienionych cech tylko jednej grupie jest poważnym błędem. Główne różnice wynikają z indywidualnej sytuacji uczniów, na którą wpływ mają różnorodne czynniki: rozwojowe, intelektualne, biologiczne, społeczne.
W związku z różnicami rozwoju i charakterystycznych zachowań dziewcząt i chłopców w ich edukacji dopuszcza się dwa modele: niejednorodny – koedukacyjny i zróżnicowany – homogeniczny.
Zarówno model koedukacyjny, jak i zróżnicowany mają swoich przeciwników i zwolenników.
Koedukacyjnemu modelowi zarzuca się między innymi:
- obniżanie dyscypliny, zwłaszcza w okresie dojrzewania, wynikające z wzmożonego popędu seksualnego,
- rywalizacja pomiędzy przedstawicielami przeciwnych płci,
- tłumienie otwartości i zaangażowania, ambicji,
- maksmalizowanie osiągnięć, szczególnie dziewcząt,
- poświęcanie przez nauczycieli większej uwagi chłopcom za względu na ich zachowanie.
W związku z różnicami rozwoju i charakterystycznych zachowań dziewcząt i chłopców w ich edukacji dopuszcza się dwa modele: niejednorodny – koedukacyjny i zróżnicowany – homogeniczny.
Model zróżnicowany posiada, według krytyków, następujące wady:
- ograniczenie relacji z płcią przeciwną,
- utrudnienie nawiązywania wzajemnych kontaktów,
- trudności funkcjonowania w naturalnej koedukacyjnej grupie,
- niebezpieczeństwo izolacji w grupie jednopłciowej.
Tabela 1. Porównanie rozwoju i zachowań charakterystycznych dla obu płci
Dziewczęta | Chłopcy |
|
|
Wyniki badań nad wpływem nauki w szkołach niekoedukacyjnych na poprawę wyników uczniów nie są jednoznaczne. Jak wiadomo, na efekty nauczania wpływa szereg czynników, dlatego trudno w sposób definitywny stwierdzić, że to model edukacji determinuje sukces ucznia. Sytuacją idealną byłaby możliwość wyboru szkoły dla dziecka przez rodziców. Niestety, współcześnie dominuje koeduzdrokacja, dlatego zadaniem nauczycieli jest dostosowanie metod pracy do możliwości uczniów wynikających z różnic płciowych w taki sposób, aby zapewnić chłopcom i dziewczętom jednakowe szanse edukacyjne. Christina Hoff Sommers wskazuje czynniki niezbędne do realizacji tego celu.
Tabela 2. Porównanie wpływu środowiska szkolnego na chłopców i dziewczęta1
Czynniki | Edukacja koedukacyjna | Edukacja zróżnicowana |
Sposób nauki |
|
|
Presja osób płci przeciwnej |
|
|
Atmosfera |
|
|
Samokontrola |
|
|
Skutki psychologiczne |
|
|
Wspólne relacje |
|
|
Przyjaźń |
|
|
Dobre praktyki edukacyjne w odniesieniu do chłopców:
- Uporządkowanie najbliższe otoczenie, silny nacisk na dobrą organizację czasu i przestrzeni.
- W klasie powinno się dużo dziać, chwilami może być nawet głośno, a jednocześnie chłopcy powinni czuć atmosferę kinaakcji, kiedy nigdy nie wiadomo, z której strony padnie strzał. To rola nauczyciela, który powinien krążyć po klasie, obserwować pracę uczniów, w razie potrzeby pomóc, ale także wywoływać ich do odpowiedzi, gdy się tego nie spodziewają
- Trzeba wymagać i wyciągać konsekwencje w razie niewykonania zadania.
- Czytanie: mniej fikcji, a więcej książek o konkretnych rzeczach lub zjawiskach (np.o wulkanach, rakietach, pociągach) i obowiązkowo powieści awanturniczo-przygodowe o chłopcach lub mężczyznach dokonujących bohaterskich czynów.
- Podział chłopców na grupy lub zespoły konkurujące ze sobą w duchu sportowym. Pewien wychowawcaklasy męskiej wyznał, że „zawsze próbuje przekształcić ich naturalną agresję w zdrowe współzawodnictwo”.
- Dużo ruchu na świeżym powietrzu, uprawianie różnych dziedzin sportu, co wymusza stosowanie się do ustalonych i klarownych zasad, a także uczy zdrowej rywalizacji.
- Pomoc w panowaniu nad emocjami.
- Rozwijanie empatii.
Dobre praktyki edukacyjne w odniesieniu do dziewcząt:
- Dziewczęta nie potrzebują ciągłego monitorowania ich pracy; chętnie pracują w małych grupach, powinny być „prowadzone” dyskretnie.
- Intensywnemu chłonięciu wiedzy sprzyja atmosfera pracy, cisza i spokój. Ważny jest także wystrój klasy: sofy, poduszki. Eksperci odradzają tego typu zabiegi w szkołach męskich: „lepiej nie wstawiać kanapy do klasy męskiej – chłopcy będą spać na lekcjach”.
- Od wczesnego dzieciństwa należy zachęcać dziewczynki do aktywności sportowych − w zdrowym ciele zdrowy duch, sport to także doskonała szkoła pracy w zespole, a ta umiejętność jest później bardzo przydatna w życiu zawodowym.
- Dziewczęta potrzebują dużo uwagi i wsparcia w matematyce i naukach przyrodniczych. Badania wskazują, że dziewczęta osiągają lepsze wyniki w przedmiotach ścisłych, jeśli widzą ich związek z rzeczywistością. Dlatego właśnie − zgodnie z krążącym stereotypem o empatyczności i niesieniu pomocy innym − dziewczęta wykazują większe zainteresowanie biologią i chemią; troska o środowisko naturalne czy walka z chorobami dają poczucie silnego związk z tym, co widzą i znają, z życiem.
- Dziewczęta mają tendencję do niedoceniania własnych możliwości, nawet jeśli osiągają dobre wyniki, dlatego potrzebują ciągłego motywowania. Chłopcy – odwrotnie, przeszacowują swoje możliwości, dlatego potrzebują przywoływania ich do rzeczywistości.
- Pomoc w opanowaniu emocji, aby nie kierowały się wyłącznie uczuciami.