Kadra zarządzająca szkołą na pewno doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że do sprawnego i prawidłowego kierowania placówką nie wystarczą starania o to, by jej uczniowie osiągali wysokie wyniki w egzaminach i konkursach i by otrzymali solidne podstawy w postaci prawidłowych wzorców i wartości. Oczywiście, te najważniejsze funkcje szkoły nie zmieniają się od wieków, jednak w dzisiejszych czasach dbałość o podstawowe filary działania szkoły nie wystarczy. Dyrektor musi umieć przewidywać, dbać o relacje z rodzicami, władzami i sponsorami szkoły oraz być wprawnym obserwatorem. Powinien umieć planować i wdrażać takie strategie, które pozwolą kierowanej przez niego szkole zabłysnąć na lokalnym gruncie i zaistnieć wśród społeczeństwa. Zmysł obserwatorski i umiejętność nawiązywania kontaktów, które dopiero za jakiś czas mogą okazać się wartościowe, to z pewnością niezbędne cechy, jakimi powinien dysponować każdy dyrektor. Poza tym, każda osoba zarządzająca placówką powinna zdawać sobie sprawę z tego, że bierze udział we współtworzeniu instytucji, która na stałe wpisuje się w życie wielu pokoleń rodzin. Jedne z tych środowisk są mniejsze, inne z kolei bardzo duże, ale historia i sukces szkoły w dużej mierze zależą od wspólnej pracy nauczycieli, uczniów, rodziców, władz oraz otoczenia szkoły. Warto więc postarać się o to, by to otoczenie było jak najbardziej życzliwe szkole.
Ważne wydarzenia i nie tylko
Pierwszym elementem działalności szkoły, jaki przychodzi na myśl, gdy mowa o środowisku lokalnym, są różnego rodzaju wydarzenia i imprezy. Jest to doskonała okazja do wypromowania szkoły wśród lokalnych mieszkańców, ale pod jednym warunkiem – że przynajmniej w części będą to wydarzenia publiczne, dostępne dla szerszego grona odbiorców. Nawet przygotowane z największym rozmachem wydarzenia nie przyczynią się do sukcesu placówki i dobrego jej postrzegania, jeśli nie będą im towarzyszyć otwarte drzwi czy odpowiednie nagłośnienie, np. w mediach. Dobrą okazją do wypromowania szkoły są zawsze wszelkiego rodzaju jubileusze. Towarzyszą im często zjazdy absolwentów. Warto postarać się o to, by były to święta szkoły oraz jej teraźniejszych uczniów, jak i tych, którzy już opuścili jej mury. Takie imprezy są i powinny być organizowane z dużym rozmachem i odpowiednią ilością atrakcji oferowanych gościom. Dbałość o każdy detal takich wydarzeń na pewno przyczyni się do budowy pozytywnego wizerunku szkoły. Trzeba pomyśleć nie tylko o wystąpieniach gości, zaproszeniu odpowiednich osób, ale także o takich szczegółach, jak: dobór firmy cateringowej, rodzaj i wygląd reklamy oraz zaproszeń. Jest to dla dyrektora sprawdzian jego umiejętności menedżerskich, a także okazja do zdobycia doświadczenia w zakresie planowania i odpowiedniego postępowania z gośćmi. Na różnego rodzaju jubileusze warto zaprosić władze lokalne, a także pochodzących z regionu parlamentarzystów, przedstawicieli rady rodziców, samorządu uczniowskiego i wszystkich nauczycieli, także tych emerytowanych. Obecność ważnych osobistości podnosi zawsze rangę uroczystości oraz pomaga ją nagłośnić. Warto pamiętać jednak o tym, że za każdym razem ważne dla szkoły wydarzenia powinny przynieść placówce korzyści, poniesione koszty organizacyjne i finansowe powinny zwrócić się przynajmniej w postaci wzmocnienia dobrego imienia szkoły – a nie odwrotnie, co również może się przecież zdarzyć.
Uczniowie solą szkolnej ziemi
Każda szkoła źródło swojego funkcjonowania bierze w tym, że jest powołana do tego, by służyć swoim uczniom i dawać im nie tylko wiedzę, ale też wdrażać odpowiednie wartości moralne, patriotyczne, osobowościowe. To właśnie uczniowie szkoły w dużej mierze decydują o jej obecnym statusie wśród społeczności lokalnej i tym, jak placówka jest postrzegana. Odnoszący sukcesy wychowankowie stanowią zawsze chlubę szkoły, a każdy dyplom, medal i miejsce na podium napawa całą społeczność szkolną prawdziwą dumą. Każdy dyrektor chciałby mieć w swojej placówce szerokie grono olimpijczyków oraz uczniów wyróżniających się w konkursach. Nawet jeżeli nie jest to w danej chwili możliwe, należy starać się o to, aby młodzież prezentowała odpowiedni poziom kulturalny i moralny. Oczywiście, w tej kwestii nie wszystko zależy od dyrektora, dlatego pracę nad tymi elementami trzeba zacząć u źródła − wśród rodziców uczniów. Jeżeli placówka nie ma systemu rekrutacji bądź jest szkołą rejonową na danym szczeblu edukacji, to oczywiście mamy do czynienia w tej kwestii z dużą dozą przypadku, jednak konsekwencja działania, doświadczona kadra i otwartość zarówno rodziców, jak i szkoły na wzajemną współpracę może pomóc wypracować na przestrzeni lat takie metody wychowawcze, które przyniosą upragniony skutek. Z pewnością jest to możliwe do wykonania, jak wykazują doświadczenia placówek o wieloletniej tradycji.
Szkoła przyjazna dla wszystkich
Działalność szkoły zawsze i nieodłącznie związana jest z mniejszym lub większym zinstytucjonalizowaniem placówki. Szkoła ma przede wszystkim uczyć i wychowywać, i w tym celu zatrudnia odpowiednią kadrę oraz przygotowuje warunki dla przebywania w niej dużej liczby wychowanków. Zawsze pozostanie zatem miejscem stworzonym w sposób instytucjonalny. W dużej mierze od kadry zarządzającej szkołą zależy natomiast to, jaką szkoła będzie placówką i czy przekazywaniu wiedzy będzie towarzyszyć dobra atmosfera. Lata spędzone w murach Alma Mater na stałe wpisują się we wspomnienia uczniów oraz są bardzo ważną częścią ich życia – w końcu w młodości kształtują się przecież podstawy na całe życie. Zwłaszcza szkoły podstawowe powinny dbać o dobrą atmosferę odczuwaną przez swoich uczniów, którzy z racji młodego wieku szczególnie cenią sobie życzliwość i wyrozumiałość nauczycieli i którzy powinni wyrastać w poczuciu bezpieczeństwa. Jest to element liczący się szczególnie także dla rodziców, których pociechy idą po raz pierwszy do szkoły. Dbałość szkoły o budowanie serdecznej, zaangażowanej w życie swoich uczniów placówki oznacza nie tylko troskę o zewnętrzny wizerunek szkoły, ale także o pozytywny wkład we wszechstronny rozwój uczniów i ich przyszłość.
Konsekwencja działania, doświadczona kadra i otwartość zarówno rodziców, jak i szkoły na wzajemną współpracę może pomóc wypracować na przestrzeni lat takie metody wychowawcze, które przyniosą upragniony skutek.
Bogata oferta kluczem do sukcesu
Każda szkoła musi prezentować odpowiednie wyniki oraz bogatą ofertę dydaktyczno-wychowawczą w postaci konkretnych pomysłów i zamierzeń, które są realizowane i przynoszą dobre wyniki. A zatem o sukcesie szkoły i jej dobrym wizerunku decydują elementy jej bogatej oferty w postaci zajęć pozalekcyjnych, udziału w konkursach i olimpiadach, a także upowszechniania sportu oraz kultury fizycznej wśród uczniów. Szkoła ma doskonałe warunki i wiele szans na to, by samodzielnie lub we współpracy z lokalnymi władzami oraz organizacjami włączyć się w organizację wydarzeń o charakterze popularnonaukowym, takich jak: festiwale nauki, dni sportu, wystawy oraz zawody sportowe. Jej infrastruktura może służyć całemu środowisku lokalnemu w popularyzowaniu sportu, zdrowego trybu życia, a także nauki i sztuki. Chodzi tu nie tylko o użyczanie sal oraz sprzętu sportowego i audiowizualnego, ale też organizowanie zajęć i warsztatów dla dorosłych. Wszelkiego rodzaju spotkania świąteczne oraz zakończenie roku szkolnego wręcz muszą zostać wykorzystane do tego, by rozwinąć współpracę z rodzicami. Mogą oni włączyć się w organizację takich imprez, ale też brać w nich aktywny udział, np. uczestniczyć w warsztatach (plastycznych albo rzeźbiarskich), spotkaniach z ciekawymi osobami. Dobrym pomysłem jest pokazanie rodzicom, że szkole zależy na rozwijaniu ich kompetencji. Raz na jakiś czas można organizować spotkania z psychologami lub ważnymi osobistościami, które będą przeznaczone tylko dla rodziców. Ukłonem w stronę rodziców mogą być zaproszenia na odbywające się w szkole akademie, apele, wydarzenia.
Przedsiębiorczy dyrektor – przedsiębiorcza szkoła
Istnieje wiele sposobów promowania się szkoły. Pomieszczenia szkolne po godzinach mogą służyć jako sale wykładowe czy ćwiczeniowe dla osób dorosłych. Dobrą praktyką jest też wymiana możliwości reklamy z innymi instytucjami oraz nawiązanie i podtrzymanie kontaktów z różnymi mediami. Szkoła na tle licznej konkurencji musi znaleźć swoje atuty i konsekwentnie dbać o ich dobrą ekspozycję. Jednym z atutów szkoły są także nauczyciele, którzy odpowiednio docenieni i nagradzani będą zmotywowani do tego, by pracować dla dobra szkoły, jej uczniów i partnerów. Współczesny dyrektor szkoły już dawno przestał funkcjonować w społecznej świadomości jako osoba oderwana od rzeczywistości i patrząca na szkołę z wysokiego okna własnego gabinetu. W dzisiejszych czasach kadra kierownicza każdej placówki edukacyjnej musi się odznaczać wysokimi kompetencjami interpersonalnymi, wyczuciem obecnej sytuacji, umiejętnościami menedżerskimi, a także empatią, a jednocześnie konsekwencją w działaniu i stanowczością. Może wykorzystać swoje kompetencje do budowania pozytywnego wizerunku szkoły i do tego, by zaczęła przynosić zyski – także te wyrażone w liczbach.
