Od 1 września 2019 r. kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, na podstawie nowelizowanego rozporządzenia, będą prowadziły centra kształcenia zawodowego i placówki kształcenia ustawicznego, a także szkoły „starego” ustroju szkolnego. Z tego też względu resort edukacji przygotował projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie z 2012 r.3 W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 363 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe4 do czasu zakończenia kształcenia odpowiednio w dotychczasowym gimnazjum, trzyletnim liceum ogólnokształcącym, czteroletnim technikum, klasach dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej, prowadzonych w branżowej szkole I stopnia, dotychczasowej szkole policealnej i szkole specjalnej przysposabiającej do pracy, będą stosowane przepisy dotychczasowego rozporządzenia. Z tego też względu rozporządzenie to, zgodnie z art. 363 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe, może być nowelizowane tylko na podstawie przepisu, który stanowił podstawę do jego wydania. W efekcie takich uwarunkowań prawnych projektowane rozporządzenie nowelizujące rozporządzenie w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych wydawane jest na podstawie dotychczasowego upoważnienia zawartego w art. 68a ust. 5 ustawy o systemie oświaty5.
Należy zwrócić uwagę na to, że dotychczasowe rozporządzenie będzie obejmowało jedynie kształcenie ustawiczne w formie kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz kursów kompetencji ogólnych. Bowiem zgodnie z art. 290 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe kwalifikacyjne kursy zawodowe odbywające się w oparciu o dotychczasową podstawę programową kształcenia w zawodach, wydaną na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2017 r., mogą być prowadzone jedynie do dnia 31 grudnia 2019 r. Natomiast zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. kursy kompetencji ogólnych odbywające się według programu nauczania uwzględniającego dotychczasową podstawę programową kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, wydaną na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. a i b ustawy o systemie oświaty, w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2017 r., mogą być prowadzone do dnia 31 sierpnia 2023 r. Ze względu na te uwarunkowania formalne w projekcie przedmiotowego rozporządzenia pozostawione zostały jedynie te przepisy, które odnoszą się do wyżej wymienionych form pozaszkolnych. Dlatego pozostawiono też jedynie te wzory zaświadczeń, które odnoszą się do ww. form (załączniki nr 1 i 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r.). W „Narzędziowni” znajdziecie Państwo wzór takiego zaświadczenia.
Egzamin potwierdzający kwalifikacje
W projektowanym rozporządzeniu doprecyzowane zostały również przepisy stanowiące podstawę prawną dla przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie dla osób, które ukończyły ww. kwalifikacyjne kursy zawodowe. Proponuje się, aby w § 4 ust. 1 wyrazy „przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 4 ustawy” zostały zastąpione wyrazami „rozdziale 3b ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 września 2017 roku, zgodnie z art. 302a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe”. Natomiast w ust. 3 wyraz „ośrodki” zostaje zastąpiony wyrazem „centra”.
Organizacja kursów umiejętności zawodowych
Uchylone zostają §§ 10 i 11, które dotyczą organizacji kursów umiejętności zawodowych oraz §§ 14–18 dotyczące turnusów dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników. Wprowadzenie w § 22 przyjmie teraz następującą postać: „Kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych prowadzi się na podstawie programu nauczania uwzględniającego odpowiednio podstawę programową kształcenia ogólnego lub podstawę programową kształcenia w zawodach, który zawiera …”.
Prowadzenie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych przez publiczne placówki
Zmienione zostały również zapisy w § 24, które teraz będą stanowiły, że publiczna placówka może prowadzić kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w § 3 pkt 1 i 3, a także w dotychczasowych szkołach dla dorosłych, jeżeli takie szkoły wchodzą w skład placówki. I dalej: publiczna placówka może ponadto realizować zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu, wynikające z programu nauczania dla danego zawodu, uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach. Natomiast szczegółową organizację, sposób i warunki prowadzenia kształcenia w dotychczasowych szkołach dla dorosłych wchodzących w skład publicznej placówki określają przepisy dotyczące szkół publicznych.
Ustalono również, że publiczne centrum realizuje zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu, wynikające z programu nauczania dla danego zawodu uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach, polegające na prowadzeniu zajęć praktycznych dla uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, w zakresie całego lub części programu nauczania dla danego zawodu. Centrum takie może prowadzić także kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa § 3 pkt 1 i 3.
Wszystkie pozostałe zmiany mają charakter ewidentnie porządkujący. Jak łatwo można zauważyć, proponowane zmiany są ważne, ale mają charakter nie rewolucyjny, a ewidentnie ewolucyjny. Ich celem jest dostosowanie zapisów w przepisach wykonawczych do zmian, jakie zostały wprowadzone w zapisach ustawowych. Jednak należy je dokładnie przeanalizować i pilnować nowych zapisów w dokumentacji szkolnej.
Pozostaje nam już tylko czekać na podpisanie nowego rozporządzenia. Planuje się bowiem, że będzie ono obowiązywało od dnia 1 września 2019 r.
- Ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2245).
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 622).
- Projekt z dnia 14 stycznia 2019 r.
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 60 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r., poz. 1457 z późn. zm.).
