Zakaz łączenia szkół

W  wyroku tym sąd orzekł, że zarówno w poprzednim stanie prawnym, jak i w obecnym, organ prowadzący szkołę nie ma jakichkolwiek możliwości utworzenia zespołu składającego się ze szkół tego samego typu. Przy wykładni terminu „typ szkoły” należy kierować się przede wszystkim treścią art. 18 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe. Łączenie w zespoły szkół tego samego typu w sposób niebudzący jakichkolwiek wątpliwości wyklucza art. 91 ust. 1 tej samej ustawy.

Rzecz dotyczyła sprawy ze skargi Gminy Ustrzyki Dolne na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Podkarpackiego z dnia 24 września 2019 r. 
nr P-II.4131.2313.2019 w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie utworzenia Zespołu Szkół Sportowych w Ustrzykach Dolnych. Uchwałą z dnia 
20 sierpnia 2019 r., nr XIII/174/19 Rada Miejska w Ustrzykach Dolnych utworzyła (§ 1 uchwały) Zespół Szkół Sportowych w Ustrzykach Dolnych z siedzibą przy ul. Dobrej 6. W skład Zespołu Szkół Sportowych w Ustrzykach

Dolnych weszły:

• Szkoła Podstawowa nr 2 imienia Tadeusza Kościuszki Narciarska Szkoła Sportowa w Ustrzykach Dolnych z siedzibą w Ustrzykach Dolnych przy ul. Dobrej 6

oraz

• Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Ustrzykach Dolnych z siedzibą w Ustrzykach Dolnych przy ul. Dobrej 6.

Akt założycielski szkoły stanowi załącznik nr 1 do uchwały. Szkole nadano pierwszy statut w brzmieniu stanowiącym załącznik nr 2 do uchwały, a wykonanie uchwały powierzono burmistrzowi Ustrzyk Dolnych.

Podkarpacki Kurator Oświaty pismem z dnia 10 wrześ­nia 2019 r. zaopiniował negatywnie uchwałę Rady Miejskiej w Ustrzykach Dolnych z dnia 20 sierpnia 2019 r. i przekazał swe uwagi Podkarpackiemu Urzędowi Wojewódzkiemu w Rzeszowie Wydział Prawny i Nadzoru.

Dnia 24 września 2019 r. Wojewoda Podkarpacki rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność wyżej opisanej uchwały Rady Miejskiej w Ustrzykach Dolnych. W uzasadnieniu zwrócono uwagę, iż szkołami różnych typów w myśl art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1148 z późn. zm.) są szkoła podstawowa i szkoły ponadpodstawowe. Stosownie do art. 2 pkt 2 lit. a ustawy Prawo oświatowe system oświaty obejmuje szkoły podstawowe, w tym specjalne integracyjne z oddziałami przedszkolnymi, integracyjnymi, specjalne, sportowe i mistrzostwa sportowego. Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki Narciarska Szkoła Sportowa w Ustrzykach Dolnych z siedzibą w Ustrzykach Dolnych przy ul. Dobrej 6 oraz nowo utworzona Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Ustrzykach Dolnych z siedzibą w Ustrzykach Dolnych przy ul. Dobrej 6 są szkołami tego samego typu, czyli szkołami podstawowymi. Jak wynika z zapisów art. 91 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe, organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół. 

Zdaniem organu nadzoru w orzecznictwie sądów administracyjnych zwracano uwagę na to, że użyte w ustawie określenie „różnych typów” wyklucza możliwość połączenia w zespół szkół tego samego typu, rozumianych w kontekście art. 9 ust. 1 ustawy o systemie oświaty. W wyroku WSA w Gliwicach z dnia 30 stycznia 2019 r. sąd stwierdził m.in., że zawarte w art. 62 ust. 1 ustawy o systemie oświaty sformułowanie szkoły różnych typów wyklucza możliwość utworzenia zespołu szkół tego samego typu rozumianych w kontekście art. 9 ust. 1 tej ustawy. Nie ulega również wątpliwości, że art. 62 ust. 5 ustawy o systemie oświaty zezwala na włączenie innych szkół i placówek do istniejącego zespołu szkół, placówek. Włączenie to musi uwzględniać regulacje prawne dotyczące zasad tworzenia zespołów szkół wskazane w art. 62 ust. 1 ustawy o systemie oświaty. W tym stanie rzeczy nie jest dopuszczalne łączenie w zespół szkół tego samego typu, prowadzi to bowiem do obejścia art. 62 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, a co za tym idzie, do jego istotnego naruszenia skutkującego stwierdzeniem nieważności uchwały. Stanowisko sądu, zdaniem wojewody, mimo zmiany przepisów zachowało swą aktualność, gdyż ustawa o systemie oświaty oraz ustawa Prawo oświatowe zawierają analogiczne uregulowania prawne w tym zakresie.

Z takim rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody Podkarpackiego nie zgodziła się Gmina Ustrzyki Dolne. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie (dalej WSA) gmina wniosła o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia w całości. W uzasadnieniu skargi podniesiono, że ww. uchwała została wykonana przed dniem wydania przez organ nadzoru rozstrzygnięcia nadzorczego, co pociągnęło za sobą szereg następstw w sferze zarówno administracyjnej, cywilnoprawnej, jak i prawa pracy. Zdaniem skarżącej nie jest zatem możliwe zastosowanie sankcji określonej w art. 91 ust. 1 u.s.g., gdyż sankcja ta związana jest nierozerwalnie ze skutkiem określonym w art. 92 ust. 1 u.s.g. Wstrzymanie wykonania uchwały nie jest, w świetle dokonanych zmian organizacyjnych, środkiem prawnym możliwym do zastosowania, gdyż wydanie przez wojewodę rozstrzygnięcia nadzorczego o niezgodności z prawem przedmiotowej uchwały nie wpłynie na ważność dokonanych zmian organizacyjnych. W ocenie gminy wystarczającą sankcją wobec wykonania uchwały byłaby ta określona w art. 91 ust. 4 u.s.g.

Nie jest dopuszczalne łączenie w zespoły szkół tego samego typu, prowadziłoby to bowiem do obejścia obowiązujących regulacji o ustroju oświaty.

Skarżąca zaznaczyła również, że uchwała nie wykracza poza demokratyczny porządek, ponieważ Rada Miejska w Ustrzykach Dolnych umocowana jest do tworzenia, likwidacji i reorganizacji szkół na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. h u.s.g. Nadto zauważyła, że pojęcie „typu szkół” wskazane w art. 91 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe nie jest w ustawie sprecyzowane, nie można więc z brzmienia tego przepisu wywodzić, że połączenie, jakiego dokonała Rada Miejska w Ustrzykach Dolnych, jest niedopuszczalne.

Skargę gminy WSA odrzucił w całości. Zdaniem sądu organ nadzoru słusznie uznał w uzasadnieniu rozstrzyg­nięcia nadzorczego, a następnie wykazał poprzez argumenty natury prawnej, iż przedmiotowa uchwała Rady Miejskiej w Ustrzykach Dolnych narusza w sposób istotny treść normy zakodowanej w art. 91 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe. Wskazany przepis posiada analogiczne brzmienie do nieobwiązującego już art. 62 ust. 1 ustawy o systemie oświaty. W świetle przytoczonych regulacji, zarówno w stanie prawnym uregulowanym ustawą o systemie oświaty, jak również ustawą P...