Bezpieczny internet w szkole. Jak zapobiegać cyberprzemocy? Rozmowa pedagogiem specjalnym – Jackiem Pyżalskim

Cyberprzemoc – to zjawisko znane nie od dziś, jednak coraz częściej możemy zaobserwować tę formę przemocy wśród uczniów. Czy jest to wynikiem swego rodzaju poczucia bezkarności związanego z anonimowością w sieci?

Prawda jest taka, że mówi się i pisze o zjawisku cyberprzemocy mniej więcej od 2005 roku. Jest to prawie piętnaście lat od pierwszych poważniejszych przypadków podejmowania tego tematu, związanych przede wszystkim z konsekwencjami, których doświadczyły ofiary. Często były to spektakularne, bardzo poważne przypadki. Zjawisko cyberprzemocy jest więc stosunkowo nowe, ale w kontekście przemocy rówieśniczej jest to rozszerzenie przemocy tradycyjnej. Większość młodych ludzi, którzy są sprawcami cyberprzemocy, to również sprawcy tradycyjnej przemocy rówieśniczej, bez użycia mediów, polegającej na poniżaniu, biciu, wykluczaniu z grupy. Z całą pewnością nie jest to kompletnie nowe zjawisko, tylko jest to uzupełnienie zjawiska, które naukowcy badają już od lat 70. XX wieku, czyli bullyingu – tradycyjnej przemocy rówieśniczej. Jakie są mechanizmy cyberprzemocy? Wbrew pozorom rzadko kiedy jest ona anonimowa. Cyberprzemoc jest realizowana przede wszystkim za pomocą własnego konta na portalu społecznościowym, a tam nie ma anonimowości. Anonimowość pojawia się, gdy zaczynamy mówić o agresji w sieci poprzez krzywdzące komentarze w dyskusjach internetowych, obrażanie ludzi na różnych forach, gdzie oni się nie znają. Natomiast kiedy mówimy o kontekście szkolnym, dzieciach i młodzieży w tej samej grupie rówieśniczej, to te relacje są równoległe w klasie i w sieci. 

Jaka jest Pana zdaniem motywacja uczniów dręczących kolegów ze szkolnej ławki przy pomocy internetu bądź telefonu komórkowego? Czy dzieci i młodzież nie mają świadomości konsekwencji takiego postępowania?
 

Po pierwsze – czy można skrzywdzić kogoś, nie mając takiej intencji? A druga sprawa – czy można liczyć na bezkarność, kiedy specjalnie, intencjonalnie krzywdzimy drugą osobę? Te dwie kwestie należy uwzględnić w dalszych rozważaniach. Na przykładzie...