Niezbędne i konieczne działania szkoły w okresie wakacji

Urlop dyrektora nie tylko w trakcie wakacji

Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., wprowadziła istotne zmiany w Karcie Nauczyciela. Jedną z nich jest możliwość korzystania z urlopu przez dyrektora nie tylko w ferie i wakacje, lecz przez cały rok, zgodnie z opracowanym planem urlopów. Na mocy art. 64 ust. 2a Karty Nauczyciela dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz nauczycielowi pełniącemu inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielowi, który przez okres co najmniej 10 miesięcy pełni obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów.
Możliwość wykorzystania urlopu wypoczynkowego poza okresem wakacji wychodzi naprzeciw licznym zadaniom, jakie dyrektorzy realizują w okresie wakacji:

• Prace związane z zakończeniem mijającego roku szkolnego i z przygotowaniem rozpoczęcia nowego roku szkolnego.
• Doskonalenie zawodowe.
• Prace administracyjne, finansowe i kadrowe (wypłata wynagrodzeń, regulowanie zobowiązań, wystawianie zaświadczeń, duplikatów dokumentacji szkolnej, przeglądy techniczne).
• Nadzór nad boiskami i placami zabaw udostępnianymi w okresie wakacji (konieczność kontroli stanu ich wyposażenia i stanu technicznego).
• Prace związane z procedurą awansu społecznego nauczycieli (organizacja pracy komisji egzaminacyjnej, ocena dorobków, dokumentowanie prac).
• Prace remontowe, inwestycyjne.
• Nadzorowanie wypoczynku szkolnego dzieci.
• Rekrutacja.
• Egzaminy – zgodnie z 18 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych egzaminy poprawkowe mogą być przeprowadzane w ostatnim tygodniu ferii letnich. Dodatkowo w okresie ferii letnich dopuszczalne jest także przeprowadzanie sprawdzianów wiadomości i umiejętności w przypadku stwierdzenia, że roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Nadto pojawić się może obowiązek przeprowadzenia egzaminów klasyfikacyjnych, które co do zasady powinny być przeprowadzone najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Jeżeli jednak uczeń z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpi do egzaminu klasyfikacyjnego w wyznaczonym terminie, możliwe jest przystąpienie do egzaminu w okresie ferii letnich, w terminie wyznaczonym przez dyrektora. 

Przesunięcie urlopu z powodu szczególnych okoliczności 

Kolejną nową regulacją Karty Nauczyciela jest możliwość przesunięcia zaplanowanego urlopu, gdy wystąpią szczególne okoliczności. Zgodnie z tym, co stanowi art. 66 ust. 1 Karty Nauczyciela: „W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu dla poratowania zdrowia, odbywania ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego – nauczycielowi przysługuje urlop w ciągu roku szkolnego, w wymiarze uzupełniającym do 8 tygodni”. Jest to kolejny przykład nowelizacji pozwalający wykorzystać urlop wypoczynkowy nie tylko w okresie wakacji i ferii, ale też w ciągu roku szkolnego.

Obowiązki nauczycieli w czasie wakacji

Zgodnie z art. 64 ust. 2 Karty Nauczyciela dyrektor szkoły ma prawo w okresie wakacji zobowiązać nauczyciela do wykonywania następujących czynności:

• przeprowadzania egzaminów,
• prac związanych z zakończeniem roku szkolnego i przygotowaniem nowego roku szkolnego (zebrania rady pedagogicznej podsumowujące rok szkolny oraz zebrania organizacyjne przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego, układanie rozkładu zajęć, planu dyżurów oraz przygotowanie uroczystości rozpoczęcia roku szkolnego), 
• opracowywania szkolnego zestawu programów oraz uczestniczenia w doskonaleniu zawodowym w określonej formie.

Czynności te nie mogą zająć nauczycielowi więcej niż 7 dni. Dysponując dopuszczalnym wymiarem czasu powierzenia nauczycielowi zadań w okresie wakacji, dyrektor musi pamiętać o wytycznych art. 64 ust. 4 Karty Nauczyciela, zgodnie z którymi nauczyciel w okresie ferii letnich ma prawo do co najmniej czterotygodniowego okresu nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego.

Zastępstwo dyrektora w okresie wakacyjnym

Zgodnie z art. 68 ust. 9 ustawy Prawo oświatowe w trakcie nieobecności dyrektora w szkole lub placówce szkolnej zastępuje go wicedyrektor, jeżeli zaś nie utworzono takiego stanowiska – inny nauczyciel tej szkoły lub placówki wyznaczony przez organ prowadzący. Powyższe dotyczy także okresu wakacyjnego, kiedy mimo że nie ma zajęć lekcyjnych, to jednak pracuje organ prowadzący szkołę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Również w tym okresie może powstać potrzeba podjęcia decyzji służbowej lub podpisu dyrektora lub osoby go zastępującej na określonym dokumencie, np. liście płac. Dyrektor przed udaniem się na urlop powinien więc na piśmie poinformować organ prowadzący, kto pod jego nieobecność będzie sprawować nadzór nad administracją szkoły i jej majątkiem. Z tego względu urlop dyrektora i wicedyrektora nie może się pokrywać, aby zapewnić obecność w szkole lub placówce osoby decyzyjnej. 

Ustalenie wynagrodzenia dyrektora i wicedyrektora za okres urlopu

Do nowości legislacyjnych należy także ustalenie sposobu określania wynagrodzenia za jeden dzień urlopu nauczyciela na stanowisku kierowniczym. Zasady te określa znowelizowane rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli. Zgodnie z zapisami tego rozporządzenia wynagrodzenie za jeden dzień urlopu nauczyciela na stanowisku kierowniczym ustala się, dzieląc miesięczne wynagrodzenie przez 21. Zmiana rozporządzenia w tej materii była konieczna z uwagi na wprowadzone w Karcie Nauczyciela zmiany dotyczące urlopów wskazane w początkowej części artykułu. Rozporządzenie reguluje także, że w wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy nauczyciela nie będzie uwzględniany dodatek za uciążliwość pracy przysługujący za przymusowe przeniesienie nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania do innej szkoły.