„Każdy powinien mieć kogoś, z kim mógłby szczerze pomówić, bo choćby człowiek był nie wiadomo jak dzielny, czasami czuje się bardzo samotny”.
Ernest Hemingway
POLECAMY
Napisano bardzo wiele mądrych i wartościowych dysertacji na temat komunikacji i komunikowania się. Tyle samo, a nawet więcej można znaleźć publikacji o budowaniu pozytywnych relacji. Szereg z tych materiałów ma odniesienie do szkoły. Nie sposób tutaj dokonać nawet bardzo krótkiej syntezy wniosków płynących z dostępnych opracowań.
Wiele informacji na ten temat nauczyciele otrzymują podczas różnego rodzaju szkoleń, kursów, webinarów, dostępnych w formie stacjonarnej oraz zdalnej. Istnieje nawet możliwość certyfikacji z zakresu komunikacji i relacji na podstawie samokształcenia w formie wykupionego dostępu do różnej objętości i zawartości ebooków.
Jak widać, wachlarz możliwości z zakresu doskonalenia wiedzy i umiejętności w obszarze kompetencji komunikacyjnych jest bardzo szeroki. Wystarczy odrobina dobrej woli, motywacji, trochę wolnego czasu i już wszystko wiadomo – jasne się staje, jak skutecznie rozmawiać oraz jak efektywnie budować dobre relacje w szkole.
Nauczanie, a nie rozmawianie
Nie dla każdego jednak jest to takie oczywiste, jakby się mogło wydawać. Istnieje liczne grono pedagogów mających odmienne zdanie, którzy uważają, że ich obowiązkiem jest nauczanie, a nie rozmawianie. Argumentują to tym, że ich praca w szkole jest rozliczana na podstawie wyników w nauce uczniów oraz ich osiągnięć, np. olimpiad. Dlatego są mocno skoncentrowani na dydaktyce, realizacji programów nauczania, ocenianiu, korygowaniu błędów, upominaniu, wysyłaniu uczniów niezdyscyplinowanych i niezmotywowanych do pedagoga szkolnego lub dyrektora, a w ostateczności – wpisywaniu zagrożeń oraz nieklasyfikowaniu. Treści przedmiotowe stanowią absolutny priorytet.
Wielu nauczycieli zapomina, że do ich obowiązków należy nie tylko wyznaczanie i realizowanie celów poznawczych z zakresu wiedzy. Dbając jedynie o to, co uczeń wie, pomijają dwa kluczowe cele w obszarze rozwijania kompetencji oraz kształtowania postaw. I nie chodzi tutaj o umiejętności i postawy wynikające jedynie z treści przedmiotowych.
Osiem kluczowych obszarów
W tym kontekście warto przywołać zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 stycznia 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. W załączniku do wniosku opisano osiem kompetencji kluczowych ważnych dla edukacji i wychowania w szkole, wśród których znajdują się kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się.
Nauczyciele, zgodnie z zaleceniami Unii Europejskiej, mają za zadanie wspierać uczniów w ośmiu kluczowych obszarach. Powinni uwzględniać to podczas procesów edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych. Obowiązują ich również odpowiednie zapisy dotyczące kształtowania kompetencji w szkolnej dokumentacji ich pracy...