Rok szkolny w oświacie wyznacza rytm pracy szkoły i kreuje zadania dla kadry zarządzającej w oświacie. Dlatego też pierwszym działaniem u progu nowego półrocza jest dokonanie obszernej analizy pracy szkoły za miniony okres oraz przedstawienie radzie pedagogicznej wniosków ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego. Należy starannie przemyśleć, które obszary funkcjonowania szkoły trzeba podsumować, na które aspekty szczególnie powinien zwrócić uwagę dyrektor (oraz nauczyciele) oraz jakie wnioski i wynikające z nich rekomendacje sformułować, aby zoptymalizować proces dydaktyczny i wychowawczo-
-opiekuńczy szkoły w dalszej części bieżącego roku szkolnego.
Należy zaznaczyć, że po zakończeniu pierwszego półrocza obowiązkiem dyrektora szkoły jest zaplanowanie działań nie tylko na kolejne półrocze, lecz także już na kolejny rok szkolny. Z tego względu takie półroczne analizy efektywności pracy szkoły są obecnie szczególnie ważne, ponieważ w roku szkolnym 2021/2022 polskie szkoły i placówki nadal funkcjonują w nietypowych warunkach wynikających z sytuacji epidemicznej występującej zarówno w bliższym, jak i dalszym otoczeniu szkoły, a także w samej szkole. Przykładem może być chociażby przejście szkół podstawowych i średnich na system nauczania zdalnego od 20 grudnia 2021 roku do 9 stycznia 2022 roku. Sytuacja ta spowodowała wydanie nowych wykonawczych aktów prawnych, które wymagały i nadal wymagają podjęcia konkretnych i zdecydowanych działań – zwłaszcza przez dyrektora szkoły, ale i przez samych nauczycieli – w myśl partycypacyjnego systemu zarządzania szkołą.
W tej sytuacji obowiązkiem dyrektora jest udzielenie odpowiedzi na pytanie: „Jak w rzeczywistości wygląda dany obszar funkcjonowania szkoły (czy też realizacja konkretnych zadań)?”.
Odpowiedzi tej udziela się w celu uzyskania wiarygodnych informacji dotyczących tego, co należy zrobić (jakie podjąć działania), aby poprawić to, co możliwe do poprawienia, czy też tylko do skorygowania.
Analiza pracy szkoły – checklista
Ważnym aspektem takiej etapowej analizy pracy w pierwszym półroczu jest ocena podejmowanych przez szkołę oddziaływań wychowawczo-opiekuńczych, profilaktycznych oraz działań gwarantujących bezpieczeństwo uczniów (działania te znajdują się przecież w obecnych priorytetach Ministerstwa Edukacji i Nauki). W tym zakresie należy mieć na względzie obowiązek dyrektora dotyczący kontrolowania efektywności nauczania. Dlatego analizę dotychczasowych wyników nauczania trzeba rozpocząć od przypomnienia nauczycielom ich podstawowych obowiązków wynikających z zapisów ustawowych i rozporządzeń. Są to:
- kształcenie umiejętności opisanych w podstawie programowej,
- dostosowywanie wymagań do potrzeb edukacyjnych ucznia,
- prowadzenie obserwacji pedagogicznych w celu rozpoznania u uczniów ich potrzeb edukacyjnych,
- dostosowywanie form pracy do stwierdzonych potrzeb ucznia,
- analizowanie stosowanych form pracy i ich we...