Nowa odsłona Karty Nauczyciela 2019

Temat numeru Otwarty dostęp

Efekt porozumienia podpisanego 7 kwietnia 2019 r. między Ministerstwem Edukacji Narodowej a NSZZ „Solidarność” pracowników oświaty i wychowania stanowi najnowsza nowelizacja Karty Nauczyciela1 i niektórych innych ustaw, która została uchwalona przez Sejm 13 czerwca 2019 r., przyjęta przez Senat 26 czerwca 2019 r. i podpisana przez Prezydenta RP 4 lipca 2019 r.

W podpisanym porozumieniu między stroną rządową oraz przedstawicielami Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”2 strony wspólnie uzgodniły: 

POLECAMY

  1. przyspieszenie podwyżki wynagrodzeń oraz wprowadzenie dodatkowej podwyżki płac nauczycieli od września 2019 r., 
  2. skrócenie ścieżki awansu zawodowego i powrót do oceny pracy sprzed września 2018 r. z uwzględnieniem opinii rady rodziców, 
  3. wprowadzenie dodatkowego świadczenia dla młodych nauczycieli „na start”, 
  4. ustalenie w przepisach minimalnej kwoty dodatku za wychowawstwo w wysokości 300 zł, 
  5. zmniejszanie uciążliwości pracy wynikającej z nadmiernej dokumentacji szkolnej. 

Nowela stanowi jednocześnie spełnienie wcześniejszych obietnic składanych pedagogom przez MEN. Celem wprowadzanych zmian jest w szczególności kontynuacja procesu doskonalenia rozwiązań w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli. Z tego też względu wprowadza się rozwiązania mające na celu stworzenie bardziej motywacyjnego systemu wynagradzania nauczycieli. 

Wyższe wynagrodzenie

W związku z koniecznością podwyższenia wynagrodzenia nauczycieli w trakcie roku kalendarzowego wprowadzony został przepis przejściowy przewidujący, iż w okresie od 1 września do 31 grudnia 2019 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela zwiększa się o 9,6%. Zmiana ta umożliwi jednocześnie podwyższenie od 1 września 2019 r. wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli oraz dodatków do wynagrodzenia. Po zmianach wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela stażysty wyniesie 2782 zł brutto (oznacza to wzrost o 244 zł brutto), nauczyciela kontraktowego – 2862 zł brutto (wzrost o 251 zł brutto), nauczyciela mianowanego – 3250 zł brutto (wzrost o 285 zł brutto), nauczyciela dyplomowanego – 3817 zł brutto (wzrost o 334 zł brutto)3. W związku z tym, iż Karta Nauczyciela reguluje termin podwyższenia wynagrodzeń nauczycieli jedynie wówczas, gdy następuje ono od 1 stycznia danego roku, niezbędne było uregulowanie w przepisie przejściowym terminu podwyższenia wynagrodzeń w związku ze zmianą wysokości średniego wynagrodzenia nauczycieli od 1 września 2019 r. Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli w związku z tą zmianą powinno nastąpić nie później niż do 30 września 2019 r., oczywiście z wyrównaniem od 1 września 2019 r. W związku ze zwiększeniem wynagrodzeń nauczycieli od 1 września 2019 r. zagwarantowano ponadto publicznym niesamorządowym przedszkolom, innym formom wychowania przedszkolnego, szkołom oraz placówkom zwiększenie dotacji wypłacanych z budżetów JST na podstawie przepisów ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. JST zaktualizują kwoty dotacji do 31 października 2019 r. Oznacza to, że dodatkowe środki zostaną przekazane w ramach dotacji najpóźniej w listopadzie i grudniu bieżącego roku. 

Świadczenie „na start”

Aktualna nowelizacja zakłada również wprowadzenie nowego świadczenia dla nauczyciela stażysty – „na start”. Świadczenie to będzie przysługiwało wszystkim nauczycielom stażystom odbywającym staż na stopień nauczyciela kontraktowego. Świadczenie w wysokości 1000 zł będzie wypłacane w okresie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego – do 30 września roku, w którym nauczyciel rozpoczął staż (istotna zmiana w porównaniu z wcześniejszym projektem). Zgodnie z założeniami noweli będzie świadczeniem o charakterze socjalnym, z tego też względu wszyscy nauczyciele uprawnieni do tego świadczenia otrzymają je w takiej samej wysokości niezależnie od wymiaru zatrudnienia. Jedynym warunkiem otrzymania tego świadczenia będzie odbywanie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego. Taki warunek przesądza, że nauczyciel musi być zatrudniony co najmniej w wymiarze połowy obowiązkowego wymiaru zajęć w jednej lub kilku szkołach łącznie.

Zgodnie z obowiązującym prawem prowadzenie szkół i placówek oświatowych jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego, dlatego wypłata nowego świadczenia „na start” dla nauczyciela stażysty będzie zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego. 

Proponowane świadczenie powinno ułatwić początkującym nauczycielom np. zakup dodatkowych materiałów pomocnych w ich rozwoju zawodowym oraz pokrycie części kosztów związanych ze zmianą miejsca zamieszkania w związku z podjęciem pracy w szkole w innej miejscowości. Świadczenie „na start” nie będzie uwzględniane przy obliczaniu kwot wydatkowanych na średnie wynagrodzenia nauczycieli. Tym samym świadczenie to nie może powodować obniżenia otrzymywanych przez nauczycieli stażystów innych składników wynagrodzenia – ten warunek został podtrzymany. 

Mając na względzie realizowanie w szkołach procesu nauczania, optymalne jest umożliwienie zatrudniania nauczycieli w określonych przypadkach na podstawie umów o pracę na czas określony obejmujący łącznie pełne trzy lata szkolne, czyli 36 miesięcy, tak aby zminimalizować dokonywanie 
zmian kadrowych w okresie prowadzenia zajęć edukacyjnych. 

W związku z wprowadzeniem nowego świadczenia nauczycielskiego w ustawie z dnia 13 listopada 2003 r.4 o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zaproponowano zmiany sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej. Zgodnie z obowiązującym prawem prowadzenie szkół i placówek oświatowych jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego, dlatego wypłata nowego świadczenia „na start” dla nauczyciela stażysty będzie zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego. W związku z nowym zadaniem dla samorządów w ustawie Karta Nauczyciela zmieniony został przepis dotyczący gwarancji środków na określone zadania oświatowe w dochodach jednostek samorządu terytorialnego5. Gwarancjami zostało objęte również świadczenie dla nauczyciela stażysty. W związku z tym bezwzględnie konieczne było uwzględnienie przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej finansowania wspomnianego świadczenia „na start”. Natomiast w przypadku nauczycieli zatrudnionych w placówkach wychowania przedszkolnego niezbędne okazało się objęcie subwencją oświatową nowego zadania, tj. finansowania świadczenia „na start”.

Dodatek funkcyjny

W świetle obowiązujących przepisów, wysokość stawek dodatku funkcyjnego, do którego należy m.in. dodatek z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy, oraz szczegółowe warunki przyznawania tego dodatku określa organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, w drodze regulaminu wynagradzania6. Dlatego też występują znaczne różnice w wysokości tego dodatku w poszczególnych jednostkach samorządu terytorialnego. W noweli zakłada się ustalenie dla wszystkich nauczycieli jednakowej minimalnej stawki dodatku z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy. Dodatek ten nie będzie mógł być niższy niż 300 zł. Jednocześnie zapewniona została możliwość podwyższenia tego dodatku. Organy prowadzące szkoły, będące jednostkami samorządu terytorialnego, będą mogły podwyższać minimalną wysokość dodatku z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy w drodze regulaminu wynagradzania7.

Awans zawodowy i ocena pracy

W wyniku rozmów ze związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli 7 kwietnia 2019 r. podpisano porozumienie między stroną rządową oraz przedstawicielami Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, które przewiduje w szczególności skrócenie ścieżki awansu zawodowego i powrót do oceny pracy sprzed września 2018 r. z uwzględnieniem opinii rady rodziców. Zgodnie z powyższym w aktualnej nowelizacji zakłada się powrót do niektórych rozwiązań obowiązujących przed zmianami z roku ubiegłego, a mianowicie: 

  • zniesienie obligatoryjności dokonywania oceny pracy nauczycieli – tracą również sens terminy cykliczności dokonywania takiej oceny; 
  • przy dokonywaniu oceny pracy nauczycieli został utrzymany obowiązek zasięgania opinii rady rodziców; 
  • uchylenie upoważnienia do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowych kryteriów oceny pracy nauczycieli – kryteria oceny pracy będą określone w Karcie Nauczyciela8, co obliguje do zmiany obecnych regulaminów; 
  • ostatecznie utrzymana została również czterostopniowa skala oceny pracy nauczyciela; 
  • ponowne rozdzielenie oceny pracy od awansu zawodowego nauczycieli, w zakresie awansu zawodowego przywrócona została ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu – będzie potrzebny okres przejściowy, który stanowi, że do postępowań o nadanie nauczycielom stopnia awansu zawodowego, wszczętych i niezakończonych przed 1 września 2019 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Ponadto w przypadku nauczycieli, którzy od 1 września 2018 r. do 31 sierpnia 2019 r. w trakcie odbywania stażu na kolejny stopień awansu zawodowego zmienili miejsce zatrudnienia i za okres dotychczas odbytego stażu otrzymali co najmniej dobrą ocenę pracy, ocena ta jest uwzględniana w ocenie dorobku zawodowego nauczyciela dokonywanej po zakończeniu całego stażu; 
  • uchylenie przepisów dotyczących dodatku za wyróżniającą pracę (który obecnie staje się bezprzedmiotowy) dla nauczycieli dyplomowanych – zmiana ta jest konsekwencją odejścia od obligatoryjności dokonywania oceny pracy, zmiany skali i kryteriów tej oceny. Jednak w przypadku nauczycieli, którzy zakończyli staż na kolejny stopień awansu zawodowego w okresie od 1 września 2018 r. do 31 sierpnia 2019 r., lecz do 31 sierpnia 2019 r. nie otrzymali oceny pracy nauczyciela po zakończeniu stażu lub nie złożyli wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego, ocena pracy nauczyciela po zakończeniu stażu będzie dokonywana oraz postępowanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne będzie prowadzone według dotychczasowych przepisów; 
  • skrócenie okresów pracy w szkole niezbędnych do rozpoczęcia stażu na kolejny stopień awansu zawodowego – do 2 lat pracy przed rozpoczęciem stażu na stopień nauczyciela mianowanego oraz do roku przed rozpoczęciem stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego (ponownie skraca się ścieżka awansu zawodowego); 
  • skrócenie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego do 9 miesięcy – niezbędny będzie okres przejściowy, w którym staż nauczycieli rozpoczęty w roku szkolnym 2018/2019 trwa wyjątkowo 12 miesięcy; 
  • zastąpienie egzaminu na stopień nauczyciela kontraktowego przed komisją egzaminacyjną rozmową przeprowadzaną przez komisję kwalifikacyjną – należy na nowo określić wymagania kwalifikacyjne. 

Umowy czasowe

Bardzo ważne zmiany dotyczą ograniczeń w zakresie umów czasowych. Otóż zgodnie z art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, w tym w trakcie roku szkolnego, z osobą rozpoczynającą pracę w szkole, nauczycielem kontraktowym, nauczycielem mianowanym lub nauczycielem dyplomowanym, stosunek pracy nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas określony. Czas obowiązywania umowy zawieranej na podstawie wspomnianego przepisu ustalany jest stosownie do zaistniałej potrzeby, przy czym przepisy nie stawiają żadnych barier czasowych jego stosowania. Zastosowanie tego przepisu jest ściśle uzależnione od zaistnienia konkretnych okoliczności faktycznych. Zapisy art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela nie wymagają jednak od pracodawcy, aby przy zawieraniu z nauczycielem terminowej umowy o pracę wyjaśniał pracownikowi, jakie konkretne przesłanki czy też „potrzeby wynikające z organizacji nauczania” zadecydowały o konieczności nawiązania z nauczycielem umownego stosunku pracy na czas określony, zamiast na czas nieokreślony9. Należy zaznaczyć, że do nauczycieli nie mają natomiast zastosowania przepisy art. 251 Kodeksu pracy10, zgodnie z którymi okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech. Przepis art. 10 ust. 7 Karty Nauczyciela, według którego nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem na czas określony może nastąpić wyłącznie w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, wyłącza bowiem zastosowanie art. 251 Kodeksu pracy, co wielokrotnie potwierdził Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach. Z powyższych względów dodano w art. 10 Karty Nauczyciela przepisy, które ograniczają możliwość nadużywania umów o pracę na czas określony zawieranych w związku z zaistnieniem potrzeby wynikającej z organizacji nauczania. Zakłada się, że łączny okres zatrudnienia na podstawie tych umów zawartych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie będzie mógł przekraczać 36 miesięcy. Mając na względzie realizowanie w szkołach procesu nauczania, optymalne jest jednakże umożliwienie zatrudniania nauczycieli w określonych przypadkach na podstawie umów o pracę na czas określony obejmujący łącznie pełne trzy lata szkolne, czyli wskazane 36 miesięcy, tak aby zminimalizować dokonywanie zmian kadrowych w okresie prowadzenia zajęć edukacyjnych. Natomiast w sytuacji, w której okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony przekroczy 36 miesięcy, z dniem następującym po upływie tego okresu stosunek pracy przekształca się:

  • w przypadku nauczyciela kontraktowego – w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony,
  • w przypadku nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego – w stosunek pracy na podstawie mianowania. Jednak w przypadku niespełniania warunków, o których mowa w art. 10 ust. 5 pkt 1 i 6 Karty Nauczyciela – w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. 

Do wspomnianego okresu 36 miesięcy wliczane będą okresy zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony, zawieranych od 1 września 2019 r. Natomiast nie jest przewidziane określenie limitu umów o pracę na czas określony. Wyczerpanie limitu zawierania takich umów w praktyce pozbawiłoby możliwości zatrudnienia nauczyciela na kolejną umowę o pracę na czas określony, pomimo iż taka potrzeba rzeczywiście istnieje, a łączny okres zatrudnienia nauczyciela na podstawie tych umów nie jest długi. Niezwykle istotne jest to, że wspomniany limit ograniczający zatrudnienie na podstawie umów o pracę na czas określony nie będzie dotyczył umów o pracę na czas określony zawartych w celu zastępstwa nieobecnego nauczyciela, jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy. Limit ten nie będzie miał również zastosowania do umów o pracę na czas określony zawartych: 

  1. z nauczycielem niemającym kwalifikacji wymaganych do zajmowania danego stanowiska11; 
  2. w przypadku przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu12.

W związku z wprowadzeniem przepisów ograniczających możliwości nadużywania umów o pracę na czas określony konieczne było wskazanie, że nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem będącym doradcą metodycznym obejmuje wyłącznie okres, na który powierzono zadania doradcy metodycznego. Wynika to z faktu, że od września 2019 r. doradców metodycznych (których nabór prowadzi teraz kurator oświaty i to on wskazuje placówkę doskonalenia, w której konkretny doradca będzie wykonywał swoje zadania) będzie zatrudniała wskazana placówka doskonalenia nauczycieli na podstawie odrębnej umowy o pracę zawartej na czas powierzenia obowiązków doradcy metodycznego. 

Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli

Na podstawie znowelizowanych przepisów w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli Rzecznik Praw Dziecka ma prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie rzecznika dyscyplinarnego w przedmiocie umorzenia postępowania wyjaśniającego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka oraz prawo do wniesienia zażalenia na postanowienie komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego dotyczącego czynu naruszającego prawa i dobro dziecka do odwoławczej komisji dyscyplinarnej. Natomiast zgodnie z art. 85o ust. 1 Karty Nauczyciela postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie trzech miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 Karty Nauczyciela, oraz po upływie trzech lat od popełnienia tego czynu. Biorąc pod uwagę fakt, że postępowania, o których mowa wyżej, dotyczą czynów naruszających prawa i dobro dziecka, zakłada się, aby w tych wyjątkowych przypadkach istniała możliwość wszczęcia postępowania dyscyplinarnego również po upływie trzech miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 Karty Nauczyciela. Nieprzeprowadzenie postępowania dyscyplinarnego i niewymierzenie odpowiedniej kary nauczycielowi, który popełnił czyn naruszający prawa i dobro dziecka, np. stosował przemoc fizyczną wobec dzieci, mogłoby stanowić zagrożenie bezpieczeństwa dzieci pozostających pod opieką takiego nauczyciela. W celu zapewnienia właściwego stosowania przepisów dotyczących wymierzania kar porządkowych doprecyzowane zostały ponadto przepisy art. 75 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela poprzez określenie wprost, iż kar porządkowych nie wymierza się za popełnienie czynu naruszającego prawa i dobro dziecka.

Wprowadzone zmiany w Karcie Nauczyciela pociągają za sobą odpowiednie zmiany w aktach wykonawczych, które zostały przygotowane przez resort edukacji. 

Jednocześnie dyrektor szkoły został obowiązany do informowania rzecznika dyscyplinarnego o popełnieniu przez nauczyciela czynu naruszającego prawa i dobro dziecka nie później niż w ciągu trzech dni roboczych od dnia powzięcia wiadomości o popełnieniu takiego czynu. Jednak w przypadku nieuprawnionego wymierzenia nauczycielowi kary porządkowej za popełnienie czynu naruszającego prawa i dobro dziecka będzie możliwość pociągnięcia nauczyciela do odpowiedzialności dyscyplinarnej. Wprowadzane nowe rozwiązanie powinno wyeliminować przypadki obchodzenia przepisów prawa w celu uniknięcia odpowiedzialności dyscyplinarnej przez nauczycieli, którzy dopuścili się poważnych przewinień. Wymierzenie nauczycielowi kary porządkowej za czyn niemieszczący się w zakresie art. 108 Kodeksu pracy nie może bowiem wykluczać możliwości uznania tego samego nagannego zachowania się nauczyciela za przyczynę uzasadniającą zwolnienie z pracy lub wydalenie z zawodu nauczyciela w trybie odpowiedzialności dyscyplinarnej. Z kolei w przypadku właściwego zastosowania przepisu art. 75 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela, tj. wymierzenia nauczycielowi kary porządkowej za uchybienia przeciwko porządkowi pracy, nauczyciel nie będzie mógł zostać ukarany dyscyplinarnie za to samo przewinienie. W takim przypadku odpowiednio wszczęte postępowanie wyjaśniające lub postępowanie dyscyplinarne zostanie umorzone albo komisja dyscyplinarna wyda postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego.

Wymiar godzin zajęć nauczycieli praktycznej nauki zawodu

Wprowadzono również zmianę, która umożliwi ustalanie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli praktycznej nauki zawodu przez organ prowadzący szkołę lub placówkę. Ustalony wymiar będzie mógł być niższy niż przewidziany w ustawie Karta Nauczyciela, ale nie będzie mógł przekraczać 20 godzin.

Doradztwo metodyczne 

Zgodnie z zapisami art. 70a ust. 4–6 Karty Nauczyciela obecnie to wojewoda udziela jednostkom samorządu terytorialnego prowadzącym placówki doskonalenia nauczycieli zatrudniające doradców metodycznych dotacji na finansowanie wydatków związanych z zatrudnieniem nauczycieli w celu realizacji zadań doradcy metodycznego. Wprowadzana zmiana przepisu art. 70a ust. 6 Karty Nauczyciela określa sposób, w jaki środki będące w dyspozycji wojewodów będą przekazywane ww. jednostkom samorządu terytorialnego.

Uprawnienia do kierowania pojazdami silnikowymi

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy o kierujących pojazdami szkolenie osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnienia do kierowania pojazdami17 silnikowymi w formie zajęć szkolnych jest prowadzone dla uczniów (słuchaczy) przez szkołę, jeżeli w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego jest przewidziane przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym. Dodatkowe umiejętności zawodowe, które będą określone w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe18, szkoły będą mogły zaoferować w ramach godzin stanowiących różnicę między minimalną liczbą godzin kształcenia zawodowego dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie określoną w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego, a sumą godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego określoną w ramowym planie nauczania dla danego typu szkoły. Wiele szkół prowadzących kształcenie zawodowe posiadających odpowiednią bazę i kadrę do prowadzenia szkolenia na prawo jazdy będzie mogło, dzięki takiemu proponowanemu rozwiązaniu, wzbogacić swoją ofertę dla uczniów o możliwość uzyskania dodatkowych umiejętności zawodowych. W związku z powyższym, w celu racjonalnego wykorzystania zasobów, którymi dysponują szkoły, zakłada się umożliwienie tym szkołom prowadzenie przygotowania do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym (w ramach dodatkowych umiejętności zawodowych) w formie zajęć szkolnych. 

Gwarancja środków na określone zadania oświatowe

W związku z nowymi zadaniami dla samorządów w Karcie Nauczyciela zmieniony zostaje przepis dotyczący gwarancji środków na określone zadania oświatowe w dochodach jednostek samorządu terytorialnego19. Gwarancjami został objęty również dodatek za wyróżniającą pracę i świadczenie „na start” dla nauczyciela stażysty. W związku z tym konieczne stało się uwzględnienie przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej finansowania świadczenia „na start”. Przy ustalaniu podziału subwencji oświatowej jednym z czynników uwzględnianych powinna być ponadto sytuacja finansowa JST. Obecny model podziału subwencji bazuje głównie na liczbie uczniów i wychowanków. Oznacza to, że wzrost czy spadek liczby uczniów jest w dużym stopniu powiązany ze wzrostem lub spadkiem subwencji dla danego samorządu. Natomiast zmiana liczby uczniów nie zawsze przekłada się na wzrost lub spadek poziomu kosztów ponoszonych przez samorządy na funkcjonowanie szkół. Wprowadzona zmiana w postaci zwiększonej subwencji ma na celu wspomóc finansowo samorządy mniej zamożne.
Zapisy wprowadzonej nowelizacji w istotny sposób różnią się od tych, które były proponowane we wcześniejszym projekcie MEN. Nowelizacja weszła w życie z dniem 1 września 2019 r. z wyjątkiem: 

  1. przepisów dotyczących doprecyzowania zasad przyjmowania młodocianych pracowników na rok szkolny 2019/2020 do klasy I publicznej branżowej szkoły I stopnia dla kandydatów będących absolwentami dotychczasowego gimnazjum oraz przepisów umożliwiających uczniom lub absolwentom dotychczasowego gimnazjum zatrudnienie na zasadach określonych w Kodeksie pracy dla młodocianych będących odpowiednio uczniami lub absolwentami ośmioletniej szkoły podstawowej, które weszły w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia; 
  2. przepisów określających wymiar stażu na stopień nauczyciela kontraktowego, rozpoczętego w roku szkolnym 2018/2019, oraz przepisu wskazującego organ do sprawowania nadzoru nad szkołą, dla której podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego przewiduje przygotowanie do uzyskania umiejętności kierowania pojazdem silnikowym, które weszły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia;
  3. przepisów regulujących awans zawodowy nauczycieli polonijnych, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.

Wprowadzone zmiany w Karcie Nauczyciela pociągają za sobą odpowiednie zmiany w aktach wykonawczych, które zostały przygotowane przez resort edukacji. 

 

  1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z dnia 22 maja 2018 r., poz. 967 z późn. zm.).
  2. Ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 11 lipca 2019 r., poz. 1287).
  3. Projekt rozporządzenia MEN zmieniającego rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy z dnia 10 lipca 2019 r.
  4.  Ustawa z dnia 13 listopada 2013 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z dnia 9 sierpnia 2018 r., poz. 1530).
  5. Art. 30 ust. 8.
  6. Art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy Karta Nauczyciela.
  7. W art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela.
  8. Zapisy art. 6a ust. 1e i 1f Karty Nauczyciela.
  9. Zobacz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2014 r., I PK 237/13.
  10. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z dnia 5 czerwca 2019 poz. 1040 z późn. zm.).
  11. Przyjęty w nowelizacji okres 36 miesięcy jest zbliżony do okresu przewidzianego dla innych pracowników w art. 251 §1 Kodeksu pracy, który wynosi 33 miesięcy.
  12. Zgodnie z art. 10 ust. 9 Karty Nauczyciela.
  13. Zgodnie z art. 177 § 3 Kodeksu pracy.
  14. Weszły w życie 31 maja 2016 r.
  15. Zgodnie z art. 85 ust. 5 Karty Nauczyciela.
  16. Zgodnie z art. 85b ust. 2 Karty Nauczyciela.
  17. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z dnia 10 lutego 2011 r. Nr 30, poz. 151 z późn. zm.).
  18. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z dnia 19 czerwca 2019 r., poz. 1148).
  19. 19 Zob. nowa treść art. 30 ust. 8.
     

Przypisy