Dla ucznia w wieku szkolnym, nieposiadającego jeszcze dowodu osobistego ani paszportu, legitymacja szkolna jest również dokumentem potwierdzającym jego tożsamość. Dokument ten ma wyjątkowe i niebagatelne znaczenie, dlatego należy mieć go zawsze przy sobie. Niestety, w obecnej formie legitymacja szkolna bardzo często nie tylko ulega zagubieniu, ale wręcz zniszczeniu. Aby poradzić sobie z tym problemem, należało znaleźć rozwiązanie bardziej uniwersalne, a jednocześnie chętnie akceptowane przez młode pokolenie. Takim rozwiązaniem okazuje się być mLegitymacja.
Informatyzacja – to proces, który bezpardonowo wkracza nie tylko w nasze życie zawodowe czy publiczne, ale wręcz w nasze życie prywatne i to w wielu jego sferach. Przykładem takiego wdzierania się technologii informacyjno-komunikacyjnej w codzienność są telefony komórkowe, czyli inaczej mówiąc, telefonia mobilna. W obecnej rzeczywistości telefony mobilne nie służą już wyłącznie do prowadzenia rozmów czy wysyłania wiadomości tekstowych. W ostatnich latach stały się pełnoprawnymi urządzeniami wielofunkcyjnymi. Są one wykorzystywane do robienia zdjęć, nagrywania filmów, prowadzenia korespondencji elektronicznej, przeglądania zasobów Internetu, a ostatnio również do dokonywania płatności. Telefon jest ważnym elementem codziennego życia praktycznie każdego z nas i to bez względu na poziom zamożności. Zwłaszcza dzieci i młodzież chętnie sięgają po te urządzenia, dlatego też zasadne wydaje się praktyczne wykorzystywanie ich pełnych możliwości. Z tego też względu w dobie cyfryzacji oraz coraz bardziej powszechnego używania tzw. aplikacji mobilnych należy wychodzić naprzeciw potrzebom i oczekiwaniom uczniów, a także ich rodziców oraz osób, które weryfikują ważność legitymacji szkolnych. Biorąc pod uwagę te wszystkie względy, resort edukacji przygotował rozporządzenie jz dnia 16 października 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych1, którego celem jest wprowadzenie do rzeczywistości szkolnej innowacyjnego rozwiązania, jakim jest mLegitymacja szkolna (legitymacja mobilna) dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Istotą wprowadzonych rozwiązań jest zapewnienie uczniom atrakcyjnego, ale jednocześnie bezpiecznego narzędzia pozwalającego na potwierdzenie przysługujących im uprawnień, które będą mogli posiadać zawsze przy sobie – w telefonie komórkowym lub innym urządzeniu mobilnym. Takim właśnie narzędziem ma być mLegitymacja szkolna, stanowiąc jeden z „mDokumentów” przechowywanych na urządzeniu mobilnym przy pomocy odpowiedniej aplikacji zapewnianej przez Ministra Cyfryzacji. Dokument ten będzie zawierał dane dotyczące tożsamości ucznia, wskazywał szkołę, do której uczęszcza uczeń, oraz termin ważności dokumentu. Zatem zgodnie z założeniami mLegitymacja szkolna ma być narzędziem bezpiecznym, trudnym do podrobienia, umożliwiającym w sposób pewny weryfikację informacji, jakie obecnie znajdują się w legitymacji szkolnej.
Przygotowane rozwiązanie zakłada, że weryfikacja danych zawartych w mLegitymacji szkolnej będzie mogła być realizowana, w zależności od potrzeb i okoliczności, maksymalnie w 3 etapach.
POLECAMY
Etap I – weryfikacja na podstawie okazania
Na tym etapie uczeń na żądanie uprawnionej osoby okaże mLegitymację na ekranie swojego telefonu. Jest to analogiczne okazanie jak w przypadku dokumentu papierowego lub e-legitymacji. Osoba uprawniona do kontroli legitymacji będzie mogła ocenić prawdziwość mLegitymacji szkolnej między innymi na podstawie jej elementów dynamicznych (hologramu, flagi Polski), które pozwalają na stwierdzenie, że okazana treść nie stanowi statycznego obrazu, lecz jest faktycznie generowana przez aplikację urządzenia mobilnego.
Etap II – weryfikacja integralności i pochodzenia
Na tym etapie osoba uprawniona do kontroli legitymacji, korzystając z odpowiedniej aplikacji weryfikującej udostępnionej przez Ministra Cyfryzacji, pobierze na swoje urządzenie mobilne mLegitymację szkolną udostępnioną przez ucznia. Następnie zweryfikuje przy użyciu wyżej wspomnianej aplikacji integralność i pochodzenie udostępnionej mLegitymacji szkolnej na podstawie certyfikatów, którymi ten „mDokument” będzie opatrzony.
Eetap III – weryfikacja online
Na tym etapie osoba uprawniona do weryfikacji legitymacji dokona już, przy wykorzystaniu odpowiedniej aplikacji weryfikującej „mDokumenty”, sprawdzenia w centralnym rejestrze utrzymywanym przez Ministerstwo Cyfryzacji, czy mLegitymacja szkolna ucznia nie została unieważniona przez szkołę.
Założono, że działania w ramach I etapu prowadzenia weryfikacji nie będą wymagały dodatkowych narzędzi. Natomiast etapy II i III wymagają już, aby osoba weryfikująca mLegitymację szkolną posiadała aplikację mobilną – „mWeryfikator” udostępnioną przez Ministra Cyfryzacji. Wspomniane mechanizmy weryfikacji będą stosowane w przypadku szerokiego zbioru „mDokumentów”, zaś niezbędne instrukcje dotyczące powyższych procesów zostaną opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Cyfryzacji.
Przedmiotowa nowelizacja ma wprowadzić przepisy stanowiące podstawę prawną do wydawania mLegitymacji szkolnej dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Powyższe rozwiązanie będzie dotyczyło zarówno szkół publicznych, jak i szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych. Wynika to z faktu, że co do zasady mLegitymacja szkolna będzie stanowiła mobilną wersję legitymacji szkolnej, czyli legitymację szkolną utworzoną w postaci i formie pozwalającej na jej przechowywanie przez uczniów na urządzeniach mobilnych. mLegitymacja szkolna będzie przechowywana na urządzeniu mobilnym przy wykorzystaniu publicznej aplikacji mobilnej zapewnianej przez Ministra Cyfryzacji, przeznaczonej do obsługi mobilnych dokumentów elektronicznych zwanych „mDokumentami”.
Legitymacja w takiej elektronicznej formie będzie mogła być wydana uczniowi, któremu uprzednio wydano już legitymację szkolną albo e-legitymację szkolną. Podobnie jak w przypadku pozostałych form legitymacji, mLegitymacja szkolna będzie poświadczała uprawnienie do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego. Okres ważności mLegitymacji szkolnej będzie tożsamy z okresem ważności wydanej uczniowi odpowiednio legitymacji szkolnej albo e-legitymacji szkolnej, z jednym zastrzeżeniem, że przedłużenie ważności jednej z wyżej wspomnianych legitymacji będzie wymagało ponownego wydania mLegitymacji szkolnej. Zastrzeżono, że mLegitymacja szkolna będzie unieważniana przez szkołę w przypadku utraty ważności wydanej uczniowi legitymacji szkolnej albo e-legitymacji szkolnej. Unieważnienie będzie mogło być dokonane przez szkołę także w przypadku utraty mLegitymacji szkolnej na skutek uszkodzeń, niepoprawnego działania lub utraty urządzenia mobilnego, w którym przechowywana była mLegitymacja szkolna. Posiadacz legitymacji lub odpowiednio rodzic posiadacza (będącego osobą niepełnoletnią) będzie mógł zgłosić szkole konieczność unieważnienia mLegitymacji szkolnej w drodze wniosku. W przypadku stwierdzenia błędów lub omyłek mLegitymacja szkolna będzie ponownie wydawana.
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku pozostałych form legitymacji szkolnych, szkoła wydająca mLegitymacje szkolne będzie zobowiązana do prowadzenia imiennej ewidencji wydanych dokumentów. Zastrzega się jednak, że w przypadku mLegitymacji szkolnej ewidencja taka nie będzie uwzględniała osób, którym nie nadano numeru PESEL. Wyjątek ten warunkują wymogi techniczne, których spełnienie jest konieczne do zapewnienia bezpiecznej obsługi mobilnej wersji legitymacji szkolnej, co jednocześnie wyklucza możliwość wydawania tego typu legitymacji osobom nieposiadającym numeru PESEL.
W załącznikach do proponowanej nowelizacji określone zostaną graficzne wzory ważnej oraz nieważnej mLegitymacji szkolnej oraz opis wymaganych dla tego typu dokumentu elementów informacyjnych, funkcjonalnych oraz takich, jak hologram i flaga Polski, które pozwalą na weryfikację autentyczności tego dokumentu. Wspomniany wyżej zbiór danych, przedstawiony w formie graficznej i opisowej, będzie warunkował sposób, w jaki mLegitymacja szkolna będzie prezentowana na ekranie urządzenia mobilnego ucznia.
Bardzo ważnym rozwiązaniem jest to, że uchwalone rozporządzenie nie spowoduje zwiększenia obciążeń finansowych szkół oraz organów prowadzących. Za utrzymanie mLegitymacji i aplikacji mobilnej odpowiada minister właściwy do spraw informatyzacji. Rozporządzenie weszło w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Jak najszybsze wejście w życie rozporządzenia było istotne z punktu widzenia adresatów projektowanych przepisów, którzy uzyskają dodatkowe narzędzie pozwalające na potwierdzenie przysługujących im uprawnień. Ponieważ mamy listopad, to wdrożenie tego rozwiązania jest możliwe jeszcze w bieżącym roku szkolnym, a na pewno przed wakacjami.
Nietrudno zauważyć, że nowoczesność rodem z XXI wieku wkracza powoli do szkół. Oto po e-legitymacji wprowadza się mLegitymację. Do wprowadzenia takiego rozwiązania szkoły będą jednak musiały starannie się przygotować, dlatego należy podjąć odpowiednie kroki z należytym wyprzedzeniem. We wszystkich tych sprawach będziemy Państwa wspierać.