WebQuest w wolnym tłumaczeniu rozumiany jest jako poszukiwania w sieci, jako metoda nauczania pojawiła się stosunkowo niedawno. Wykorzystuje ona zainteresowanie uczniów komputerem i Internetem. Można zauważyć, że zainteresowanie to jest coraz większe, dlatego w tej metodzie zostało ono skierowane w kierunku dydaktyki i wykorzystane w procesie edukacyjnym. Celem WebQuestu jest umiejętne i konstruktywistyczne korzystanie z zasobów informacji znajdujących się w Internecie1.
Coraz bardziej popularna w szkołach staje się dydaktyka konstruktywistyczna, w której dominującą metodą pracy jest projekt. WebQuest przygotowuje ucznia do świadomego i mądrego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych – nie tylko w edukacji, ale i w dorosłym życiu. Najważniejszym elementem w projekcie WebQuest jest zadanie, które angażuje myślenie i rozwija kreatywność ucznia. Zadanie zaproponowane uczniom nie może być odtwórcze, które uczeń otrzymuje rozpisane krok po kroku.
WebQuest podzielony jest na zazębiające się ze sobą ogniwa:
Temat – to ogniwo stanowi początek pracy nad przygotowaniem projektu dla uczniów. Temat nie jest równoznaczny z tym podawanym uczniom na początku lekcji, jest to raczej zasygnalizowanie problemu, który będzie trzeba rozwiązać. W tym miejscu należy zainteresować ucznia, tak aby projekt zakończył się sukcesem. Ten sam temat może być stosowany w różnych grupach wiekowych – różnicą będą tylko efekty pracy uzależnione od wieku wykonawców2.
Wprowadzenie (o czym będzie) – jest to kontynuacja ogniwa „temat”. W tym miejscu uczniowie powinni być zapoznani z danym problemem w taki sposób, aby zostali zachęceni do pracy. W przypadku młodszych uczniów może to być w formie zaproszenia do magicznego świata Internetu. Ogniwo to jest przedstawieniem celów i spodziewanych efektów (realnych). W przypadku jeśli wymaga tego temat, zawiera również informacje dotyczące umiejętności, które powinien posiadać uczeń przed przystąpieniem do projektu (tylko niezbędne, bez których wykonanie zadań jest niemożliwe). Bardzo ważne jest, aby cele nie były w formie tradycyjnych celów dydaktycznych – takie cele nie zainteresują uczniów, ponieważ nie mają odzwierciedlenia w otaczającej ich rzeczywistości. Treść wprowadzenia powinna odnosić się do ucznia – sformułowana jego językiem. We wprowadzeniu również nie powinny pojawić się zadania (zadania będą przedstawiane w następnych ogniwach WebQuestu)3.
Zadania (co zrobić) – to ogniwo WebQuestu uważane jest za najważniejsze. W tym miejscu uczniowie powinni dowiedzieć się, co mają zrobić (merytorycznie i technicznie). Najczęściej występuje jedno zadanie ogólne i kilka zadań szczegółowych. Przedstawione uczniom zadanie musi zawierać w swojej treści dwie bardzo ważne informacje (co należy wykonać i w jakiej formie). Warto pamiętać, że najważniejszym elementem zadania jest czasownik (wskazanie na czynność, którą uczeń ma wykonać). W metodzie WebQuest nie należy korzystać z typowych zadań stosowanych w arkuszach egzaminacyjnych – powinny być użyte zadania nieschematyczne, które wymagają zaangażowania i myślenia uczniów.
Liczebność osób w danej grupie musi ściśle wynikać z ról oraz zadań do wykonania, nie może ona być wynikiem podziału arytmetycznego liczby osób w grupie. Uczniowie w tym miejscu powinni być zapoznani z tym, jak będzie przebiegać WebQuest (określenie, jaki rodzaj pracy będą wykonywać – indywidualna czy grupowa). W przypadku pracy grupowej uczniowie powinni być zapoznani z liczebnością grup (najmniejsza lub największa), zasadami przydziału. Uczniowie koniecznie muszą znać czas realizacji projektu (liczba dni lub tygodni) i formę produktu końcowego. Zalecane jest, aby cały opis procesu skierowany był bezpośrednio do ucznia (np.: „zostaniesz przydzielony”, „wybierzcie lidera, który…”)4.
Źródła (z czego korzystać) – przed przystąpieniem do WebQuestu uczeń powinien otrzymać pewien zestaw poprawnych merytorycznie i metodycznie dostępnych źródeł informacji. Jest to szczególnie ważne ze względu na wszechobecny dostęp do nadmiaru informacji, szczególnie w Internecie.
W ogniwie źródła można wyróżnić kilka typów źródeł wykorzystywanych w trakcie WebQuestu:
- źródła sieciowe – wyróżniamy różnorodne strony internetowe, internetowe bazy danych, fora internetowe, e-maile;
- źródła i zasoby informatyczne offline – dostępne dane offline (oprogramowanie w trakcie realizacji, np. filmy wideo), również w tej kategorii znajduje się wyszukiwarka książek w bibliotece;
- źródła multimedialne – są to zalecane przez nauczyciela filmy, materiały dźwiękowe i wideo;
- źródła książkowe – zalecane przez nauczyciela pozycje książkowe;
- inne źródła – np. źródła osobowe – wywiady, ankiety, sondaże, telewywiady itp.;
- zasoby ludzkie – nauczyciel opiekun WebQuesta, ewentualnie inni nauczyciele opiekunowie, osoby wspierające, ale również adresy e-mail osób, które godzą się na pomoc uczniom w WebQueście;
- inne zasoby – materialne (np. pomieszczenia), doświadczalne (np. eksperyment, wycieczka)
WebQuest z założenia opiera się na źródłach internetowych, jednak nie powinien się do nich ograniczać. Uczniowie muszą być zaznajomieni z przykładowymi źródłami, ale dobrze jest, gdy ich praca nie opiera się tylko na podanych przez nauczyciela źródłach. Źródła powinny być tak dobrane, aby nawet najsłabszy uczeń poradził sobie z odnalezieniem potrzebnych informacji. Na szczególne docenienie zasługują uczniowie, których praca znacznie wykracza poza podane przez nauczyciela zasoby informacyjne.
Warto, aby podczas pracy innowacyjną metodą WebQuest włączać do współpracy rodziców. Rodzice wspólnie z dziećmi mogą wyszukiwać zdjęć potrzebnych do przeprowadzania projektu. Dzieci, mogą razem z rodzicami uczyć się obsługi drukarki, ale też mieć realny wpływ na to – jaki rysunek zostanie wykorzystany na zajęciach (to zapewne wzmacnia ich samoocenę i pozytywnie wpływa na nastawienie do dalszej edukacji). Nie tylko rodzice muszą być włączani do projektu. Zapewne dużą innowacją byłoby włączenie do współpracy innej placówki – może to być placówka z tego samego miasta (kiedy to dzieci mogą się nie tylko dzięki nowoczesnym technologiom porozumiewać, ale też mogą się realnie spotkać, na przykład na wspólnym spacerze), jednocześnie może to być placówka z innego miasta, czy też nawet województwa, w takim przypadku trzeba będzie zastosować nowoczesne technologie. Dzieci mogą spotykać się online za pomocą różnorakich narzędzi. Mogą realnie ze sobą rozmawiać za pomocą narzędzia Skype, czy też możliwości funkcji poczty. Taki wspólny projekt niewątpliwie będzie ciekawą i innowacyjną metodą nauczania z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.