Glówne akty prawne określające prawa uczniów niepełnosprawnych:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej – wyraźnie podkreśla w art. 32 ust. 2, że nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny, natomiast w art. 68 ust. 3 nakłada na władze publiczne zobowiązanie do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej osobom niepełnosprawnym, a w art. 69 gwarantuje wprost pomoc władz publicznych dla osób niepełnosprawnych, odsyłając do szczegółowych uregulowań ustawowych dotyczących pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy (nauki) oraz komunikacji społecznej.
Konwencja o Prawach Dziecka – w art. 23 uznaje prawa dziecka niepełnosprawnego do pełni normalnego życia w warunkach gwarantujących mu godność, umożliwiających osiągnięcie niezależności oraz ułatwiających aktywne uczestnictwo w życiu społeczeństwa.
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe oraz ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty – zgodnie z ich zapisami system oświaty zapewnia możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami, a także opiekę nad uczniami niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych.
POLECAMY
To trzeba wiedzieć!
Szczegółowe określenie praw przysługujących dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami znajduje się w wielu aktach wykonawczych, czyli w rozporządzeniach Ministra Edukacji. Ich znajomość wymagana jest zarówno od dyrektorów placówek oświatowych, jak i od kadry pedagogicznej, zatem także od nauczyciela pełniącego w placówce funkcję pedagoga specjalnego.
Oto przegląd najważniejszych z tych praw, z podaną aktualną podstawą prawną. Ponieważ przepisy prawa oświatowego sa dość często nowelizowane, warto na bieżąco śledzić ich zmiany.
Prawo do diagnozy. Każde dziecko z niepełnosprawnością ma prawo do specjalistycznej diagnozy, której celem jest w określenie jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, a także wyjaśnienia mechanizmów ich funkcjonowania w odniesieniu do zgłaszanego problemu oraz wskazania sposobu rozwiązania tego problemu. W efekcie wydania takiej diagnozy, co reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia
7 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, dzieci z niepełnosprawnością mają prawo do:
- wydania im opinii postdiagnostycznej, która zawiera wskazania dla placówki dotyczace m.in. postępowania z uczniem oraz udzielania mu odpowiedniego wsparcia edukacyjno-wychowawczo-terapeutycznego,
- wydania im orzeczenia o potrzebie: kształcenia specjalnego, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży – takie orzeczenie ma moc decyzji administracyjnej, więc wypełnienie zawartych w nim wskazań i zaleceń jest dla szkoły obowiązkowe,
- objęcia ich oraz rodziców bezpośrednią pomocą psychologiczno-pedagogiczną,
- wspomagania nauczycieli w zakresie pracy z dziećmi i młodzieżą oraz rodzicami.
Prawo do nauki i wyboru szkoły. Uczniowie z niepełnosprawnościami nie mogą być wykluczani z powszechnego systemu edukacji ze względu na swoją niepełnosprawność. Przede wszystkim, zgodnie z konstytucyjną zasadą równości, uczeń niepełnosprawny ma tak jak każde inne dziecko prawo do kształcenia, a także do korzystania z wychowania i opieki. W praktyce oznacza t...
