Kontrola sanepidu w szkole

Chcesz lepiej poznać ten temat? Zapraszamy na II OGÓLNOPOLSKI CERTYFIKOWANY KONGRES WARSZTATOWY DLA DYREKTORÓW ORAZ KADRY ZARZĄDZAJĄCEJ SZKÓŁ I PRZEDSZKOLI PUBLICZNYCH!

Podstawa prawna przeprowadzania kontroli przez inspekcję sanitarną

Zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej określa ustawa z dnia 5 grudnia 2018 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zgodnie z jej art. 1 pkt 5 jest ona uprawniona do sprawowania nadzoru nad warunkami higieny procesów nauczania i wychowania. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego organy PIS kontrolują przestrzeganie przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących:

• higieny środowiska, a zwłaszcza wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi i powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi,
• utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości,
• warunków przechowywania i sprzedaży żywności, a także warunków żywienia zbiorowego,
• nadzoru nad jakością zdrowotną żywności,
• higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu używanego w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych,
• higieny procesów nauczania.

Dodatkowe uprawnienia wynikają z dalszej części ustawy i mają charakter ściśle związany z przeprowadzaniem przez PIS czynności kontrolnych. Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy państwowy inspektor sanitarny (powiatowy lub wojewódzki, ale również upoważniony pracownik stacji sanitarno-epidemiologicznej) lub Główny Inspektor Sanitarny w związku z wykonywaną kontrolą ma prawo:

• wstępu do obiektów użyteczności publicznej oraz wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich skład,
• żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób,
• żądania okazania dokumentów i udostępniania wszelkich danych,
• pobierania próbek do badań laboratoryjnych.

W razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych państwowy inspektor sanitarny może nakazać, w drodze decyzji, usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień. Jeżeli naruszenie powyższych wymagań spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, PIS może nakazać zamknięcie obiektu użyteczności publicznej albo podjęcie lub zaprzestanie innych działań – na podstawie decyzji podlegającej natychmiastowemu wykonaniu.
 

Współpraca z organami PIS, jeżeli kontrola jest przeprowadzana rzetelnie, powinna leżeć w interesie szkoły. Pozwoli ona na wychwycenie potencjalnych nieprawidłowości, które mogłyby w innej sytuacji doprowadzić do powstania zagrożenia zdrowia lub nawet życia uczniów.
Konieczność podjęcia współpracy z inspektorami uzasadniają dodatkowo istniejące sankcje przewidziane za odmowę wpuszczenia lub utrudnianie przeprowadzania kontroli przez inspektora. W aktualnym stanie prawnym działania takie są uznawane za wykroczenie, za które grozi kara aresztu do 30 dni, kara ograniczenia wolności albo kara grzywny (art. 38 ustawy o PIS).

Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli

Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli przez inspektorów sanitarnych określone zostały w regulacjach wewnętrznych wydanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego. Obecnie jest to Procedura Techniczna PT-01: Sposób wykonywania kontroli w ramach zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego, w tym zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń, wprowadzona zarządzeniem nr 45/16 Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 14 marca 2016 r. Dodatkowo obowiązuje instrukcja IR/HDM/01 w obszarze higieny dzieci i młodzieży, wprowadzona zarządzeniem nr 99/15 Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 28 kwietnia 2015 r. wraz z formularzami, takimi jak m.in.:

• F/HDM/04 – Ocena stanu sanitarnego szkoły,
• F/HDM/05 – Ocena dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii.

Procedura ta ma zapewnić jednolity sposób postępowania pracowników PIS przy przeprowadzaniu kontroli.
Przeprowadzane w szkołach kontrole mogą mieć charakter planowany i nieplanowany. Kontrole planowane odbywają się w oparciu o harmonogram przygotowany przez poszczególne stacje sanitarno-epidemiologiczne, natomiast kontrole nieplanowane mogą wynikać m.in. z:

• poleceń uprawnionych organów,
• prowadzonego przez PIS postępowania w związku z koniecznością podjęcia interwencji,
• zgłoszenia wypoczynku dzieci i młodzieży w bazie wypoczynku prowadzonej przez ministra właściwego ds. oświaty i wychowania,
• zagrożenia lub podejrzenia zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi,
• prowadzonego postępowania administracyjnego lub egzekucyjnego (kontrole sprawdzające),
• wpływających zgłoszeń zakończenia budowy i zamiaru przystąpienia do użytkowania obiektu.

Osoby przeprowadzające kontrolę powinny:

• przestrzegać poufności i ochrony praw własności,
• odbyć przeszkolenie i uzyskać upoważnienie do wykonywania czynności kontrolnych wydane przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego,
• wykonywać czynności kontrolne w sposób bezpieczny i możliwie niezakłócający funkcjonowania kontrolowanej szkoły,
• mieć aktualne dokumenty uprawniające do przeprowadzenia kontroli oraz w razie potrzeby do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego,
• dysponować dokumentacją kontrolną, wyposażeniem pozwalającym na przeprowadzenie kontroli oraz w razie potrzeby bloczkiem mandatów karnych.

Przed rozpoczęciem kontroli kontrolujący powinien:

• zapoznać się z dokumentacją danej szkoły znajdującą się w posiadaniu właściwego państwowego inspektora sanitarnego,
• zaopatrzyć się w legitymację służbową oraz odpowiednie formularze, upoważnienia, wyposażenie oraz bloczek mandatowy.

Rozpoczynając kontrolę, kontrolujący powinien:

• powiadomić o swojej obecności dyrektora szkoły lub osobę przez niego upoważnioną do reprezentowania szkoły,
• okazać legitymację służbową,
• przedstawić kontrolowanemu upoważnienie do kontroli,
• zapoznać się z pisemnym upoważnieniem osoby do reprezentowania kontrolowanego podmiotu,
• poinformować dyrektora o celu i zakresie przeprowadzanej kontroli.
   

Czynności kontrolne powinny być wykonywane w obecności dyrektora szkoły lub osoby przez niego upoważnionej. Kontrolujący ma prawo żądać udostępnienia określonych pomieszczeń, wszelkich danych, wyników badań i pomiarów oraz okazania innych niezbędnych dokumentów związanych z przeprowadzaną kontrolą. 
W celu oceny stanu higieniczno-sanitarnego kontrolowanej szkoły kontrolujący podejmuje następujące czynności:

• zbiera informacje o kontrolowanym podmiocie, 
• dokonuje oględzin podmiotu bądź jego części, 
• w razie potrzeby przeprowadza badania, pomiary i pobiera próbki, 
• analizuje i ocenia dokumentację, 
• w razie potrzeby sporządza dokumentację w postaci zapisu dźwięku lub obrazu, 
• w przypadku kontroli sprawdzającej sprawdza wykonanie obowiązków nałożonych decyzją właściwego państwowego inspektora sanitarnego, a także doraźnych zaleceń, uwag i wniosków wpisanych do książki kontroli,
• sporządza protokół kontroli.

Szczegółowe zagadnienia poszczególnych obszarów nadzoru są określone w odpowiednich formularzach kontroli (np. w formularzu F/HDM/04 – Ocena stanu sanitarnego szkoły). Wypełniony formularz kontroli służy kontrolującemu jedynie do użytku wewnętrznego i nie stanowi części protokołu kontroli. 
 

Kontrolujący powinien sporządzić protokół kontroli w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, zgodnie ze wzorem określonym przez GIS. Po zapoznaniu kontrolowanego z treścią protokołu kontroli kontrolujący powinien omówić wyniki przeprowadzonej kontroli i dokonać odpowiednich ustaleń oraz wpisać do protokołu kontroli ewentualne doraźne zalecenia, uwagi i wnioski, które zapisuje również w książce kontroli lub dzienniku budowy. Kontrolujący powinien odnotować w protokole kontroli ewentualne uwagi i zastrzeżenia wniesione przez dyrektora szkoły. Następnie kontrolujący i kontrolowany podpisują protokół kontroli. W przypadku odmowy podpisania protokołu kontroli przez kontrolowanego kontrolujący odnotowuje ten fakt w protokole kontroli z podaniem przyczyn odmowy podpisania protokołu. Jeden egzemplarz protokołu kontroli powinien zostać przekazany kontrolowanemu bezpośrednio po zakończeniu kontroli lub przesłany mu za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (ewentualnie powinien zostać umożliwiony odbiór osobisty). 
 

W przypadku zgłoszenia pisemnych zastrzeżeń do protokołu kontroli kontrolujący obowiązany jest dokonać ich analizy i odpowiednio do sytuacji:

• zmienić lub uzupełnić protokół – w przypadku stwierdzenia zasadności zastrzeżeń,
• uzupełnić protokół o informację dotyczącą nieuwzględnienia zastrzeżeń – w przypadku stwierdzenia, że były one niezasadne.

O przyczynach nieuwzględnienia w całości lub części zastrzeżeń kontrolowany powinien zostać poinformowany. Następnie protokół kontroli jest przekazywany bezpośredniemu przełożonemu kontrolującego i stanowi podstawę do wydania zaleceń w formie decyzji administracyjnej, na podstawie art. 27 ustawy o PIS.

Odwołanie od decyzji inspektora sanitarnego

Ponieważ wspomniany nakaz usunięcia uchybień, o którym mowa powyżej, wydawany jest w formie decyzji administracyjnej, szkoła, która nie zgadza się z jego treścią, może wnieść odwołanie na podstawie ogólnych zasad określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji do właściwego organu odwoławczego (jeżeli decyzja została wydana przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, odwołanie należy wnieść za jego pośrednictwem do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego). Zgodnie z art. 130 k.p.a. przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja administracyjna PPIS nie ulega wykonaniu, natomiast wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji. Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego organ administracyjny drugiej instancji wyda decyzję, na mocy której najprawdopodobniej (art. 138 § 1 i 2 k.p.a.) dojdzie do:

• utrzymania w mocy zaskarżonej decyzji,
• uchylenia zaskarżonej decyzji w całości albo w części i w tym zakresie orzeczenia co do istoty sprawy.

W przypadku istotnych błędów proceduralnych ze strony PPIS możliwe będzie również uchylenie jego decyzji i przekazanie mu sprawy do ponownego rozpatrzenia.
Gdy decyzja organu odwoławczego będzie niekorzystna dla szkoły, dyrektorowi pozostanie możliwość jej zaskarżenia do właściwego sądu administracyjnego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami. Skargę należy wnieść w terminie 30 dni od doręczenia rozstrzygnięcia organu odwoławczego (powinna zostać wniesiona za jego pośrednictwem). Jeżeli sąd uzna skargę na decyzję organu odwoławczego za zasadną, najprawdopodobniej dojdzie do uchylenia wadliwej decyzji – w całości lub w części. W innym przypadku, gdy skarga na decyzję organu odwoławczego będzie zdaniem WSA bezzasadna, zostanie oddalona. W takiej sytuacji, jeżeli szkoła nie zdecyduje się wnieść skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, decyzja organu odwoławczego stanie się ostateczna i będzie podlegać wykonaniu, co w praktyce będzie oznaczało konieczność usunięcia stwierdzonych przez organy inspekcji sanitarnej uchybień.

Wystąpienie ze skargą na działalność inspektora

Gdy w trakcie wykonywania czynności służbowych inspektor sanitarny nie przejawia rzetelności lub też nie jest obiektywny, kontrolowana szkoła ma możliwość wystąpienia ze skargą na jego działalność. W sytuacji uzasadniającej złożenie skargi dyrektor powinien zastosować ogólne przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 227–240). Zgodnie z art. 227 k.p.a. przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw. Zastosowanie znajdą również przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków. Skarga powinna zostać przekazana odpowiednio jednostce państwowej powiatowej lub wojewódzkiej inspekcji sanitarnej. Powinna zawierać co najmniej:

• imię i nazwisko (nazwę) wnoszącego skargę,
• adres (wskazanie miejscowości, ulicy, numeru domu i mieszkania) wnoszącego skargę,
• treść skargi.
   

Zakres oceny stanu sanitarnego szkoły

Obowiązujące inspektorów PIS normy w zakresie przeprowadzania kontroli stanu higieniczno-sanitarnego szkół pozwalają na wskazanie obszarów, które będą stanowić przedmiot szczególnego zainteresowania z ich strony. Dzięki temu można stworzyć listę kontrolną, pozwalającą na przygotowanie szkoły do kontroli ze
strony inspekcji sanitarnej.
Dokumentacja pracowników do celów sanitarno-epidemiologicznych jest aktualna. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1239) obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym podlegają m.in.:

• uczniowie, studenci i doktoranci kształcący się do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby,
• osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby. 

Dyrektor, co najmniej raz w roku, dokonuje kontroli zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z obiektów należących do szkoły, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki (zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia MENiS w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.).

Dyrektor przedstawił do wglądu opracowane kierunki poprawy warunków korzystania z obiektów należących do szkoły, w tym warunków nauki (zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r.).

W zakresie budynku szkoły:

• istnieją dostosowania do potrzeb wynikających z niepełnosprawności uczniów,
• sale zajęć spełniają wymagania w zakresie wysokości pomieszczeń,
• poziom podłogi w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi znajduje się co najmniej
• 30 cm powyżej terenu urządzonego przy budynku,
• sufity, ściany, podłogi, posadzki są w dobrym stanie technicznym,
• stolarka okienna, drzwiowa jest w dobrym stanie technicznym.

W zakresie wyposażenia technicznego budynku:

• zapewniona jest bieżąca zimna woda,
• zapewniona jest bieżąca ciepła woda dla uczniów przez cały rok szkolny,
• ścieki są w sposób należyty odprowadzane,
• ogrzewanie funkcjonuje w sposób prawidłowy,
• grzejniki centralnego ogrzewania są osłonięte lub zabezpieczone.

W zakresie mikroklimatu pomieszczeń:

• we wszystkich pomieszczeniach zapewniona jest wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna,
• istnieje wentylacja mechaniczna w ustępach ogólnodostępnych z liczbą kabin większą niż jedna lub nieposiadających okien,
• co najmniej 50% powierzchni okien ma konstrukcję umożliwiającą otwieranie,
• temperatura pomieszczeń lekcyjnych wynosi co najmniej 18 stopni Celsjusza,
• oświetlenie naturalne zapewnione jest z lewej strony (w stosunku do tablicy),
• istnieje możliwość ochrony przed nadmiernym nasłonecznieniem,
• przeprowadzane są pomiary natężenia oświetlenia sztucznego (kontrolującemu należy podać datę i wynik pomiaru).

W zakresie sal lekcyjnych:

• sale wyposażone są w sprzęt i meble edukacyjne mające odpowiednie atesty i certyfikaty,
• stoliki i krzesła są oznakowane,
• zapewnia się uczniom miejsce na pozostawienie podręczników i przyborów szkolnych.

W zakresie rozkładu zajęć lekcyjnych:

• zajęcia rozpoczynają się o stałej porze, przy czym różnica pomiędzy dniami jest nie większa niż jedna godzina,
• różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia jest nie większa od jednej godziny,
• uwzględnia się możliwości psychofizyczne uczniów do podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia.

W zakresie pracowni szkolnych:

• stoły i krzesła dostosowane są do zasad ergonomii,
• istnieje możliwość ochrony przed nasłonecznieniem,
• zachowana jest odległość między sąsiadującymi monitorami (nie mniej niż 0,6 m),
• zachowana jest odległość między uczniem a tyłem sąsiedniego monitora (nie mniej niż 0,8 m),
• regulamin bhp znajduje się w widocznym i łatwo dostępnym miejscu,
• maszyny i urządzenia mają zabezpieczenia chroniące przed urazami, działaniem substancji szkodliwych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem wibracji lub promieniowaniem,
• niesprawne, uszkodzone urządzenia techniczne oznaczone są w sposób wyraźny oraz zabezpieczone przed uruchomieniem,
• uczniowie są wyposażeni w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze,
• w trakcie stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin są zachowane środki ostrożności,
• uczniowie zostali przeszkoleni w zakresie bhp.

W zakresie świetlicy szkolnej – sprzęt, urządzenia i zabawki są czyste, nieuszkodzone i spełniają wymagania bezpieczeństwa.

W zakresie pomieszczeń sanitarnych:

• pomieszczenia są zlokalizowane w obiekcie,
• standardy dostępności do urządzeń sanitarnych są zachowane (co najmniej jedna umywalka na 20 osób, co najmniej jedna miska ustępowa i jeden pisuar na 30 chłopców oraz jedna miska ustępowa na 20 dziewcząt),
• pomieszczenia sanitarne są wyposażone w środki higieny osobistej,
• ściany są zmywalne i odporne na działanie wilgoci,
• posadzki są zmywalne, nienasiąkliwe i nieśliskie,
• pomieszczenia i wyposażenie są w dobrym stanie technicznym.

W zakresie warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego i rekreacji:

• szkoła ma salę gimnastyczną,
• szkoła ma salę rekreacyjno-zastępczą,
• szkoła ma boiska szkolne,
• sprzęt sportowy jest w dobrym stanie sanitarno-technicznym,
• sprzęt sportowy ma atesty lub certyfikaty,
• istnieje zaplecze sanitarne w sąsiedztwie sali gimnastycznej,
• zaplecze sanitarne jest wyposażone w ustępy, umywalki i natryskownie,
• natryskownie są używane po zajęciach wychowania fizycznego,
• wyposażenie bloku sportowego jest w dobrym stanie technicznym,
• pomieszczenia bloku sportowego są w dobrym stanie technicznym,
• punkty świetlne, szyby w oknach, inne elementy wyposażenia sali gimnastycznej spełniają wymogi bezpieczeństwa,
• bramki i inne konstrukcje są przymocowane na stałe do podłoża,
• bramki i inne konstrukcje mają atesty lub certyfikaty,
• w miejscach przeznaczonych do ćwiczeń fizycznych, gier i zabaw znajdują się tablice informacyjne, określające zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń i sprzętu sportowego.

W zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami:

• jest sprawowana opieka zdrowotna nad uczniami,
• szkoła ma gabinet profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej,
• gabinet jest wyposażony w punkt poboru ciepłej i zimnej wody,
• podłogi są wykonane z materiałów umożliwiających ich mycie i dezynfekcję,
• w gabinecie są dostępne środki myjąco-dezynfekujące.

W zakresie dożywiania uczniów:

• szkoła została wpisana do rejestru PIS w zakresie prowadzonego żywienia,
• szkoła prowadzi dożywianie uczniów,
• szkoła przygotowuje posiłki na miejscu, posiłki są dowożone bądź zapewniane poza szkołą,
• szkoła ma punkt sprzedaży (kiosk, bufet, sklepik, automat do sprzedaży produktów spożywczych).

W zakresie terenu szkoły:

• nawierzchnia dróg, przejść jest równa i utwardzona,
• otwory kanalizacyjne, studzienki i inne zagłębienia są trwale zabezpieczone,
• piaskownice są zabezpieczone przed zanieczyszczeniem odpadami zwierzęcymi,
• piasek w piaskownicach jest regularnie wymieniany, bez zanieczyszczeń,
• odpady, a szczególnie odchody zwierzęce z terenu wokół budynku (w tym placów zabaw) są usuwane.

W zakresie gromadzenia odpadów stałych:

• miejsce gromadzenia odpadów jest oddalone co najmniej 10 m od okien i drzwi budynku oraz co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką,
• miejsce i urządzenia do gromadzenia odpadów stałych są w dobrym stanie sanitarnym, higienicznym i technicznym.

W zakresie palenia tytoniu w szkole:

• na terenie szkoły jest przestrzegany zakaz palenia tytoniu,
• w widocznych miejscach umieszczone są odpowiednie oznaczenia słowne i graficzne, informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych na terenie szkoły.

W zakresie stanu sanitarnohigienicznego otoczenia oraz pomieszczeń szkoły – otoczenie oraz wszystkie pomieszczenia szkoły utrzymane są w porządku i czystości.

Przebieg kontroli sanitarnej krok po kroku

Krok 1. Dyrektor na bieżąco dba o przestrzeganie wymogów higieniczno-sanitarnych stawianych szkole.
Krok 2. Inspektor powiadamia o swojej obecności dyrektora lub upoważnioną przez niego osobę.
Krok 3. Inspektor okazuje legitymację służbową oraz przedstawia upoważnienie do kontroli.
Krok 4. Inspektor zapoznaje dyrektora z celem oraz zakresem przeprowadzanej kontroli.
Krok 5. Inspektor przeprowadza czynności kontrolne. W ich trakcie ma prawo żądać udostępnienia określonych pomieszczeń, wszelkich danych, wyników badań i pomiarów oraz okazania innych niezbędnych dokumentów związanych z przeprowadzaną kontrolą.
Krok 6. Jeżeli w trakcie kontroli dyrektor uzna, że inspektor wykonuje czynności służbowe nierzetelnie lub jest nieobiektywny, może wystąpić ze skargą na jego działalność.
Krok 7. Inspektor wypełnia formularze kontroli i sporządza protokół kontroli (w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach).
Krok 8. Po zapoznaniu dyrektora z treścią protokołu kontroli kontrolujący powinien omówić wyniki kontroli i dokonać odpowiednich ustaleń oraz wpisać do protokołu kontroli ewentualne doraźne zalecenia, uwagi i wnioski.
Krok 9. Kontrolujący powinien odnotować w protokole kontroli ewentualne uwagi i zastrzeżenia wniesione przez dyrektora szkoły.
Krok 10. Kontrolujący i dyrektor podpisują protokół kontroli. Jeden egzemplarz protokołu kontroli powinien zostać przekazany dyrektorowi bezpośrednio po zakończeniu kontroli lub przesłany mu, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (ewentualnie powinien zostać umożliwiony odbiór osobisty).
Krok 11. Dyrektor może wnieść do protokołu kontroli zastrzeżenia w terminie siedmiu dni roboczych od dnia jego otrzymania.
Krok 12. Na żądanie dyrektora inspektor powinien udostępnić mu wypełnione formularze kontroli.
Krok 13. Kontrolujący uwzględnia bądź nie uwzględnia złożonych przez dyrektora zastrzeżeń. O przyczynach ich nieuwzględnienia powinien poinformować dyrektora.
Krok 14. Protokół kontroli przekazywany jest bezpośredniemu przełożonemu kontrolującego.
Krok 15. Jeżeli w trakcie kontroli stwierdzone zostały naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych, państwowy inspektor sanitarny wyda, w drodze decyzji, nakaz ich usunięcia w ustalonym terminie.
Krok 16. Jeżeli dyrektor nie zgadza się z decyzją organu administracyjnego I instancji, może wnieść za jego pośrednictwem odwołanie do organu administracyjnego II instancji.
Krok 17. Jeżeli decyzja organu odwoławczego jest niekorzystna dla szkoły, możliwe jest wniesienie na nią skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a następnie skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Krok 18. Prawomocna decyzja organów sanitarnych podlega wykonaniu – dyrektor powinien wdrożyć zalecenia w bieżącej organizacji pracy szkoły.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 5 grudnia 2018 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 59)    
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm.)    
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.)    
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków (Dz. U. z 2002 r. Nr 5, poz. 46)