Jak wzmocnić zaufanie do wychowawców, pedagogów oraz nauczycieli specjalistów wśród dzieci i młodzieży?

Poziom zaufania do ludzi w Polsce można ocenić jako niski w kontekście poziomu zaufania do ludzi badanego na świecie. Wskazują na to dane zebrane w 28 krajach świata w ramach badania Globalnego Monitora Zaufania Ipsos 20222. Zestawienie wyników pokazuje, że w Polsce jest znacznie niższy poziom zaufania do lekarzy, polityków, sędziów, policji, duchownych, prezenterów, niż ma to miejsce w przypadku badanych grup zawodowych w innych krajach. Jeśli chodzi o grupę zawodową nauczycieli, to w Polsce ufa im 34% osób. To jeden z najniższych wyników. Światowa średnia zaufania do nauczycieli wynosi 52%. 
Badanie CBOS zrealizowane w październiku 2019 r. pokazuje, że strażacy oraz pielęgniarki to najbardziej poważane grupy zawodowe w Polsce. Strażaków szanuje 94% respondentów, natomiast profesja pielęgniarska uzyskała wynik na wysokim poziomie 89%. Dla porównania, niskim poważaniem cieszą się działacze partyjni i maklerzy giełdowi. Natomiast jeśli chodzi o grupę zawodową nauczycieli, to zajęli siódme miejsce pod względem szacunku społecznego w zestawieniu 31 profesji. W roku 2019 duży szacunek do tego zawodu zadeklarowało 77% badanych osób, średni – 19%, natomiast 
niski – 3%.
Z raportu opracowanego na podstawie międzynarodowego badania przeprowadzonego przez GfK Verein wynika, że w Polsce nauczycielom ufa 78% ankietowanych, dokładnie tyle samo co rzemieślnikom3. Oznacza to, że na 32 przebadane profesje przedstawiciele tej grupy zawodowej zajmują 10 miejsce. Największym zaufaniem Polacy darzą strażaków (92%), pielęgniarki (88%) oraz ratowników medycznych (87%). Najniższą pozycję zajęli dziennikarze, sędziowie, agenci ubezpieczeniowi, specjaliści reklamy oraz politycy. 
Wynik polskich nauczycieli nie jest porażająco niski, jednak w zestawieniu z przedstawicielami tej profesji z innych krajów wypada słabo. Można na to popatrzeć w ten sposób, że na dwadzieścia badanych państw zajmują czwarte miejsce, ale od końca listy. Czy jest to dobra pozycja? To kwestia dyskusyjna. Czynników mających na to wpływ jest wiele i są one złożone – poczynając od rozwiązań systemowych, formy kształcenia oraz doskonalenia nauczycieli, po otrzymywane wynagrodzenie oraz indywidualne predyspozycje, potrzeby i możliwości osób wykonujących zawód nauczyciela oraz poziom poczucia ich własnej wartości. 
W środowiskach związanych z oświatą zakorzenione jest przekonanie, że kiedyś zawód nauczyciela cieszył się większym poważaniem. Pedagogów darzono zaufaniem, podziwiano, naśladowano, mieli o wiele lepszy status społeczno-ekonomiczny niż obecnie. Potwierdzenie tego można odnaleźć na przykład w opowieściach Joanny Kuciel-Frydryszak. Autorka w Chłopkach przytacza wyniki ankiety przeprowadzonej przez nauczyciela z Pokucia Wilhelma Kalitę, który chciał się dowiedzieć, o jakiej przyszłości marzą wiejskie dziewczynki. Wyniki ankiety potwierdzają obserwacje nauczyciela „35 procent uczennic pisze, że chciałyby zostać nauczycielkami. Powody? Być jak pani, ale też mieć taką jak pani sukienkę oraz fasować pieniędzmi”4.
Wielu nauczycieli tęskni za dawnymi czasami, co podsyca żal, frustrację i zniechęca do konstruktywnego działania. Trudno na takim gruncie budować atmosferę opartą na zaufaniu i zrozumieniu. Na zaufanie oraz szacunek trzeba sobie zapracować, a bardzo łatwo jest je nadwyrężyć i stracić. Wymowną historię „bardzo dobrego nauczyciela, starszego już” przytacza Joanna Kuciel-Frydryszak na podstawie pamiętnika Nie pochwalam dawnego autorstwa uczenni...