Statut szkolny to najważniejszy dokument regulujący pracę szkoły. I choć często nazywany jest „małą konstytucją”, to jest wyłącznie aktem wewnętrznie, a nie powszechnie obowiązującym. Jest to zatem dokument, który w hierarchii aktów prawnych jest dokumentem najniższego szczebla. W związku ze swoją pozycją powinien on być zgodny z aktami powszechnie obowiązującymi, w szczególności: postanowieniami obowiązującego w Polsce prawa międzynarodowego, jakim jest Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (zwana także Europejską Konwencją Praw Człowieka) oraz Konwencja o Prawach Dziecka, Konstytucją i ustawami wraz z wydanymi na ich podstawie rozporządzeniami. Zgodność statutu szkolnego z powszechnie obowiązującym prawem w państwie prawa, jakim jest Rzeczpospolita Polska zgodnie z art. 2 i art. 7 Konstytucji RP, jest kluczowa, co powinno być oczywiste.
Jednym z najczęściej spotykanych błędów w statutach szkolnych jest naruszanie jednej z podstawowych zasad techniki prawodawczej, a mianowicie cytowanie aktów wyższego szczebla. Uzasadnieniem tego ma być brak zrozumienia przez członków społeczności szkolnych (uczniów, rodziców, nauczycieli) postanowień tych aktów. Tego typu praktyki są w mojej ocenie szkodliwe, ponieważ wywołują chaos i brak zrozumienia u odbiorców tego, czym jest statut szkolny. Wpisywanie do statutu przepisów z prawa powszechnie obowiązującego jest zbędne, ponieważ te przepisy obowiązują niezależnie od ich powielenia w statucie.
Statut szkolny to dokument, który powinien w prosty, zrozumiały, przystępny, a przede wszystkim zgodny z powszechnie obowiązującym prawem sposób określać zasady funkcjonowania danej szkoły. Powinien być on napisany, z myślą o jego odbiorcach, w taki sposób, aby jego zapisy nie budziły wątpliwości i trudności w ich stosowaniu. Odbiorcami statutu będą dzieci uczęszczające do szkoły, które powinny bez dodatkowych objaśnień rozumieć, jak działa i funkcjonuje ich szkoła. Kolejną grupą odbiorców będą rodzice/opiekunowie prawni dzieci, a także nauczyciele i inni pracownicy szkoły. Dla wszystkich tych grup społeczności szkolnej statut szkoły powinien być swoistym drogowskazem wskazującym, na jakich zasadach działa dana szkoła. Powinien być napisany w prosty i przejrzysty sposób oraz w sposób zwięzły, tak by jego zapi...
Co w statutach piszczy i jak to naprawić?
W poniższym artykule, na postawie mojego dotychczasowego doświadczenia w działalności aktywistycznej, chciałabym wskazać najczęstsze błędy zdarzające się w szkolnych statutach oraz wyjaśnić, w jaki sposób doprowadzić do ich eliminacji i w konsekwencji do zgodności postanowień statutu z prawem.
Zaloguj się, aby uzyskać dostęp do materiałów
Zaloguj się