Od jak dawna istnieją i na jakiej zasadzie działają szkoły Libratus? Czy są Państwo placówką publiczną, czy niepubliczną?
Dziękuję za pytanie i zainteresowanie naszą działalnością. Libratus nie jest szkołą w rozumieniu ustawy o systemie oświaty, a projektem edukacyjnym − pewnego rodzaju ogniwem pomiędzy polską szkołą a uczniem mieszkającym za granicą. Projekt funkcjonuje od siedmiu lat, począwszy od roku szkolnego 2009/2010.
Koordynatorem projektu Polskie Szkoły Internetowe Libratus jest Fundacja Edukacji Polonijnej, która zrzesza ponad sto szkół podstawowych i gimnazjów z całej Polski, instytucje polonijne, szkoły sobotnie, wolontariuszy oraz rodziny przebywające poza granicami kraju. Fundacja ściśle współpracuje również z Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie. Wspólnie promujemy polską edukację i używanie języka ojczystego wśród polskiej społeczności oraz wskazujemy rodzicom możliwości edukacyjne dla dziecka przebywającego za granicą.
Skąd wziął się pomysł na projekt edukacyjny Libratus?
Projekt edukacyjny powstał z inicjatywy szkół podstawowych i gimnazjów z całej Polski, których dyrektorzy dostrzegli problem w dostępie do polskiej edukacji poza granicami kraju.
Rodzice wyjeżdżający za granicę prosili szkołę o pomoc w nauce według polskiego programu, aby powrót po kilku latach odbył się z jak najmniejszą szkodą dla dziecka. Równolegle pojawił się list od Ministerstwa Edukacji Narodowej przedstawiający dostępne formy wsparcia i możliwości kontynuacji nauki w polskim systemie oświaty. Szkoły każdego roku miały również do czynienia z przypadkami uczniów, którzy powracali z zagranicy do polskiego systemu oświaty. Mimo pomocy nauczycieli, często mieli trudności ze sprostaniem wymaganiom edukacyjnym.
Początkowo szkoły starały się pomagać dzieciom i ich rodzicom za pośrednictwem korespondencji e-mailowej. Z czasem jednak skala problemu przerosła możliwości nauczycieli, którzy pracowali jednocześnie z uczniami w kraju. Wówczas szkoły wspólnie zadecydowały o stworzeniu profesjonalnej platformy edukacyjnej dostępnej przez internet, która ułatwi przekazywanie uczniom materiałów edukacyjnych i umożliwi korzystanie z zajęć dodatkowych.
Ilu uczniów skorzystało już z Państwa usług, a ilu jest obecnie w trakcie pobierania nauki?
Nasze zadanie − to przede wszystkim wsparcie rodziców mieszkających za granicą w tym, aby ich dzieci kontynuowały, a niejednokrotnie rozpoczęły naukę w polskim systemie edukacji. Część z nich spełniła wymogi ustawowe i uczy się w trybie tzw. nauczania domowego. Możemy więc powiedzieć, że liczba dzieci, które korzystają z naszej pomocy, w ciągu kilku lat przekroczyła kilka tysięcy. Rodzice często decydują się na korzystanie z platformy edukacyjnej, która jest dużym wsparciem i zachętą do systematycznej pracy z dzieckiem. Z roku na rok obserwujemy wzrost zapotrzebowania na polską edukację wśród Polonii. Cieszymy się i jesteśmy wdzięczni, że dzięki temu polskie dzieci, które mieszkają na obczyźnie, mogą kontynuować swoją polską edukację i utrzymywać stałe więzy z Ojczyzną, a po powrocie bez problemów funkcjonować w społeczności szkolnej.
Początkowo szkoły starały się pomagać dzieciom i ich rodzicom za pośrednictwem korespondencji e-mailowej. Z czasem jednak skala problemu przerosła możliwości nauczycieli, którzy pracowali jednocześnie z uczniami w kraju.
Dzieci z Polski również pobierają naukę w Państwa szkole? Czym jest spowodowane to, że rodzice decydują się na taki rodzaj edukacji
Jak wspomniałam wcześniej, naszym celem jest wspieranie rodziców dzieci, które mieszkają poza Polską i tylko takie dzieci biorą udział w naszym projekcie. Platforma edukacyjna oraz wsparcie nauczycieli dostosowane jest do wymagań i potrzeb dzieci przebywających za granicą. Uczniowie korzystający z nauczania domowego w Polsce mogą skorzystać z pomocy innych instytucji, które zajmują się wsparciem nauczania domowego.
Jak zorganizowana jest nauka w Państwa placówkach? Czy jest ona całkowicie zdalna? Czy uczeń może przyswajać sobie poszczególne lekcje w dowolnym czasie, czy ma na to wyznaczone terminy? Czy ten proces jest w jakikolwiek sposób nadzorowany przez Państwa przedstawicieli?
W ramach projektu dzieci mają możliwość realizacji pełnej podstawy programowej w trybie tzw. nauczania domowego. Ideą nauczania domowego jest przejęcie przez rodzica roli nauczyciela swojego dziecka, natomiast weryfikacja postępu pracy ucznia odbywa się na egzaminach klasyfikacyjnych.
W zdecydowanej większości nasz program opiera się na nauce poprzez internet. Dzieci korzystają z Internetowej Platformy Edukacyjnej. Na koncie każdego z nich udostępniane są scenariusze do zajęć lekcyjnych podzielone na 35 tygodni nauki, czyli na cały okres trwania roku szkolnego, oraz materiały dodatkowe poszerzające i wzbogacające wiedzę uczniów. Treści zostały rozłożone tak, aby zachęcić rodzica do systematycznej pracy z dzieckiem i aby dziecko mogło opanować cały materiał przed przystąpieniem do egzaminów. Ten system edukacji pozwala uczniowi wraz z rodzicami na realizację materiału z zajęć w dogodnej dla niego lokalizacji i porze.
W trakcie trwania roku szkolnego organizowane są liczne konkursy i zadania. Rodzice mają dostęp do szkolnego forum, na którym dzielą się swoimi poglądami i doświadczeniami w nauce swoich dzieci. Jest to również miejsce, w którym najmłodsi kontaktują się ze swoimi rówieśnikami.
Dodatkowo, w ramach projektu Polskie Szkoły Internetowe Libratus, dzieci otrzymują możliwość bezpłatnego udziału w interaktywnych spotkaniach on-line z nauczycielami, tzw. webinariach.
W ramach projektu działa również Telefoniczna Pomoc Dydaktyczna, dzięki której rodzice w każdej chwili mogą zwrócić się o pomoc do doświadczonego pedagoga. Jeżeli pedagog dostrzeże problemy lub zaległości, również kontaktuje się telefonicznie z rodzicem.
Jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego rodzice otrzymują dostęp do poradnika efektywnej nauki, który zawiera zarówno niezbędną wiedzę na temat ludzkiej pamięci i innych procesach poznawczych, jak i zbiór porad i technik dotyczących tego, w jaki sposób zorganizować naukę z dzieckiem.
Jak wygląda kwestia podręczników w Państwa placówce?
Materiały na Internetowej Platformie Edukacyjnej opracowane są w oparciu o podręczniki zgodne z polską podstawą programową. Jest to sugestia dla rodzica odnośnie do tego, z jakich tytułów warto korzystać w pracy z dzieckiem. Rodzice otrzymują również bezpłatny dostęp do materiałów edukacyjnych i propozycję skorzystania z innych ministerialnych i unijnych portali edukacyjnych, np. Scholaris.
Uczniowie kończący poszczególne etapy nauki w Państwa placówkach otrzymują państwowe świadectwa. Jak zatem rozwiązana jest kwestia egzaminów? Czy one również odbywają się zdalnie?
Zgodnie z przepisami dotyczącymi spełniania obowiązku szkolnego poza szkołą, dzieci przebywające za granicą przystępują do egzaminów klasyfikacyjnych na takich samych zasadach jak dzieci uczestniczące w tym trybie nauczania w Polsce. Egzaminy odbywają się głównie w siedzibach szkół tworzących projekt. Niektóre szkoły wychodzą naprzeciw oczekiwaniom rodziców i − wysyłając komisję nauczycieli − przeprowadzają egzaminy poza granicami Polski w ustalonych placówkach egzaminacyjnych.
Zarówno szkoły, jak i platforma edukacyjna są przygotowane do przeprowadzania rzetelnych egzaminów on-line. Jeżeli będzie pozytywna opinia ze strony Ministerstwa Edukacji Narodowej być może w przyszłości egzaminy klasyfikacyjne będą organizowane również w takiej formie.
Nasze zadanie − to przede wszystkim wsparcie rodziców mieszkających za granicą w tym, aby ich dzieci kontynuowały, a niejednokrotnie rozpoczęły nauke w polskim systemie edukacji.
Czy trudno było przekonać rodziców uczniów do takiej wirtualnej formy kształcenia?
Do nas zgłaszają się osoby, które chcą, aby ich dzieci utrzymywały kontakt z kulturą, językiem i historią Polski. Wspólnie ze szkołami oferujemy rodzicom możliwość nauki dziecka w systemie domowym. Jest to szczególnie ważne dla rodzin z utrudnionym dostępem do edukacji poza granicami kraju. Niektórzy mają wątpliwości, czy poradzą sobie, pełniąc rolę nauczyciela dla swojego dziecka, często nie mając podstaw pedagogicznych. Jednak materiały udostępniane rodzicom zostały tak skonstruowane, aby krok po kroku przejść razem z dziećmi przez kolejne tematy. W materiałach szeroko zostały opisane zarówno wskazówki dla rodziców, jak i treści dydaktyczne dla najmłodszych.
Często osoby zgłaszające się do nas nie zdają sobie sprawy z ogromu zalet płynących z dwujęzyczności, są pełne obaw, czy warto rozpoczynać naukę w ramach polskiego systemu oświaty. Wsparciem w przekonaniu rodziców, że jest to słuszny krok, są dla nas kampanie społeczne, w których podkreślamy jak ważny jest kontakt z językiem ojczystym.
Czy zatrudniają Państwo nauczycieli przedmiotowych? Jeśli tak, to w jakiej formie?
W ramach projektu rodzice mają głównie kontakt z nauczycielami ze szkół partnerskich, którzy zatrudnieni są w poszczególnych placówkach. Oczywiście, wszyscy twórcy materiałów dydaktycznych, webinariów czy nauczyciele kontaktujący się telefonicznie z rodzicami mają kompetencje i kwalifikacje wymagane w szkołach publicznych.
Czy uczniowie mają możliwość kontaktu i konsultacji z nauczycielami przedmiotowymi?
W nauczaniu domowym to rodzic pełni rolę nauczyciela. Aby ułatwić rodzicom to trudne zadanie, po każdym tygodniu
nauki na platformie udostępniane są dodatkowo testy podsumowujące wiedzę, które mają na celu pokazać rodzicom i dzieciom, co udało się już opanować, a nad jakimi tematami trzeba jeszcze popracować. W trakcie trwania roku szkolnego rodzice i uczniowie mają również możliwość kontaktu oraz konsultacji z nauczycielami przedmiotowymi.
Nauczyciele kontaktują się indywidualnie z każdym uczniem w formie telefonicznej i e-mailowej. Warto również wspomnieć o cotygodniowych webinariach, czyli lekcjach przeniesionych ze szkolnej ławki do internetu. Jeżeli jednak rodzic lub uczeń potrzebuje dodatkowej porady, ma również możliwość kontaktu drogą e-mailową z pedagogiem.
Czy uważają Państwo, że edukacja domowa mogłaby zastąpić tradycyjny model kształcenia?
Nie, jest to sytuacja mało prawdopodobna. Nie wszyscy rodzice mają możliwości oraz kompetencje, aby być nauczycielem dla swojego dziecka. Ten model jednak bardzo dobrze sprawdza się podczas pobytu za granicą. Z informacji, które do nas docierają, wiemy, że nie wszyscy mają dostęp do stacjonarnych szkół sobotnich lub szkolnych punktów konsultacyjnych. W takich przypadkach nauka w systemie domowym jest szansą na utrzymanie więzi z ojczyzną i polską edukacją.
Czy zerówka zrealizowana w formie, jaką Państwo proponują, daje dziecku takie same podstawy do rozpoczęcia nauki w szkole jak zerówka tradycyjna?
W ramach projektu została również uruchomiona zerówka. Jest to nasz autorski program, który przygotowuje najmłodszych do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej. Natomiast przyjęcie ucznia do klasy I szkoły podstawowej każdorazowo wymaga oceny gotowości szkolnej dziecka przeprowadzonej przez publiczną lub niepubliczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną.
Projekt edukacyjny Libratus prowadzi również diagnozę gotowości szkolnej dzieci przedszkolnych? Jeśli tak, to czy jest możliwa obiektywna diagnoza w sytuacji, kiedy nauczyciel nie ma bezpośredniego kontaktu z dzieckiem?
Diagnozę gotowości szkolnej dzieci przeprowadzają wykwalifikowane poradnie psychologiczno-pedagogiczne.
Czy dziecko wyjeżdżające z kraju na kilka lat jest w stanie bez żadnej straty zrealizować program w szkole internetowej i po powrocie do kraju kontynuować naukę w szkole tradycyjnej?
Oczywiście, taki jest nasz cel. Docierają do nas sygnały od rodziców naszych uczniów, którzy wrócili do Polski i ich dzieci bez problemów odnalazły się w polskim systemie nauki. Jednak, tak jak wskazałam wcześniej, jest to nie lada wyzwanie. Staramy się jak najlepiej opracowywać materiały edukacyjne i z roku na rok rozszerzać formy wsparcia.
Czy webinaria są w stanie zastąpić tradycyjne lekcje szkolne i zajęcia przedszkolne?
Celem webinariów nie jest zastąpienie tradycyjnych lekcji. Webinaria są szansą dla dzieci, które na co dzień nie mają możliwości bezpośredniego kontaktu z nauczycielem.