Skutki wygaszania gimnazjów − rozwiązywanie stosunku pracy z pracownikami gimnazjum

Pod paragrafem

Przekształcenie dotychczasowego systemu edukacji obejmuje likwidację gimnazjów, wydłużenie okresu nauki w szkołach podstawowych, liceach i technikach. Tak daleko idące zmiany dotykają przede wszystkim nauczycieli likwidowanych placówek szkolnych, z którymi stosunek pracy zostanie rozwiązany. Szczegółowe zasady postępowania w tym przedmiocie reguluje ustawa Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe.

Zgodnie z art. 225 tej ustawy nauczyciela gimnazjum prowadzonego przez jednostkę samorządu terytorialnego, zatrudnionego na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony, którego dalsze zatrudnienie w gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 lub 2018/2019 nie jest możliwe z uwagi na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum, przenosi się w stan nieczynny odpowiednio z dniem 1 września 2017 r. lub 1 września 2018 r. albo rozwiązuje się z nim stosunek pracy, jeżeli nauczyciel nie wyraża zgody na przeniesienie w stan nieczynny. Ustawodawca wprowadza również możliwość zastosowania mniej dotkliwego rozwiązania − nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć, którego dalsze zatrudnienie w pełnym wymiarze nie jest możliwe, dyrektor szkoły może zaproponować ograniczenie zatrudnienia. Ograniczenie zatrudnienia może nastąpić najwyżej do ½ obowiązkowego wymiaru zajęć lub niższego, uzasadnionego względami organizacyjnymi gimnazjum. W tym przypadku wynagrodzenie nauczyciela ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru ograniczonego zatrudnienia. O zmianach zatrudnienia nauczycieli dyrektor gimnazjum informuje nauczycieli w formie pisemnej do dnia 15 maja 2017 r. lub
15 maja 2018 r. Nauczyciel w terminie 7 dni od daty otrzymania propozycji lub informacji może złożyć oświadczenie o odmowie przejścia w stan nieczynny albo − w przypadku nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze zajęć − może wyrazić zgodę na ograniczenie zatrudnienia. W przypadku braku oświadczenia lub zgody dyrektor przenosi nauczyciela w stan nieczynny albo rozwiązuje z nim stosunek pracy po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu, jeżeli nauczyciel nie wyrazi zgody na przeniesienie w stan nieczynny. Stosunek pracy nauczyciela przeniesionego w stan nieczynny wygasa z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym oraz w razie podjęcia zatrudnienia w innej szkole. Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych określonych w art. 54 Karty Nauczyciela, do czasu wygaśnięcia stosunku pracy. W przypadku podjęcia przez nauczyciela pracy w tej samej szkole w okresie pozostawania w stanie nieczynnym z dniem podjęcia pracy ustaje stan nieczynny.

POLECAMY

Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy z powodu wygaszania gimnazjów, przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z którym rozwiązano stosunek pracy z powodu wygaszania gimnazjów, przysługują świadczenia określone w przepisach o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Z kolei wysokość odprawy nauczyciela, któremu ograniczono zatrudnienie, oblicza się z uwzględnieniem wymiaru zajęć obowiązkowych nauczyciela z miesiąca przypadającego bezpośrednio przed zastosowaniem ograniczenia tego zatrudnienia. Przepisy te stosuje się do dnia 29 lutego 2020 r. również do nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których prowadzone są klasy dotychczasowego gimnazjum.

W art. 226 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe ustawodawca przewidział także dalej idące rozwiązania na rok szkolny 2018/2019. We wspomnianym roku szkolnym z nauczycielami gimnazjów prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego, zatrudnionymi na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony, których dalsze zatrudnienie nie jest możliwe ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum, rozwiązuje się stosunek pracy z końcem roku szkolnego, po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu.

Odprawa dla nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania, z którym rozwiązano stosunek pracy z przyczyn wyżej wskazanych, wynosi równowartość sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. 

Z kolei nauczycielowi gimnazjum zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z którym rozwiązano stosunek pracy z przyczyn wygaszania kształcenia w gimnazjum, przysługują świadczenia określone w przepisach o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

W roku szkolnym 2019/2020 z nauczycielami gimnazjów dla dorosłych, w których kształcenie w klasie I rozpoczęło się w lutym 2017 r., prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego, zatrudnionymi na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony, których dalsze zatrudnienie nie jest możliwe ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum, rozwiązuje się stosunek pracy nie później niż z dniem 31 sierpnia 2020 r., po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu. Wysokość odprawy ustawodawca reguluje tak samo jak w ww. przepisach – w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania, zaś w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony – w wysokości określonej w przepisach o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Wyżej wskazane przepisy dotyczące rozwiązywania stosunków pracy z nauczycielami pracującymi w gimnazjum w związku z wygaszaniem tych placówek szkolnych zastępują wytyczne z art. 20 Karty Nauczyciela dotyczące całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły lub zmian reorganizacyjnych w tejże. Zgodnie bowiem z art. 227 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe, w latach szkolnych 2017/2018 i 2018/2019 nie stosuje się art. 20 Karty Nauczyciela.

Ograniczenie zatrudnienia nauczyciela gimnazjum do wymiaru niższego niż ½ obowiązkowego wymiaru zajęć nie powoduje przerwania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego rozpoczętego przed dniem ograniczenia zatrudnienia. Ustawodawca wyszedł również naprzeciw potrzebom nauczycieli dotychczasowego gimnazjum zmieniającym miejsce zatrudnienia. Jeżeli do zmiany miejsca zatrudnienia doszło w czasie trwania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego, nauczyciel może kontynuować staż na kolejny stopień awansu zawodowego, jeżeli podjął zatrudnienie w szkole, bez względu na wymiar zatrudnienia, nie później niż 12 miesięcy po ustaniu poprzedniego stosunku pracy i za okres dotychczas odbytego stażu otrzymał pozytywną ocenę dorobku zawodowego. Przepis ten stosuje się także do nauczycieli dotychczasowych gimnazjów, którzy rozpoczęli lub kontynuują staż w szkołach, w których prowadzone są klasy dotychczasowego gimnazjum.

W art. 230 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe ustawodawca uregulował także zasady rozwiązywania stosunków pracy z pracownikami gimnazjów niebędącymi nauczycielami. Stosunek pracy z nimi rozwiązuje się ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjach − na zasadach określonych w Kodeksie pracy.

Dyrektor wygasającego gimnazjum zajmuje stanowisko do końca okresu, na jaki powierzono mu to stanowisko, jednak nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2019 r., zaś w przypadku dyrektora gimnazjum dla dorosłych, w którym kształcenie w klasie I rozpoczęło się w lutym 2017 r. − nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2020 r. 

Organ prowadzący szkołę może przedłużyć powierzenie stanowiska dyrektora gimnazjum, jednak nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2019 r., a w przypadku dyrektora gimnazjum dla dorosłych, w którym kształcenie w klasie I rozpoczęło się w lutym 2017 r. − nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2020 r. Przepisy te stosuje się odpowiednio do osoby będącej nauczycielem powołanej na stanowisko dyrektora gimnazjum. Do dnia zakończenia działalności gimnazjum organ prowadzący może powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora gimnazjum wicedyrektorowi, a w gimnazjum, w którym nie ma wicedyrektora – nauczycielowi tego gimnazjum, na ustalony przez siebie okres nie dłuższy niż do dnia 31 sierpnia 2019 r., a w przypadku gimnazjum dla dorosłych, w którym kształcenie w klasie I rozpoczęło się w lutym 2017 r. − nie dłuższy niż do dnia 31 sierpnia 2020 r. Jeżeli dyrektor, któremu powierzono pełnienie obowiązków dyrektora gimnazjum wedle powyższych przepisów, jest osobą niebędącą nauczycielem, nadzór pedagogiczny sprawuje nauczyciel zajmujący inne stanowisko kierownicze w gimnazjum.

Zakończenie działalności gimnazjum wywiera skutki także dla sytuacji nauczycieli będących emerytami i rencistami oraz nauczycieli pobierających świadczenie kompensacyjne, dla których gimnazjum było ostatnim miejscem pracy.

Dla tych nauczycieli, zgodnie z art. 232 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe, organ prowadzący wygaszane gimnazjum wskaże inną szkołę, w której będzie naliczany odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych na każdego nauczyciela będącego emerytem lub rencistą lub pobierającego nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, którego gimnazjum było ostatnim miejscem pracy. Osoby te korzystają z usług i świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na zasadach i warunkach ustalonych w regulaminie obowiązującym we wskazanej szkole.

Przypisy