Bezpieczeństwo kontrolowane. Odpowiedzialność dyrektora za zapewnienie bezpieczeństwa w placówce na wypadek kontroli

Chcesz dowiedzieć się więcej? Weź udział w XIV OGÓLNOPOLSKIM KONGRESIE DLA DYREKTORÓW PLACÓWEK NIEPUBLICZNYCH!

Przez pojęcie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy należy rozumieć przepisy ustawy Kodeks pracy¹, przepisy BHP wydane na podstawie Kodeksu pracy, a także przepisy wykonawcze wydane na podstawie przepisów kodeksowych (np. rozporządzenia ministrów), jeżeli obowiązują zgodnie z ustawą. Przepisami BHP są ponadto przepisy wykonawcze wydane na podstawie odrębnych ustaw, z których nazwy bądź treści bezpośrednio wynika, iż są to przepisy BHP. Z kolei zasady BHP są to sposoby, metody postępowania przyjęte i ukształtowane w procesie pracy, mające chronić życie i zdrowie pracownika. Ponadto szereg postanowień z zakresu BHP zawartych jest w przepisach odrębnych, takich jak na przykład: prawo budowlane, przepisy przeciwpożarowe itp. 

Do podstawowych regulacji prawnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny w placówkach zalicza się: 

• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 3, poz. 69 z poźn. zm.) – wydane na podstawie ustawy o systemie oświaty,
• rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) – wydane na podstawie ustawy o ochronie przeciwpożarowej²,
• ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1409).

Dyrektor placówki jest zobowiązany do przestrzegania przepisów i zasad BHP, a to oznacza, że jest jednocześnie obowiązany, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków, znać oraz stosować te przepisy i zasady.

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w podlegającej mu placówce. Ponadto jest on jednocześnie obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników. Do jego obowiązków w tym zakresie należy zapewnienie pracownikom placówki bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a dzieciom i uczniom bezpiecznych warunków nauki i przebywania w placówce i poza nią, poprzez prawidłową organizację pracy, zajęć edukacyjnych, zajęć dodatkowych oraz organizowanych przez szkołę/przedszkole imprez i wycieczek. Zapewnienie przestrzegania w placówce przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy − to także wydawanie poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie, kontrolowanie ich realizacji, wykonywanie nakazów i decyzji wydanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy. Fundamentalnym zadaniem dyrektora jest utrzymywanie w należytym stanie technicznym budynku, znajdujących się w nim pomieszczeń, terenu i urządzeń technicznych.

Jakie zagadnienia związane z przestrzeganiem przepisów BHP są przedmiotem kontroli?

Przedmiotem kontroli w zakresie przestrzegania obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów są najczęściej następujące zagadnienia:

1. szkolenia BHP – kierowanie pracowników przed rozpoczęciem pracy na instruktaż BHP ogólny i stanowiskowy, prawidłowość wypełnienia kart szkolenia wstępnego BHP, przechowywanie kart szkolenia wstępnego w dokumentacji kadrowej pracowników, aktualność zaświadczeń o ukończeniu okresowego szkolenia BHP przez dyrektora placówki oraz wszystkich pracowników;
2. badania lekarskie – kierowanie kandydatów na pracowników na wstępne badania lekarskie przed podpisaniem umowy o pracę, kierowanie na okresowe badania lekarskie, kierowanie na lekarskie badania kontrolne w przypadku choroby trwającej dłużej niż 30 dni;
3. ryzyko zawodowe – dokonanie i udokumentowanie przez dyrektora placówki oceny ryzyka zawodowego na wszystkich stanowiskach pracy, zapoznanie pracowników z oceną ryzyka zawodowego, uwzględnienie ewentualnych zmian na stanowiskach pracy od czasu dokonania ryzyka zawodowego;
4. wypadki i choroby zawodowe – ustalenie i przestrzeganie procedury postępowania w przypadku zaistnienia wypadku przy pracy, wypadku zrównanego z wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy i chorób zawodowych, prowadzenie rejestru wypadków, sporządzanie dokumentacji związanej z wypadkami przy pracy na obowiązujących formularzach, sporządzanie statystycznej karty wypadku dla każdego wypadku, prowadzenie rejestru zachorowań na choroby zawodowe i podejrzeń o takie choroby;
5. bezpieczeństwo osób pozostających pod opieką szkoły/przedszkola – zabezpieczenie otworów i studzienek kanalizacyjnych na terenie placówki, nadzór nad uczniami w czasie przerw w zajęciach dydaktycznych, oznakowanie i zabezpieczenie pomieszczeń konserwatora, sprzątaczek, kuchni, zabezpieczenie schodów, rozmieszczenie i wyposażenie apteczek w środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy, przeszkolenie wszystkich nauczycieli z zakresu pierwszej pomocy, zapoznawanie uczniów z zasadami i metodami pracy stosowanymi przy obsłudze maszyn i urządzeń technicznych, stosowanie środków ochrony indywidualnej lub odzieży i obuwia roboczego w warsztatach, laboratoriach i pracowniach szkolnych, zasady stosowania niebezpiecznych substancji i preparatów;
6. wypadki osób pozostających pod opieką szkoły/przedszkola– powiadamianie o każdym zaistniałym w placówce wypadku ucznia jego rodziców (opiekunów prawnych), organu prowadzącego, społecznego inspektora pracy, pracownika odpowiedzialnego za BHP i rady rodziców, o wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym także prokuratora i właściwego kuratora oświaty, powoływanie zespołu powypadkowego, przeprowadzenie postępowania powypadkowego, sporządzenie dokumentacji powypadkowej w oparciu o aktualne wzory formularzy, prowadzenie rejestru wypadków osób pozostających pod opieką szkoły/przedszkola;
7. zaplecze higieniczno-sanitarne – odpowiednie oświetlenie, ogrzewanie i wentylacja pomieszczeń sanitarnohigienicznych, stan urządzeń higieniczno-sanitarnych, podłoga oraz ściany pomieszczeń higieniczno-sanitarnych wykonane z materiałów gładkich, nienasiąkliwych i odpornych na działanie wilgoci, pozwalających na łatwe utrzymywanie ich w czystości;
8. wentylacja, ogrzewanie, oświetlenie – zapewnienie wymiany powietrza w pomieszczeniach, wietrzenie sal dydaktycznych podczas przerw w zajęciach, zapewnienie temperatury zgodnie z przepisami, zapewnienie oświetlenia dziennego, prawidłowe umiejscowienie tablicy i stolików uczniowskich w klasach;
9. środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze – dostarczanie pracownikom środków ochrony indywidualnej, zapewnianie odzieży i obuwia zgodnie z tabelą norm przydziału odzieży i obuwia roboczego; zaopatrzenie w niezbędne środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie uczniów pracujących w warsztatach, laboratoriach i pracowniach szkolnych;
10. plan ewakuacji oraz oznaczenie dróg ewakuacyjnych – zapewnienie warunków ewakuacji z obiektu, instrukcja bezpieczeństwa pożarowego, instrukcja postępowania na wypadek pożaru, umieszczenie planów ewakuacji w widocznych miejscach, oznaczenie dróg ewakuacyjnych w sposób trwały, drożność dróg ewakuacyjnych i wyjść, przeprowadzanie próbnych ewakuacji;
11. czas pracy – prowadzenie ewidencji czasu pracy, prawidłowość ewidencji czasu pracy pracowników, zatrudnianie w przyjętym okresie rozliczeniowym, zatrudnianie w czasie pracy nieprzekraczającym dobowego wymiaru ustalonego dla systemu, zatrudnianie w czasie pracy nieprzekraczającym przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy, zapewnienie dnia wolnego od pracy w przypadku obowiązku świadczenia pracy w niedziele i święta, zachowanie maksymalnego limitu łączonego czasu pracy z przeciętnym tygodniowym czasem pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi, przestrzeganie dopuszczalnych  limitów pracy w godzinach nadliczbowych w roku kalendarzowym, przestrzeganie prawa do co najmniej 11-godzinnego nieprzerwanego odpoczynku, przestrzeganie doby pracowniczej;
12. ontrole, przeglądy i pomiary środowiska pracy:
    - przegląd techniczny budynku (przeprowadza osoba posiadająca uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności, protokół z okresowej kontroli 5-letniej i protokół z okresowej kontroli corocznej),
    - nstalacje elektryczne (osoba z aktualnymi uprawnieniami E, protokół z przeglądu i pomiarów: pomiar oporności izolacji, ochrony przeciwporażeniowej – raz na 5 lat oraz protokół z pomiarów ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji przewodów – raz w roku w pomieszczeniach o dużej wilgotności, np. kuchnia, stołówka),
    - nstalacje gazowe (osoba z uprawnieniami E lub D, protokół z przeglądu instalacji i urządzeń gazowych – raz w roku),
    - instalacja piorunochronna (osoba z aktualnymi uprawnieniami E lub D, protokół z przeglądów i pomiarów, badanie raz na 5 lat, przegląd raz w roku),
    - rzewody wentylacyjne, spalinowe i dymowe (mistrz kominiarski, uprawnienia budowlane tej specjalności, protokół z kontroli przeglądu, raz w roku),
    - placówki (dyrektor szkoły lub placówki, służba BHP, protokół z kontroli, raz w roku),
    - pomiary środowiska pracy: oświetlenie, mikroklimat, hałas, zapylenie, czynniki szkodliwe (stacja sanitarno-epidemiologiczna, protokół pomiaru toksykologicznej analizy powietrza – raz na 2 lata, jeżeli wyniki pomiarów są do 0,5 wartości NDS, NDN; protokół pomiaru natężenia i równomierności oświetlenia – raz na rok, jeżeli wyniki pomiarów są od 0,5 do 1,0 wartości NDS, NDN; protokół pomiaru mikroklimatu, protokół pomiaru natężenia hałasu – co 6 miesięcy, jeśli wartości są przekroczone;
13. działalność służby BHP – realizacja podstawowych zadań służby, kontrole warunków pracy oraz przestrzegania zasad w tym zakresie (problemowe, kompleksowe, obiektów należących do szkoły lub placówki pod kątem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z tych obiektów), realizacja wniosków wynikających z badania przyczyn i okoliczności wypadków oraz zachorowania na choroby zawodowe. 

Jaką dokumentację należy przygotować na okoliczność kontroli?

Potwierdzeniem wykonywania działań wynikających z obowiązku zapewnienia właściwych warunków nauki i pracy jest gromadzenie wymaganej przepisami dokumentacji i okazywanie jej na żądanie organów uprawnionych do przeprowadzania kontroli. 
Na dokumentację tę powinny złożyć się

 Dokumentacja stanu technicznego budynku:

• książka obiektu z aktualnymi i kompletnymi wpisami,
• powykonawcza dokumentacja budowlana,
• instrukcja bezpieczeństwa pożarowego (poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na dwa lata, potwierdzenie zapoznania z nią wszystkich pracowników),
• atesty i certyfikaty materiałów użytych do remontów, 
• atesty i certyfikaty wyposażenia.

Protokoły z ostatnio wykonanych przeglądów:

• przegląd budowlany (co 5 lat),
• przegląd instalacji elektrycznej (raz na 5 lat) − pomiar odporności izolacji, ochrony przeciwpożarowej,
• badanie instalacji piorunochronnej (kontrola raz na 5 lat),
• przegląd instalacji odgromowej (raz na rok),
• przegląd instalacji elektrycznej (raz w roku) w pomieszczeniach, w których występuje szkodliwy wpływ środowiska (stołówka, kuchnia),
• przegląd instalacji i urządzeń gazowych (raz w roku),
• przegląd stanu technicznego przewodów kominowych/wentylacyjnych i spalinowych (raz w roku),
• przegląd stanu bezpieczeństwa pożarowego, w tym stanu technicznego urządzeń przeciwpożarowych i wodnej instalacji hydrantowej (raz w roku przed rozpoczęciem roku szkolnego).

Dokumentacjai ewidencja BHP:

• ewidencja szkoleń BHP pracowników (czy wszyscy pracownicy posiadają aktualne szkolenia),
• protokoły przeglądów BHP (raz w roku, kopie protokołu pokontrolnego przekazywane organowi prowadzącemu),
• określenie na piśmie osoby odpowiedzialnej za BHP,
• arkusze ryzyka zawodowego (potwierdzone przez pracowników), 
• przeszkolenie nauczycieli w zakresie udzielania pierwszej pomocy,
• opracowany sposób ogłaszania ewakuacji po wybuchu pożaru lub powstaniu innego miejscowego zagrożenia,
• protokół z przeprowadzonej próbnej ewakuacji,
• dokument potwierdzający sposób przeprowadzenia i przebieg ewakuacji z pracownikami,
• zapisy w protokołach zebrań Rady Pedagogicznej, podczas których omawia się sprawy związane z bezpieczeństwem uczniów, 
• wypełnione karty wycieczek (karty wycieczek zagranicznych przekazuje się organowi prowadzącemu i organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny nad placówką),
• odnotowanie zajęć związanych z bezpieczeństwem w dziennikach zajęć, 
• grafik dyżurów nauczycieli podczas przerw międzylekcyjnych,
• grafik zastępstw za nieobecnych nauczycieli na zajęciach.

Dokumentacja wypadków

A. Wypadki uczniów: 

• ejestr, dane statystyczne oraz analizy wypadków uczniów zaistniałych podczas sprawowania opieki przez placówkę,
• zawiadomienie o wypadku do organu prowadzącego,
• zawiadomienie o wypadku organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad placówką, 
• dokumentacja postępowania powypadkowego,
• protokoły powypadkowe.

B. Wypadki pracowników:

• rejestr, protokoły i dane statystyczne wypadków pracowników zaistniałych podczas pracy i zachorowań na choroby zawodowe,
• dokumentacja postępowania powypadkowego.

Pozostała dokumentacja:

• regulamin pracy,
• regulamin określający zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w szkole lub placówce,
• teczki akt osobowych, w tym dokumenty dotyczące kwalifikacji orzeczeń i badań lekarskich, zakresy czynności i obowiązków, zaświadczenia dotyczące wymaganych przepisami szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
• harmonogramy szkoleń w zakresie BHP oraz badań lekarskich wszystkich zatrudnionych osób, 
• książka kontroli sanitarnej,
• certyfikaty maszyn, urządzeń i sprzętu oraz deklaracje zgodności tych wyrobów z normami (meble, pomoce naukowe),
• karty ewidencji czasu pracy,
• ewidencja wydawanych środków czystości, odzieży, obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, tabele norm przydziału, imienne kartoteki,
• zasady organizacji wycieczek przedmiotowych, krajoznawczych itp. (opieka, 
• liczebność grup, opiekunów, zakres obowiązującej dokumentacji),
• dokumentacja przeglądów technicznych ręcznych elektronarzędzi będących na wyposażeniu w warsztatach i pracowniach, a także w podręcznym warsztacie konserwatora,
• potwierdzenia dopuszczenia maszyn i urządzeń do eksploatacji przez organy dozoru technicznego,
• świadectwa kwalifikacyjne uprawniające do obsługi i dozoru urządzeń energetycznych oraz protokoły przejścia do eksploatacji, przeglądy, instrukcje eksploatacyjne itp.,
• dokumenty związane z eksploatacją pojazdów,
• dokumentacja młodocianych pracowników,
• zeszyt uwag, wniosków i zaleceń społecznego inspektora pracy,
• dokumentacja inspektora/specjalisty BHP w szkole,
• protokoły pokontrolne z zakresu BHP oraz kopie udzielonych przez szkołę odpowiedzi o realizacji zaleceń pokontrolnych organów nadzoru.

Przegląd (ocena wizualna) przed kontrolą

Przed kontrolą wskazane jest objęcie przeglądem (oceną wizualną) pomieszczeń szkolnych ogólnego użytku i specjalistycznych, obiektów sportowych oraz otoczenia obiektu placówki.

I. Pomieszczenia ogólnego użytku:

• stan tynków zewnętrznych budynku nie grozi odpadnięciem,
• stan stolarki okiennej i oszklenia okien nie grozi wypadkiem,
• skrzydła głównych drzwi wejściowych i drzwi wyjść ewakuacyjnych otwierają się na zewnątrz budynku, tj. zgodnie z kierunkiem ewakuacji,
• szklane (jeśli takie są) powierzchnie drzwi wejściowych do budynku są z dwóch stron zabezpieczone przed możliwością stłuczenia,
• na korytarzach i ciągach komunikacyjnych kaloryfery są zaopatrzone w osłony przeciwurazowe,
• stan podłóg na korytarzach i ciągach komunikacyjnych jest zadawalający,
• poręcze na klatkach schodowych zabezpieczone są przed możliwością zsuwania się po nich i przed możliwością upadku,
• powierzchnie schodów nie posiadają ubytków,
• powierzchnie schodów są odpowiednio szorstkie i równe,
• skrzynki bezpiecznikowe oraz skrzynki z głównym wyłącznikiem prądu są zabezpieczone przed osobami niepowołanymi (uczniami),
• skrzynki bezpiecznikowe oraz skrzynki z głównym wyłącznikiem prądu są oznakowane znakiem ostrzegawczym,
• elektryczne gniazda wtykowe i przełącznikowe na korytarzach i w salach lekcyjnych są w sposób pewny zamocowane w ścianach,
• pomieszczenia i miejsca, do których wstęp uczniom jest zabroniony, są odpowiednio oznakowane i zabezpieczone,
• stan podłóg w sanitariatach i umywalniach jest prawidłowy,
• stan misek umywalkowych i klozetowych oraz wylewek nie stwarza zagrożenia wypadkowego,
• stan tynków wewnętrznych nie grozi wypadkiem.

II. Sala gimnastyczna:

• stan podłóg jest zadawalający,
• kaloryfery posiadają osłony przeciwurazowe,
• drabinki przyścienne są pewnie zamocowane do ściany,
• okna są zabezpieczone przed uderzeniem piłką,
• oprawy oświetleniowe są osłonięte przed uderzeniem piłką,
• stan techniczny urządzeń i przyrządów gimnastycznych (szczególnie ich zamocowanie) nie budzi zastrzeżeń.

III. Pomieszczenia specjalistyczne:

• stnieją opracowane regulaminy porządkowe pracowni: chemii, fizyki, zajęć praktycznych, warsztatów szkolnych, pracowni komputerowej, sali gimnastycznej,
• apteczki pierwszej pomocy są odpowiednio wyposażone w niezbędne środki,
• apteczki pierwszej pomocy znajdują się w: sekretariacie, pokoju nauczycielskim, pokoju wychowania fizycznego, zapleczu pracowni (jak wyżej), pomieszczeniach kuchni,
• są wywieszone instrukcje na temat zasad udzielania pierwszej pomocy,
• maszyny i urządzenia techniczne stanowiące wyposażenie pracowni zajęć praktycznych, laboratoriów, warsztatów szkolnych posiadają wywieszone w widocznym miejscu instrukcje obsługi,
• są tablice informacyjne określające zasady bezpiecznego użytkowania sprzętu.

IV. Zabezpieczenia ppoż. ogólnego użytku:

• placówka posiada co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne,
• na korytarzach i ciągach komunikacyjnych umieszczone są znaki kierunków ewakuacji i oznakowane wyjścia ewakuacyjne,
• znaki ewakuacyjne są znakami aktualnie obowiązującymi zgodnie z PN-92/N-01 256/02,
• znaki ochrony przeciwpożarowej są znakami aktualnie obowiązującymi zgodnie z PN-92/N- 01 256/01,
• wykazy telefonów alarmowych oraz instrukcje postępowania w czasie pożaru wywieszone są w widocznych miejscach na korytarzach i ciągach komunikacyjnych,
• jest odpowiednia liczba gaśnic − jedna jednostka sprzętu gaśniczego zawierająca środek gaśniczy o masie 2 kg lub 2 dm3 powinna przypadać odpowiednio na każde: 150 m2 powierzchni w budynkach zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się (przedszkola), 300 m2 powierzchni w pozostałych budynkach publicznych,
• gaśnice będące na wyposażeniu placówki podlegają okresowej kontroli i konserwacji (data ostatniego przeglądu, data kolejnego przeglądu),
• gaśnice są rozmieszczone w miejscach łatwo dostępnych i widocznych,
• miejsca usytuowania gaśnic są odpowiednio oznakowane znakiem ochrony przeciwpożarowej,
• szafki hydrantowe są wyposażone w węże gaśnicze i prądownice,
• korytarze i przejścia stanowiące drogi ewakuacyjne są wolne od sprzętów, przedmiotów lub konstrukcji uniemożliwiających lub ograniczających ewakuację,
• inne drzwi wyjściowe, poza drzwiami głównymi, stanowiące zapasowe wyjścia ewakuacyjne z budynku nie są zastawione od wewnątrz lub zewnątrz,
• stan zamków i kluczy do ww. drzwi umożliwia ich natychmiastowe otwarcie,
• w pomieszczeniach nauki lub pobytu uczniów/wychowanków, w których okna są zakratowane, przynajmniej jedno ze skrzydeł tych krat jest otwierane od wewnątrz,
• klucze do zamków/kłódek ww. skrzydeł krat są przechowywane w oznakowanym miejscu w danym pomieszczeniu,
• zewnętrzne drogi ewakuacyjne są drożne,
• zewnętrzne drogi pożarowe są oznakowane i przejezdne na dojeździe do terenu szkoły,
• miejsce zbiórki po ewakuacji nie koliduje z drogą dojazdową straży pożarnej.

V. Otoczenie budynku:

• teren placówki jest odpowiednio oświetlony,
• na powierzchni boisk i placów nie występują niebezpieczne otwory i zapadnięcia,
• stan ogrodzenia terenu (otwory w siatce), stan techniczny bram i furtek nie budzi zastrzeżeń,
• konstrukcje bramek, koszy i innych urządzeń boiskowych (placów zabaw) są pewnie i trwale związane z podłożem,
• szlaki komunikacyjne wychodzące poza teren szkoły posiadają zabezpieczenia przed bezpośrednim wejściem na jezdnię w postaci barierek lub łańcuchów, 
• istnieje szkic otoczenia budynku ze wskazaniem wyjść ewakuacyjnych i dróg pożarowych.

Podstawa prawna:

•Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2156).
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy − Dział X Bezpieczeństwo i higiena pracy (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1502).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 3, poz. 69 z późn. zm.) – wydane na podstawie ustawy o systemie oświaty.
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) – wydane na podstawie ustawy o ochronie przeciwpożarowej. 
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1409).
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380).