Nowatorskie rozwiązania w szkole

Innowacje pedagogiczne wdrażane w szkole nie mogą naruszać:

• uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,
• uprawnień ucznia w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły, opisanych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2012 r., poz. 977),
• warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów, ustalonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.).

Podstawa prawna wprowadzania innowacji:

• ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) – art. 22 ust. 2 pkt 6, art. 41 ust. 1 pkt 3,
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. z 2002 r. Nr 56, poz. 506 z późn. zm.).

Jak wprowadzić innowację krok po kroku

Istnieją dwie możliwości inicjowania innowacji. Inicjatywa może wychodzić od dyrektora lub nauczycieli (bezpośrednio autor innowacji przedstawia pomysł). Dążenie do wprowadzania zmian wynika głównie z trudności na różnych obszarach funkcjonowania placówki, chęci sprostania stawianym oczekiwaniom i wymaganiom oraz dążenia do odniesienia sukcesu zawodowego.

1. Pomysł: w wielu szkołach funkcjonuje karta innowacji, która jest podstawą do pisemnego zgłoszenia pomysłu dyrektorowi.

   Aby karta innowacji była czytelna, powinna zawierać następujące informacje:

   • nazwa innowacji pedagogicznej,
   • rodzaj rozwiązań, jakich innowacja dotyczy (programowe, metodyczne, organizacyjne),
   • planowany termin jej realizacji,
   • nformacja, czy wdrożenie działania wymaga dodatkowych nakładów budżetowych,
   • docelowa grupa odbiorców działań innowacyjnych,
   • opis zasad innowacji,
   • cel,
   • sposoby ewaluacji podejmowanych działań innowacyjnych.

    

2. Rozmowa nauczycieli z dyrektorem na temat możliwości zapewnienia przez szkołę warunków kadrowych i organizacyjnych do realizacji innowacji.
3. Szczegółowe opracowanie innowacji pedagogicznej.
4. Dokonanie przez dyrektora analizy innowacji pod kątem merytorycznym.
5. Zwołanie zebrania Rady Pedagogicznej w celu przedstawienia ostatecznego opracowania innowacji oraz pozyskania niezbędnych dokumentów.

   Konieczne dokumenty, które należy dołączyć do innowacji:

   •  zgoda nauczyciela/zgody nauczycieli, którzy będą uczestniczyć w innowacji pedagogicznej,
   • zgoda autora lub zespołu autorskiego na wprowadzenie innowacji pedagogicznej w szkole/ placówce, 
   • opinia Rady Szkoły/Rady Pedagogicznej dotycząca planowanej innowacji pedagogicznej, 
   • uchwała Rady Pedagogicznej w sprawie wprowadzenia innowacji pedagogicznej w szkole/ placówce wraz z opisem jej zasad.

    

6. Zaopiniowanie innowacji przez Radę Pedagogiczną lub Radę Szkoły.
7. Podjęcie przez Radę Pedagogiczną uchwały w sprawie wprowadzenia innowacji pedagogicznej.
8. Tworzenie wizji i misji placówki w oparciu o potrzeby wszystkich członków społeczności szkolnej i lokalnego środowiska; dokumenty te powinny zawierać określenie zmian, jakie planuje się wprowadzić poprzez innowację.
9. Jeśli innowacja wymaga dodatkowych nakładów finansowych, konieczne jest również pozyskanie pisemnej zgody organu prowadzącego na finansowanie przedsięwzięcia. 
10. Przekazanie przez dyrektora dokumentacji wraz z kartą zgłoszenia innowacji (wzory dostępne w kuratoriach) do kuratorium oświaty i organu prowadzącego szkołę (w dowolnym momencie roku).
11. Dokonanie analizy formalnej wniosku przez kuratorium.
12. Uzyskanie informacji o wpisaniu innowacji do „Rejestru innowacji pedagogicznych zgłoszonych do realizacji w danym roku szkolnym”, prowadzonego przez kuratora oświaty.
13. Poinformowanie nauczycieli o możliwości wdrożenia w szkole zgłoszonych innowacji pedagogicznych.
14. Wdrożenie i realizacja innowacji pedagogicznej.
15. Ewaluacja nowatorskich działań.
16. Sporządzenie sprawozdania z realizacji innowacji i przesłanie go do kuratorium oświaty.

Według Tadeusza Polańskiego, wprowadzenie nowatorskich rozwiązań przynosi wiele korzyści zarówno dla uczniów, rodziców, nauczycieli, jak i dla organu prowadzącego (tab. 2).