Czym jest koncentracja
Według Słownika języka polskiego koncentracja to skupienie działań dla osiągnięcia jakiegoś celu, jak również intensywne skupienie uwagi na wybranym przedmiocie, zjawisku czy sytuacji1. Z medycznego punktu widzenia koncentracja jest jedną z cech uwagi i oznacza jej zogniskowanie na danym bodźcu czy działaniu. Uwaga z kolei należy do podstawowych funkcji poznawczych, oprócz pamięci, myślenia, spostrzegania zmysłowego i komunikacji2. Najprościej można powiedzieć, że koncentracja to umiejętność skupienia się na jednej rzeczy. Jest nam potrzebna m.in. do tego, aby nasz umysł działał efektywniej i abyśmy mogli skuteczniej się uczyć i zapamiętywać. Jednak żeby tak się działo, koncentracja musi wykazywać określone cechy, do których należą:
POLECAMY
- selektywność – wybieranie odpowiedniego momentu na skupienie uwagi,
- czujność – oczekiwanie na pojawianie się uwagi,
- kontrola – panowanie nad koncentracją,
- intensywność – nasilenie skupienia uwagi,
- trwałość – utrzymywanie uwagi przez dłuższy czas,
- kierunek – skupienie na konkretnym zadaniu,
- pojemność – skupienie na odpowiedniej liczbie zadań,
- zmienność – przechodzenie od jednego zadania do drugiego.
Zaburzenia uwagi należą do tzw. zaburzeń poznawczych. Ogólnie można wskazać dwa rodzaje czynników mających wpływ na problemy z koncentracją: zewnętrzne i wewnętrzne. Do czynników zewnętrznych zaliczymy wszystko to, co znajduje się w naszym otoczeniu, a więc m.in. różnego rodzaju dźwięki (np. dźwięk telefonu, telewizora, komputera, hałas dobiegający z ulicy czy głośne rozmowy innych), oświetlenie (np. jasno świecąca żarówka, migające światło), zbyt duża liczba zadań do wykonania, niewłaściwe warunki mieszkaniowe i materialne, trudna sytuacja rodzinna (w tym także zaniedbania, używki, nałogi), nieprzyjemna atmosfera w szkole, nuda na lekcjach, ale także niewłaściwy styl życia, czyli nieodpowiednie odżywianie (m.in. zbyt duża ilość słodyczy, dieta uboga w warzywa i owoce, małe nawodnienie organizmu) oraz brak ruchu (spowodowany spędzaniem czasu przed ekranami). Drugim rodzajem czynników są czynniki wewnętrzne, a więc to, co wynika z naszych uwarunkowań psychicznych i indywidualnych cech, m.in. niewłaściwe nawyki utrudniające skupienie uwagi, zły stan emocjonalny, perfekcjonizm, impulsywność, niewyspanie i związane z tym zmęczenie, nis...