Otyłość to jedna z najszybciej rozprzestrzeniających się chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Dotyka coraz większej liczby osób dorosłych, dzieci i młodzieży, stanowiąc problem o charakterze globalnym. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) otyłość definiuje się jako stan patologicznego zwiększenia ilości tkanki tłuszczowej, prowadzący do upośledzenia funkcji narządów. W Europie otyłość dotyka przeciętnie jednego na trzech chłopców i jedną na pięć dziewczynek w wieku od sześciu do dziewięciu lat. Obecnie według danych Narodowego Funduszu Zdrowia z powodu nadmiaru kilogramów cierpi w Polsce 31% chłopców i 20% dziewczynek, a z otyłością zmaga się już 13% chłopców i 5% dziewczynek. Tak szybkie tempo wzrostu wiąże się ze wzrostem liczby zachorowań na choroby związane z otyłością. Co może zrobić z tym problemem szkoła?
Dział: Zdrowie psychiczne
O tym, że bez silnych i skutecznie działających związków zawodowych świat mógłby wyglądać zupełnie inaczej, chyba nikogo nie trzeba przekonywać. To, co dziś jest podstawowym prawem pracownika – płatny urlop i zwolnienia lekarskie, bezpieczeństwo i higiena pracy – wywalczyły nam związki zawodowe. Przed nami – współczesnymi związkowcami stoją nowe wyzwania, a zmiany zachodzące we współczesnym świecie, szczególnie w obszarze edukacji i szkolnictwa, każą nam na nowo zdefiniować rolę związków zawodowych w XXI wieku.
Zachowania autoagresywne są zjawiskiem obecnym wśród młodych ludzi, ale uczniowie rzadko się do nich przyznają, dlatego nauczyciele, a nawet rodzice, często nic o tym nie wiedzą – a temat jest bardzo trudny i dla wielu osób niezrozumiały. „Jak na własne życzenie można zadawać sobie ból i niszczyć zdrowie? Przecież to nielogiczne!” – mówią niektórzy. Niestety, problem istnieje, a samo zjawisko jest złożonym procesem, który należałoby dogłębnie poznać i dobrze zrozumieć. Bez zrozumienia nie ma możliwości pomocy, której młodzi ludzie bardzo potrzebują.
Osiągnięcia uczniów i uczennic w obszarze rozwijania i doskonalenia kompetencji matematycznych od wielu lat stanowią przedmiot zainteresowania naukowców i ekspertów z różnych dziedzin. Szczególnie interesują specjalistów przyczyny i symptomy trudności w uczeniu się matematyki i przedmiotów ścisłych. Niektórzy z nich badają również napięcia, obawy i lęk przed matematyką. Wśród składowych doświadczanego lęku wyróżniają kilka obszarów.
Uzależnienie od alkoholu jest stanem, w którym osoba traci kontrolę nad tym, w jakich ilościach spożywa alkohol. Taka osoba doświadcza silnego pragnienia związanego ze spożywaniem tej substancji. Warto wspomnieć, że jest to choroba, która wpływa zarówno na ciało, jak i umysł jednostki, prowadząc do trwałych zmian neurochemicznych i psychologicznych. Co zrobić w sytuacji, kiedy jeden z uczniów jest uzależniony od alkoholu?
Młodzi ludzie doświadczają na co dzień wielu obaw – zarówno mających realne uzasadnienia, jak i takich, które trudno wytłumaczyć w racjonalnych kategoriach. Uczniowie mogą bać się przeróżnych rzeczy, obiektów, sytuacji, wydarzeń, osób. Psycholodzy mówią o napięciu, lęku czy obawie w kontekście zróżnicowanych i złożonych doświadczeń, trudności, urazów, kryzysów, konfliktów, traum, zaburzeń. Źródłem strachu mogą być na przykład pająki (arachnofobia), ciemność (nyktofobia), brud (myzofobia), zamknięta przestrzeń (klaustrofobia), śmierć (tanatofobia), mężczyźni (androfobia), inni ludzie (socjofobia). Normalne funkcjonowanie utrudnia także strach przed matematyką, „gdyż każda sytuacja, przedmiot, osoba może być źródłem natrętnego lęku”[1].
Każdy z nas od czasu do czasu odczuwa lęk. Jest to naturalna reakcja w sytuacji, kiedy mamy poczucie, że nasze bezpieczeństwo jest zagrożone. Źródła lęku ewoluują w ciągu naszego życia, a sam lęk może przybierać zmienną intensywność. Okres przedszkolny i szkolny sprzyja nasilaniu się różnych lęków, m.in. dotyczących sytuacji społecznych czy własnego „ja”. Problem pojawia się wtedy, kiedy lęk utrzymuje się długo, przybiera na sile i utrudnia dziecku normalne funkcjonowanie. Mówimy wtedy o zaburzeniach lękowych.
Codzienne funkcjonowanie dziecka w przedszkolu jest zależne nie tylko od poziomu zaspokojenia potrzeb fizjologicznych czy stopnia pobudzenia emocjonalnego. Podstawą wyznaczającą sposób, w jaki przedszkolak postrzega i interpretuje otaczającą go rzeczywistość, a ostatecznie podejmuje związane z nią aktywności, jest etap rozwoju poznawczego. W związku z tym, że właśnie w tym wieku mały człowiek pozostaje pod jednoczesnym wpływem wyobraźni, istniejących w rzeczywistości rzeczy, realizacji własnych pragnień oraz kontekstu społecznego, niezwykle istotne jest, aby był on stymulowany ku wzmacnianiu złożonych umiejętności intelektualnych. Ich rozwój ma duże znaczenie w radzeniu sobie z odróżnianiem rzeczywistości od fikcji, jak również w braniu pod uwagę znaczenia innych osób w danej sytuacji, co stanowi sedno osiągnięć w tym wieku.
Zarówno sukcesy, jak i porażki mają znaczący wpływ na samopoczucie psychiczne uczniów i uczennic w szkole. W przypadku niepowodzenia młodzi ludzie doświadczają negatywnych emocji. Jeśli ich udziałem staje się zwycięstwo, wówczas towarzyszą im pozytywne odczucia. Można jednak odnieść wrażenie, że w przestrzeni edukacyjnej wciąż za mało uwagi poświęca się na celebrowanie zwycięstw. Niestety więcej czasu oraz energii pochłaniają niepowodzenia dzieci i młodzieży, a uczniowie są częściej karani, niż nagradzani.
Osoby, które pracują z dziećmi o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych, powinny doskonale znać i stosować zasady udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zbyt późno dostrzeżone problemy dziecka mogą negatywnie wpływać na jego wyniki w nauce, zachowanie czy też funkcjonowanie zarówno w placówce edukacyjnej,
jak i w środowisku domowym.
Kryzys u uczniów może odnosić się do różnych sytuacji, w których uczniowie doświadczają trudności emocjonalnych, społecznych lub akademickich, a które mają negatywny wpływ na ich funkcjonowanie i dobre samopoczucie. Kryzysy uczniowskie mogą mieć różne przyczyny i przejawiać się na różne sposoby. Nie sposób jednak mówić o sytuacjach kryzysowych nie pochylając się nad zdrowiem psychicznym uczniów i uczennic.
Szkoła to instytucja edukacyjna, w której odbywa się formalne nauczanie i kształcenie uczniów. Jest to miejsce, w którym dzieci i młodzież zdobywają wiedzę, umiejętności i kompetencje potrzebne do rozwoju intelektualnego, społecznego i emocjonalnego. I miejsce, w którym mogą otrzymać pomoc w przypadku kryzysu.