Porady prawne

Proszę o informację na temat rozliczenia pracy wychowawcy internatu. Pensum tygodniowe to 30 godzin zegarowych. Internat pracuje 7 dni w tygodniu z wyłączeniem świąt, ferii i wakacji. Jak mamy rozliczać święta wypadające w dni inne niż niedziele.
W samorządowej placówce święta nie obniżają wymiaru czasu pracy. Zagadnienie czasu pracy nauczyciela w tym zakresie wyczerpująco reguluje art. 42 i art. 42c ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U.z 2018 r., poz. 967 z późn. zm.), który nie przewiduje takiego rozwiązania. W związku z tym, jeżeli w dniu świątecznym dla wychowawcy nie jest zaplanowana praca, ma w tym dniu dzień wolny, natomiast w pozostałe dni tego tygodnia w przypadku zatrudnienia pełnoetatowego ma nadal do przepracowania 40 godzin, w tym 30 godzin w ramach pensum. Jeżeli natomiast nauczyciel świadczy pracę w święto (jest to jeden z 5 dni roboczych wychowawcy w danym tygodniu), otrzymuje inny dzień wolny od pracy, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach zamiast dnia wolnego otrzymuje wynagrodzenie za każdą godzinę pracy obliczone jak za pracę w godzinach ponadwymiarowych wraz ze 100% dodatkiem – art. 42c ust. 4 KN w zw. z § 10 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 416 z późn. zm.).

Czy wicedyrektor zespołu szkolno-przedszkolnego musi mieć ukończony kurs kwalifikacyjny lub studia podyplomowe w zakresie zarządzania oświatą?
W przypadku publicznego zespołu szkolno-przedszkolnego wicedyrektor musi spełniać wymogi kwalifikacyjne z § 8 w zw. z § 1 pkt 1 i pkt 5–11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w publicznym przedszkolu, publicznej szkole podstawowej, publicznej szkole ponadpodstawowej oraz publicznej placówce (Dz. U. z 2017 r., poz. 1597), wśród których nie są wymienione ukończone studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia. Czyli kurs kwalifikacyjny lub studia podyplomowe w zakresie zarządzania oświatą nie są obowiązkowe dla wicedyrektora.

Jak interpretować zapis, że rada rodziców ma możliwość występowania do dyrektora szkoły i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego, organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki – art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59 i 949). Czy to oznacza, że rada rodziców może składać zapytanie np. o nieprzydzielenie nauczyciela wspomagającego konkretnemu uczniowi, nie mając wiedzy, że matka wycofała wniosek? Czy można dyskutować z radą rodziców o indywidualnych przypadkach uczniów? Czy rada rodziców może ocenić zasadność przydzielania przez dyrektora szkoły zastępstw doraźnych? Czy rada rodziców nie powinna działać w ramach swoich kompetencji?
Na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r., poz. 996 z późn. zm.) rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły lub placówki. W literaturze podkreśla się, że wniosek oznacza postulat poprawy lub zmiany czegoś, opinia zaś – stanowisko w określonej kwestii [Pilich Mateusz (red.), Komentarz do ustawy Prawo oświatowe, w: Prawo oświatowe oraz przepisy wprowadzające. Komentarz, WKP 2018). Czyli w ramach kompetencji związanych ze składaniem wniosków rada rodziców nie jest uprawniona do zasięgania informacji u dyrektora o sytuacji poszczególnych uczniów. Zapytanie o sytuację konkretnego ucznia dotyczące nieprzydzielenia nauczyciela wspomagającego nie jest wnioskiem ani opinią, jeśli nie zawiera postulatu przydzielenia takiego nauczyciela dla ucznia lub stanowiska (niewiążącego dla dyrektora). Natomiast rada rodziców może wydać własną opinię – niewiążącą dla dyrektora szkoły – czy zasady przydzielania doraźnych zastępstw uważa za prawidłowe, czy nieprawidłowe.

Proszę o pomoc w interpretowaniu rozporządzenia MEN dotyczącego bhp. Czy zapis o umożliwieniu uczniom spędzania przerw na świeżym powietrzu oznacza obligatoryjność spędzania przerw na boisku? Czy z powodu zasobów kadrowych dyrektor może zarządzić, że dzieci spędzają określone przerwy obowiązkowo na boisku, oczywiście przy sprzyjającej pogodzie? Czy rada rodziców może „wymusić” na dyrektorze zmianę zasad, nie uwzględniając i nie respektując jego ustaleń i jego argumentacji?
Rada rodziców może wyrazić niewiążącą opinię o miejscu spędzania przez uczniów przerw międzylekcyjnych lub zgłosić dyrektorowi niewiążący wniosek (postulat) dokonania zmian w ich organizacji w tym zakresie, zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U.z 2018 r., poz. 996 z późn. zm.). Organizację opieki nad uczniami na przerwach ustala dyrektor, biorąc pod uwagę względy kadrowe, lokalowe oraz panujące warunki atmosferyczne i stan zdrowia poszczególnych uczniów, ponieważ wszystkie te czynniki wpływają na możliwość zapewnienia uczniom bezpiecznego pobytu w szkole – §§ 2 i 14 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.). Dyrektor może więc zarządzić, że na niektórych wyznaczonych przez dyrektora przerwach uczniowie mają możliwość (czyli stworzone warunki, ale nie obowiązek) przebywania na przerwach na świeżym powietrzu na terenie szkoły pod opieką nauczycieli. Żaden przepis nie nakazuje uczniom wychodzenia z budynku szkoły w czasie zajęć, a zasięgnięcie opinii rady rodziców jest wymagane tylko w odniesieniu do ustalanej przez dyrektora długości przerw międzylekcyjnych oraz organizacji przerw w sposób umożliwiający uczniom spożycie posiłków na terenie szkoły.

Na co według nowego rozporządzenia można przeznaczyć godziny do dyspozycji dyrektora? Czy można zwiększyć ilość godzin np. matematyki, języka polskiego?
Na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2019 r., poz. 639) godziny do dyspozycji dyrektora mogą być przeznaczane na: a) zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w szczególności zajęcia związane z kształtowaniem aktywności i kreatywności uczniów (czyli np. na kółka zainteresowań: matematyczne, polonistyczne itp., ale nie na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć z matematyki lub języka polskiego), b) w przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe – również na zajęcia związane z kształtowaniem kompetencji zawodowych, c) w przypadku liceum ogólnokształcącego dla dorosłych oraz technikum, jeżeli kształcenie w zawodzie szkolnictwa branżowego tego wymaga – również na realizację przedmiotów w zakresie rozszerzonym.

Co wpisać do dziennika lekcyjnego w miejsce tematów lekcji, gdy cała klasa (z nieznanego powodu) nie była obecna w szkole?
Obowiązujące przepisy nie nakazują dokonania jakiegokolwiek wpisu w dzienniku lekcyjnym w miejscu tematu zajęć w przypadku braku ich realizacji z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności uczniów, ponieważ takich regulacji nie zawiera § 8 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2017 r., poz. 1646). Natomiast jeżeli w danej szkole jest przyjęta taka praktyka lub dyrektor wyda polecenie, należy dokonać w dzienniku lekcyjnym adnotacji w sposób wynikający z wewnętrznych regulacji danej szkoły.